Soyuz programı

Soyuz programı
	Bir sanatçının Apollo-Soyuz görevinden Soyuz 19 uzay aracı hakkındaki izlenimi
Ülke	Sovyetler Birliği; Rusya
Organizasyon	Roskosmos (1991–günümüz)
Durum	Devam ediyor
Program geçmişi
İlk uçuş	Soyuz 1
Fırlatma yeri	Baykonur
Araç bilgisi
Mürettebatsız uzay aracı	Progress
Mürettebatlı uzay aracı	Soyuz
Fırlatma aracı	Soyuz-U; Soyuz-FG; Soyuz-2;

Soyuz programı (Rusça: Союз, birlik) 1960'lı yılların başında Sovyetlerin Ay projesi kapsamında başlatılan insanlı uzay uçuşu projesi.^[1] Bu proje kapsamında Soyuz uzay aracı ve Soyuz roketi geliştirildi.

ABD'nin Ay'a daha önce ayak basması üzerine Sovyetlerin Ay projesi iptal edildi. Ancak bu görev için özel olarak geliştirilen Soyuz, kendisine başka uygulama alanları buldu. Özellikle uzay istasyonlarına mürettebat ve malzeme taşımakta kullanıldı.

Tasarım

Soyuz tasarımı, bir kısmı asla gerçekleşmeyen pek çok projeye temel oluşturdu. Başlangıçta Soyuz Sovyetler'in insanlı ay programı kapsamında Ay'a insan götürmek için tasarlanmıştı. Bunu ABD'nin Saturn V veya Sovyetler'in N1 roketleri gibi dev bir roket kullanmadan, dünya yörüngesine gönderilen modüllerin kenetlenerek bir uzayaracı oluşturması yoluyla yapacaktı. Bu ilk tasarımlar baş tasarımcı Sergey Korolyov ve onun tasarım bürosu tarafından yapıldı. Korolyov, Soyuz'un uçtuğunu göremeden öldü. Çeşitli askeri modeller tasarım sürecinde ön plana çıktı ancak asla gerçekleşmedi. Zond uzay aracı, Dünya ve Ay çevresinde sekiz şekli çizecek şekilde bir yörünge için geliştirilen bir diğer insanlı Soyuz türeviydi ancak asla bu görev için yeterli güvenilirlik seviyesine ulaşamadı, siyasi ihtiyaçlar da bunu zorlamadı. Son olarak Salyut ve Mir istasyonlarının ikmâli için geliştirilen Progress serisi insansız yük gemileri, otomatik seyir ve kenetlenme mekanizmaları içeriyordu, dünyaya dönüş için gerekli donanımları yoktu.

2006 yılında Soyuz türevleri hala Rusya'ya uzaya güvenle insan taşıma kabiliyeti sağlamaktadır. Uluslararası Uzay İstasyonu'na personel ve yük taşıyan başlıca araç, Soyuz'dur.

