Sirarpie Der Nersessian
Sirarpie Der Nersessian | |
|---|---|
| Doğum | 5 Eylül 1896 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 5 Temmuz 1989 (92 yaşında) Paris, Fransa |
| Eğitim | Sorbonne Universitesi |
| Ödüller | Order of Saint Gregory the Illuminator (1960, First Class) Anania Shirakatsi Award (1981, Armenian Academy of Sciences) |
| Kariyeri | |
| Dalı | Ermeni araştırmaları, Bizantoloji |
| Çalıştığı kurumlar | Dumbarton Oaks, Wellesley College, Harvard Üniversitesi |
| Doktora danışmanı | Gabriel Millet |
| Etkilendikleri | André Grabar, Charles Diehl, Henri Focillon, Gabriel Millet |
Sirarpie Der Nersessian (5 Eylül 1896 – 5 Temmuz 1989), Ermeni ve Bizans araştırmalarında uzmanlaşmış Ermeni sanat tarihçisidir. Der Nersessian tanınmış bir akademisyen ve Ermeni sanat tarihi alanında öncü bir isimdi. Massachusetts'teki Wellesley Kolejinde ve Harvard Üniversitesi'nin Henri Focillon Sanat ve Arkeoloji bölümünde Profesör ünvanı ile dersler vermiştir.[1][2] Dumbarton Oaks'ta başta kıdemli üye, sonrasında ise 1954-1955 ve 1961-62 yılları arasında müdür yardımcısı olarak görev yaptı. Aynı zamanda Scholars Kurulunun da bir üyesiydi. Der Nersessian, British Academy (1975), Académie des Inscriptions et Belles-Lettres (1978) ve Ermeni Bilimler Akademisi (1966) gibi çeşitli uluslararası kuruluşların da üyesiydi.
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Der Nersessian, 1896'da Kostantiniyye'de üç çocuklu bir aiilenin en küçüğü olarak doğdu. Varlıklı bir aileden geliyordu ve dayısı dönemin Konstantinopolis Ermeni Patriği Malachia Ormanyan'dı. Anne babası henüz kendisi küçükken öldü.[3] Esayan Akademisinde ve ardından Konstantinopolis'teki İngiliz Kız Okulu'nda okudu. Erken yaşta Ermenice, İngilizce ve Fransızca dillerini akıcı olarak kullanabiliyordu. 1915'te Der Nersessian ve kız kardeşi Arax (o zamanlar öksüz kalmışlardı) Cenevre'ye gittiler. Der Nersessian, 1919'da Fransa'nın Paris kentine taşınana kadar Cenevre Üniversitesi'nde okudu.[4]
Der Nersessian, Sorbonne Üniversitesi'ne kabul edildi ve buraya ait des Hautes Études de l'université de Paris'te tarih eğitimi aldı. Ünlü Bizantinologlar Charles Diehl ve Gabriel Millet ile sanat tarihçisi Henri Focillon'un yanında çalıştı.[4] 1922'de Millet'in asistanı oldu ve onun yardımıyla 1929'da ilk makalelerinden birini yayınladı. "L'illustration du roman de Barlaam et Joasaph" adlı doktorası için sunduğu iki tez ve geç Orta Çağ dönemi Ermeni tezhipli el yazmaları üzerine olan makaleleri takdirle karşılandı.[3] Her iki çalışma da 1937'de yayınlandıklarında Académie des Inscriptions et Belles-Lettres ve Revue des Études Grecques dergileri tarafından ödüllendirildi.
Profesörlük ve öncülükleri
[değiştir | kaynağı değiştir]1930'da Der Nersessian, üç akıl hocası Bizans uzmanı Charles Rufus Morey, Albert M. Friend Jr. ve Walter Cook'un önerisi üzerine Amerika Birleşik Devletleri'ne taşındı. Massachusetts'teki Wellesley Koleji'nde yarı zamanlı öğretim görevlisi oldu. Wellesley'de sanat tarihi alanında çalıştı ve profesör unvanını aldı. Sonrasında Sanat Tarihi Bölümü Başkanı ve Farnsworth Müzesi Direktörü oldu.[4] Der Nersessian, bir kadın kolejinde Bizans sanatını öğreten ilk kadın oldu. 1960 yılında da Katolikos Vazgen I tarafından Aziz Krikor Lusavoriç'in madalyasıyla ödüllendirilen ilk kadın unvanını aldı. Paris'teki Collège de France'da ders vermek üzere davet edilen ilk kadın unvanı da ona aittir. Yine Dumbarton Oaks'ta tam zamanlı profesör olan tek kadındı ve 1970'te Society of Antiquaries of London'nden altın madalya alan ikinci kadın oldu.[5] 1947'de Amerikan Üniversiteli Kadınlar Derneği Başarı Ödülü'nün sahibi oldu.
