Tarsiiformes - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Açıklama
  • 2 Sınıflandırma
  • 3 Kaynakça

Tarsiiformes

  • العربية
  • مصرى
  • Català
  • Čeština
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Frysk
  • Galego
  • עברית
  • हिन्दी
  • Magyar
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • Nederlands
  • Polski
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Українська
  • Tiếng Việt
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikitür
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tarsiiformes
Yaşadığı dönem aralığı: 54,8-0 myö
Wasatchian-Günümüz[1] 
PreЄ
Є
O
S
D
C
P
T
J
K
Pg
N
Filipin cadı makisi (Carlito syrichta)
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Sınıf: Mammalia
Takım: Primates
Alt takım: Haplorhini
İnfra takım: Tarsiiformes
Gregory, 1915[2][3]
Familyalar
Metne bakınız.
kardeş: Simiiformes
Sinonimler
Omomyiformes (Kladistik olarak Tarsiidae'yi içerir.[4])

Tarsiiformes; bir zamanlar Avrupa, Kuzey Afrika, Asya ve Kuzey Amerika'da yaşamış, ancak mevcut türlerinin tümü Güneydoğu Asya adalarında bulunan bir primat infra takımıdır.

Açıklama

[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarsius tumpara

Cadımakiler (Tarsiidae familyası) infra takımın yaşayan tek üyeleridir ve ayrıca Eosen'den soyu tükenmiş Tarsius eocaenus'u [5] ve Miyosen'de yaşamış Tarsius thailandicus'u da içerirler.[6] Soyu tükenmiş iki cins, Xanthorhysis ve Afrotarsius, yaşayan tarsierlerin yakın akrabaları olarak kabul edilir ve genellikle ilki Tarsiidae ailesi içinde gruplanır, ikincisi ise Tarsiiformes içinde incertae sedis (tanımsız) olarak sınıflandırılır. Omomyidler genellikle yaşayan cadımakilerin soyu tükenmiş akrabaları ve hatta ataları olarak kabul edilirler ve genellikle Tarsiiformes içinde sınıflandırılırlar. Fosil kanıtları tartışılsa da Microchoeridae, Carpolestidae,[7] ve Eosimiidae,[8] gibi diğer fosil primatlar bu sınıflandırmaya dahil edilmiştir. Eosimiidae ayrıca Simiiformes (maymunlar ve insansı maymunlarla birlikte) infra takımı altında sınıflandırılmıştır.[9] Benzer şekilde, Carpolestidae ise genellikle primatların çok yakın, soyu tükenmiş bir akrabası olan Plesiadapiformes düzeninde sınıflandırılır.[10] Bu çelişkili sınıflandırmalar, erken primat evrimi konusundaki tartışmanın merkezinde yer almaktadır. Tarsiiformes'in Haplorhini alt takımına (maymunlar ve insansı maymunlarla birlikte) yerleştirilmesi bile hala tartışılmaktadır.[11]

Sınıflandırma

[değiştir | kaynağı değiştir]
Anaptomorphus'un kafatası, bir Omomyid

Bu infra takımın genel olarak kabul edilen üyeleri arasında yaşayan tarsierler,[2] soyu tükenmiş omomyidler, iki soyu tükenmiş fosil cinsi ve Tarsius cinsi içinde soyu tükenmiş iki fosil türü bulunur.[5] Tarsiiformlar, haplorhinler olarak, lemurlar, galagoları ve lorisleri içeren strepsirrhine primatlarından ziyade, insansı maymunlar ve maymunlarla daha yakından ilişkilidirler.

