Soyuz 13
| Görev istatistikleri | |
|---|---|
| Görev adı: | Soyuz 13 |
| Çağrı kodu: | Кавказ (Kavkaz - "Kafkas") |
| Mürettebat sayısı: |
2 |
| Fırlatma: | 18 Aralık 1973 11:55:00 UTC Baykonur LC1, SSCB |
| Dönüş: | 26 Aralık 1973 08:50:35 UTC Karaganda'nın 200 km GB'sı |
| Süre: | 7 gün, 20 sa., 55 dk., 35 sn. |
| Yörünge sayısı: |
127 |
| Periyot: | 91 dk. |
| Enöte: | 247 km |
| Enberi: | 188 km |
| Eğiklik | 51,6° |
| Ağırlık: | 6.560 kg |
Soyuz 13 ilk defa Soyuz 12 ile denenen yeni tasarım Soyuz uzayaracının ikinci deneme uçuşu. Soyuz 13 aracı, Orion 2 Uzay Gözlemevi'ni de taşıyordu. Orion 1 Uzay Gözlemevi, Salyut 1 uzay istasyonunda kuruluydu. Mürettebattan Piyotr Klimuk, uzaya giden ilk Beyaz Rus kökenli kozmonottu.
Orion 2 Uzay Gözlemevi
[değiştir | kaynağı değiştir]Orion 2 Gözlemevi Grigor Gurzadyan tarafından tasarlanmıştı ve mürettebattan Valentin Lebedev tarafından kullanılıyordu. 13. kadire kadar solgun binlerce yıldızın morötesi spektogramı çekildi. Tarihte ilk kez bir Gezegenimsi bulutsunun, Arabacı takımyıldızındaki IC 2149'un Dünya yörüngesinden spektogramı çekildi. Spektogram, bulutsuda aluminyum ve titanyum elementleri olduğunu gösteriyordu, daha önce o tür gök cisimlerinde bu elementlerin bulunduğu bilinmiyordu. Yine aynı gezegenimsi bulutsuda iki foton püskürmesi ve Arabacı takımyıldızında önemli bir yıldız kümesi bulundu. Dünya yüzeyinin de bölgesel spektogramları çekildi.
Orion 2 Gözlemevi'nde kızılötesi spektogramları çekmekte kullanılan aynalı teleskop; 1.000 mm odak uzaklığına, 240 mm. açıklığa sahipti, kuartz bir prizma objektifi vardı. Teleskop nedeniyle Soyuz'un yörünge modülü özel olarak değiştirilmişti. Soyuz 13, 7K-T/AF olarak adlandırılan bu modelin tek uçuşudur.
Uçuş
[değiştir | kaynağı değiştir]Soyuz 11 kazasından sonra Soyuz uzayaracı güvenliği artırılmış şekilde yeniden tasarlanmıştı. Soyuz 13, yeni modelin ikinci deneme uçuşuydu. Kozmonotlar, aracın tüm sistemlerinin gayet iyi çalıştığını tespit ettiler.
Gözlemevinde yapılan gözlemler ve uzayaracının testi, görev süresinin büyük kısmını kapsadı.
Dönüşte Soyuz 13 kapsülü Karaganda'nın 200 km Güneybatısında bir kar fırtınasının içine indi.
Mürettebat
[değiştir | kaynağı değiştir]- Valentin Lebedev (1. uçuşu)
- Piyotr Klimuk (1. uçuşu)
| Ana konular |  | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Geçmiş görevler (uzay aracı türüne göre) |
| ||||||||||||||||||||||||||
| Mevcut görevler | |||||||||||||||||||||||||||
| Gelecekteki görevler |
| ||||||||||||||||||||||||||
Mürettebatsız görevler Soyuz yerine Kosmos olarak belirlenmiştir; istisnalar "(mürettebatsız)" olarak belirtilir. † işareti başarısız görevleri belirtir. İtalik, iptal edilen görevleri belirtir. | |||||||||||||||||||||||||||