Der Nersessian 1978 yılına kadar Dumbarton Oaks'ta kaldı.Emekli olduktan sonra tüm kütüphanesini Erivan'daki Matenadaran'a göndererek Ermeni araştırmacıların kullanımına sundu. 1989'daki ölümünden kısa bir süre sonra, Ermenistan'daki sanat tarihi öğrencileri için bir fon oluşturuldu ve onun adı verildi; Institut de Recherches sur les Miniatures Arméno-Byzantines'de Fonds Sirarpie Der Neressian.[3]
Bibliyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Der Nersessian'ın çalışmaları kilise mimarisi, tezhipli el yazmaları, minyatürler ve heykeller dahil olmak üzere öncelikle Ermeni sanat tarihi ile ilgiliydi. Aşağıda, yazdığı kitapların ve makalelerin kısmi bir listesi bulunmaktadır.[6] 1945 tarihli Ermenistan ve Bizans İmparatorluğu adlı kitabı, sanat tarihçileri David Talbot Rice,[7] Jurgis Baltrušaitis,[8] ve Alexander Vasiliev tarafından takdirle karşılanmıştır.[9] Vasiliev kitap eleştirisinde "Ermeni tarihi, sanatı ve medeniyeti konusunda günümüzün en iyi otoritesi" olduğunu yazmıştır.
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Armenia and the Byzantine Empire. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1945.
- Aght'amar: Church of the Holy Cross. Cambridge, Mass .: Harvard University Press, 1964.
- Armenian Manuscripts in the Walters Art Gallery. Baltimore: Mütevelli Heyeti, 1973.
- Armenian miniatures from Isfahan. Brüksel: Les Editeurs d'Art Associés, 1986.
- The Armenians. New York: Praeger, 1969.
- L'Art arménien. Paris: Art européen. Publications filmées d'art et d'histoire, 1965. (Fransızca)
- L'illustration du roman de Barlaam et Joasaph. Paris: de Boccard, 1937. (Fransızca)
- Miniature Painting in the Armenian Kingdom of Cilicia from the Twelfth to the Fourteenth Century. Washington DC: Dumbarton Oaks Çalışmaları, 1993.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sirarpie Der Nersessian (1896-1989): Pioneer of Armenian Art History". Medievalists and the Academy. Madison: University of Wisconsin Press. 2005. s. 483. ISBN 0-299-20750-1.
- ^ Allen, Jelisaveta, Nina Garsoïan, Ihor Ševčenko, Robert W. Thomson (1989). "Sirarpie Der Nersessian: 1896-1989". Dumbarton Oaks Papers. 43: ix–xi.
- ^ a b c "Dictionary of Art Historians". 5 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021.
- ^ a b c "Տեր-Ներսեսյան, Սիրարփի Միհրան [Ter Nersesyan, Sirarpi Mihrani]". Armenian Soviet Encyclopedia (Ermenice). 11. Erivan: Armenian Encyclopedia. 1985. s. 683.
- ^ Kouymjian. "Sirarpie Der Nersessian", pp. 482-493.
- ^ For a more comprehensive list, see: Dumbarton Oaks Papers. "Sirarpie Der Nersessian." Dumbarton Oaks. Vol. 21, 1967, pp. 1-5.
- ^ "Armenia and the Byzantine Empire by Sirapie der Nercessian Review by: David Talbot Rice". The English Historical Review. Oxford University Press. 61 (240): 271-272. May 1946. doi:10.1093/ehr/LXI.CCLX.271-b.
Miss Nercessian's factual treatment is again welcome in a field where narrow partisanship has often tended to obscure the issues. Her book is likely to prove useful to all students of near eastern history, as well as to archaeologists and art historians.
- ^ Baltrušaitis (June 1946). "Armenia and the Byzantine Empire. A Brief Study in Armenian Art and Civilization by Sirarpie der Nersessian; Henri Grégoire Review by: Jurgis Baltrušaitis". The Art Bulletin. College Art Association. 28 (2): 124-125. doi:10.2307/3047064.
In bringing together elements of such diversity, and in placing them clearly in their true relations, Sirarpie Der Nersessian has accomplished a tour de force. If I have allowed myself to add a few comments, it is not by way of correction or criticism, but only as reflections suggested by a richly significant perusal, and one that has taught us much.
- ^ "Armenia and the Byzantine Empire. A Brief Study of Armenian Art and Civilization by Sirapie Der Nersessian Review by: A. Vasiliev". Speculum. Medieval Academy of America. 20 (4): 491-494. October 1945. doi:10.2307/2856749.
…its subject is very little known, and is here dealt with by the best authority of our day on Armenian history, art, and civilization… …I can say from the point of view of Byzantine studies that I consider Miss Der Nersessian's book the best study which has yet appeared in which, in a concise and most reliable form, the reader for the first time has a picture of political, religious, cultural, and artistic interrelations between Armenia and the Byzantine Empire.