  • Takım Primatlar
    • Alt takım Strepsirrhini (Lemurlar, lorisiler ve galagolar)
    • Alt takım Haplorhini
      • İnfra takım Simiiformes (Maymunlar ve İnsansı maymunlar dahil)
      • İnfra takım Tarsiiformes/Omomyiformes
        • Cins † Afrotarsius?
        • † Archicebidae
        • Tarsiidae Ailesi: Cadımakiler
          • Cins † Xanthorhysis
          • Cins Tarsius
          • Cins Cephalopachus
          • Cins Carlito[12]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Tarsiiformes". paleobiodb.org. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2021. 
  2. ^ a b Groves, C. P. (2005). "Order Primates" 9 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. In Wilson, D. E.; Reeder, D. M (eds.). Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference 5 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (3rd ed.). Johns Hopkins University Press. pp. 111–184. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494.
  3. ^ "Tarsiiformes". Mindat.org. Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler (link)
  4. ^ Morse, Paul E.; Chester, Stephen G. B.; Boyer, Doug M.; Smith, Thierry; Smith, Richard; Gigase, Paul; Bloch, Jonathan I. (1 Mart 2019). "New fossils, systematics, and biogeography of the oldest known crown primate Teilhardina from the earliest Eocene of Asia, Europe, and North America". Journal of Human Evolution (İngilizce). 128: 103-131. doi:10.1016/j.jhevol.2018.08.005. ISSN 0047-2484. 11 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi9 Haziran 2021. 
  5. ^ a b "Tarsiiformes: Evolutionary History and Adaptation". The Primate Fossil Record. Cambridge University Press. 2002. ISBN 978-0-521-66315-1. 
  6. ^ Walker's Mammals of the World. 6th. Johns Hopkins University Press. 1999. ss. 94-97. ISBN 978-0-8018-5789-8. 
  7. ^ McKenna, M.C., and Bell, S.K. 1997.
  8. ^ Simons, E.L.; Gursky, S., (Ed.) (2003). "The Fossil Record of Tarsier Evolution". Tarsiers: past, present, and future. ISBN 978-0-8135-3236-3.  |ad= eksik (yardım)
  9. ^ "Basal Anthropoids". The Primate Fossil Record. Cambridge University Press. 2002. ISBN 978-0-521-66315-1. 
  10. ^ Fleagle, J. G. 2013.
  11. ^ Primate Anatomy. 3rd. Academic Press. 2007. s. 96. ISBN 978-0-12-372576-9. 
  12. ^ Groves, Colin; Shekelle, Myron (30 Ekim 2010). "The Genera and Species of Tarsiidae". International Journal of Primatology. 31 (6): 1071-1082. doi:10.1007/s10764-010-9443-1. ISSN 0164-0291. 
  • g
  • t
  • d
Mevcut primat familyaları
  • Alem Animalia
  • Şube Chordata
  • Sınıf Mammalia
  • İnfra sınıf Eutheria
  • Üst takım Euarchontoglires
Strepsirrhini
Lorisoidea
  • Lorisidae
  • Galagidae
Lemuroidea
Chiromyiformes
  • Daubentoniidae
  • Cheirogaleidae
  • Lemuridae
  • Lepilemuridae
  • Indriidae
Haplorrhini
Tarsiiformes
  • Tarsiidae
Simiiformes
Platyrrhini
  • Cebidae
  • Callitrichidae
  • Aotidae
  • Pitheciidae
  • Atelidae
Catarrhini
Cercopithecoidea
  • Cercopithecidae
Hominoidea
  • Hylobatidae
  • Hominidae
Takson belirleyicileri
  • Vikiveri: Q2703853
  • Fossilworks: 95856
  • ITIS: 943779
  • MSW: 12100164
  • NCBI: 376912
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 4618150-7
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Tarsiiformes&oldid=35652606" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Kuru burunlu maymunlar
  • Primatların sınıflandırılması
  • William King Gregory tarafından adlandırılmış taksonlar
  • 1915'te tanımlanan taksonlar
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Arşivlenmesi gereken bağlantıya sahip kaynak şablonu içeren maddeler
  • KB1 hataları: yazar veya editörü eksik
  • Parametre girilmemiş taksonçubukları
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 22.36, 9 Temmuz 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Tarsiiformes
Konu ekle