İnsanlı Soyuz uçuşları

Uçuş 1 - 20	Uçuş 21 - 40	Uçuş 41 - 60	Uçuş 61 - 80	Uçuş 81 - 100	Uçuş 101 - 120	Uçuş 121 - 140	Uçuş 141 - 160
1. Soyuz 1	21. Soyuz 22	41. Soyuz 39	61. Soyuz TM-8	81. Soyuz TM-28	101. Soyuz TMA-14	121. Soyuz TMA-12M	141. Soyuz MS-12
2. Soyuz 3	22. Soyuz 23	42. Soyuz 40	62. Soyuz TM-9	82. Soyuz TM-29	102. Soyuz TMA-15	122. Soyuz TMA-13M	142. Soyuz MS-13
3. Soyuz 4	23. Soyuz 24	43. Soyuz T-5	63. Soyuz TM-10	83. Soyuz TM-30	103. Soyuz TMA-16	123. Soyuz TMA-14M	143. Soyuz MS-15
4. Soyuz 5	24. Soyuz 25	44. Soyuz T-6	64. Soyuz TM-11	84. Soyuz TM-31	104. Soyuz TMA-17	124. Soyuz TMA-15M	144. Soyuz MS-16
5. Soyuz 6	25. Soyuz 26	45. Soyuz T-7	65. Soyuz TM-12	85. Soyuz TM-32	105. Soyuz TMA-18	125. Soyuz TMA-16M	145. Soyuz MS-17
6. Soyuz 7	26. Soyuz 27	46. Soyuz T-8	66. Soyuz TM-13	86. Soyuz TM-33	106. Soyuz TMA-19	126. Soyuz TMA-17M	146. Soyuz MS-18
7. Soyuz 8	27. Soyuz 28	47. Soyuz T-9	67. Soyuz TM-14	87. Soyuz TM-34	107. Soyuz TMA-01M	127. Soyuz TMA-18M	147. Soyuz MS-19
8. Soyuz 9	28. Soyuz 29	48. Soyuz T-10-1	68. Soyuz TM-15	88. Soyuz TMA-1	108. Soyuz TMA-20	128. Soyuz TMA-19M	148. Soyuz MS-20
9. Soyuz 10	29. Soyuz 30	49. Soyuz T-10	69. Soyuz TM-16	89. Soyuz TMA-2	109. Soyuz TMA-21	129. Soyuz TMA-20M	149. Soyuz MS-21
10. Soyuz 11	30. Soyuz 31	50. Soyuz T-11	70. Soyuz TM-17	90. Soyuz TMA-3	110. Soyuz TMA-02M	130. Soyuz MS-01	150. Soyuz MS-22
11. Soyuz 12	31. Soyuz 32	51. Soyuz T-12	71. Soyuz TM-18	91. Soyuz TMA-4	111. Soyuz TMA-22	131. Soyuz MS-02	151. Soyuz MS-23
12. Soyuz 13	32. Soyuz 33	52. Soyuz T-13	72. Soyuz TM-19	92. Soyuz TMA-5	112. Soyuz TMA-03M	132. Soyuz MS-03
13. Soyuz 14	33. Soyuz 34	53. Soyuz T-14	73. Soyuz TM-20	93. Soyuz TMA-6	113. Soyuz TMA-04M	133. Soyuz MS-04
14. Soyuz 15	34. Soyuz 35	54. Soyuz T-15	74. Soyuz TM-21	94. Soyuz TMA-7	114. Soyuz TMA-05M	134. Soyuz MS-05
15. Soyuz 16	35. Soyuz 36	55. Soyuz TM-2	75. Soyuz TM-22	95. Soyuz TMA-8	115. Soyuz TMA-06M	135. Soyuz MS-06
16. Soyuz 17	36. Soyuz T-2	56. Soyuz TM-3	76. Soyuz TM-23	96. Soyuz TMA-9	116. Soyuz TMA-07M	136. Soyuz MS-07
17. Soyuz 18-1	37. Soyuz 37	57. Soyuz TM-4	77. Soyuz TM-24	97. Soyuz TMA-10	117. Soyuz TMA-08M	137. Soyuz MS-08
18. Soyuz 18	38. Soyuz 38	58. Soyuz TM-5	78. Soyuz TM-25	98. Soyuz TMA-11	118. Soyuz TMA-09M	138. Soyuz MS-09
19. Soyuz 19	39. Soyuz T-3	59. Soyuz TM-6	79. Soyuz TM-26	99. Soyuz TMA-12	119. Soyuz TMA-10M	139. Soyuz MS-10
20. Soyuz 21	40. Soyuz T-4	60. Soyuz TM-7	80. Soyuz TM-27	100. Soyuz TMA-13	120. Soyuz TMA-11M	140. Soyuz MS-11

İnsansız Soyuz uçuşları

1. - 5. uçuşlar	6. - 10. uçuşlar	11. - 15. uçuşlar	16. - 20. uçuşlar	21. - 25. uçuşlar	26. - 30. uçuşlar
1. Cosmos 133	6. Cosmos 212	11. Cosmos 396	16. Cosmos 638	21. Soyuz 20	26. Soyuz TM-1
2. Fırlatma arızası	7. Cosmos 213	12. Cosmos 434	17. Cosmos 656	22. Cosmos 869	27. Soyuz MS-14
3. Cosmos 140	8. Cosmos 238	13. Cosmos 496	18. Cosmos 670	23. Cosmos 1001	28. Soyuz MS-20
4. Cosmos 186	9. Soyuz 2	14. Cosmos 573	19. Cosmos 672	24. Cosmos 1074	29. Soyuz MS-23
5. Cosmos 188	10. Cosmos 379	15. Cosmos 613	20. Cosmos 772	25. Soyuz T-1	30.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ "Soyuz spacecraft". britannica. 20 Şubat 2022. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1] "Soyuz spacecraft". britannica. 20 Şubat 2022. 27 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]