Terra Mariana
Old Livonia Terra Mariana | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1207-1561 | |||||||||||||
 Bayrak
 Arma
| |||||||||||||
 | |||||||||||||
| Başkent | Riga | ||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Latince (resmi/dini) Aşağı Almanca Livonca Estonca Ön Baltık dilleri Letonca | ||||||||||||
| Resmî din | Katolik Kilisesi | ||||||||||||
| Demonim | Livonyanlı | ||||||||||||
| Hükûmet | Haçlı devleti | ||||||||||||
| Yasama organı | Landtag | ||||||||||||
| Tarihî dönem | Orta Çağ | ||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
| Günümüzdeki durumu | Estonya Letonya | ||||||||||||
Terra Mariana (Orta Çağ Latincesi "Meryem'in ülkesi") Orta Çağ Livonya ya da Eski Livonya[a] için kullanılan resmi isimdir.[3] (Aşağı Almanca: Oolt-Livland, Livonca: Jemā-Līvõmō, Estonca: Vana-Liivimaa, Letonca: Livonija). Livonya Haçlı Seferi'nin ardından kuruldu ve toprakları günümüzdeki Estonya ve Letonya'dan oluşmaktadır. 2 Şubat 1207'de[4] Kutsal Roma İmparatorluğu'nun bir prensliği[5] olarak kurulmuş, ancak 1215'te Papa III. Innocentius'in doğrudan Kutsal Makam'a tabi olduğunu ilan etmesiyle bu statüsünü kaybetmiştir.[6]
Papalık temsilcisi Guglielmo de Chartreaux, Terra Mariana'yı feodal prensliklere böldü: Estonya Dükalığı (Danimarka kralına dominum directum);[7][8] Riga Başpiskoposluğu; Kurland Piskoposluğu; Dorpat Piskoposluğu; Ösel-Wiek Piskoposluğu; ve Livonyalı Kılıç Kardeşleri'nin askeri yönetimi altındaki bölgeler. 1236 Saule Muharebesi'nden sonra, Kardeşlerin hayatta kalan üyeleri 1237'de Prusya Töton Şövalyeleri ile birleşti ve Livonya Tarikatı olarak tanındı. 1346'da Livonya Tarikatı, Estonya Dükalığı'nı Danimarka'dan satın aldı.
Orta Çağ Livonya'nın varlığı boyunca, Kilise tarafından yönetilen topraklar üzerinde, tarikat, laik Alman soyluları ve Hansa kentleri Riga ve Reval'in vatandaşları arasında sürekli bir üstünlük mücadelesi vardı. 1410'da Grunwald Muharebesi'ndeki yenilgisinin ardından, Töton Şövalyeleri ve Töton Tarikatı Devleti gerilemeye başladı, ancak Livonya Tarikatı bağımsız varlığını sürdürmeyi başardı.
1561'de Livonya Savaşı sırasında Terra Mariana'nın varlığı sona erdi.[3] Kuzey bölgeleri İsveç'e devredildi ve Estonya Dükalığı'na dönüştü, güney bölgeleri Litvanya Büyük Dükalığı'nın - ve dolayısıyla sonunda Polonya-Litvanya Birliği'nin - Livonya Dükalığı ve Kurlandiya ve Semigalya Dükalığı olarak bir parçası oldu. Saaremaa adası Danimarka'nın bir parçası oldu. 20. yüzyılın başından beri Terra Mariana (Estonca: Maarjamaa) Estonya için şiirsel bir isim veya lakap olarak kullanılmıştır. 1995 yılında, bir devlet nişanı olan Terra Mariana Haç Nişanı, Estonya'nın bağımsızlığını onurlandırmak için tesis edildi.[9]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Tarihçiler tarafından Orta Çağ Livonya[1] veya Eski Livonya[2]' olarak anılır, onu dağılmasından sonra topraklarının bir kısmından oluşan Livonya'dan (Livonya Dükalığı) ve Livonya Guberniyası'ndan ayırt edilir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Raun, Toivo U. (1 Şubat 2002). "Medieval Livonia, 1200–1561". Estonia and the Estonians: Second Edition, Updated (İngilizce). Hoover Press. s. 15. ISBN 9780817928537.
- ^ Miljan, Toivo (21 Mayıs 2015). Historical Dictionary of Estonia (İngilizce). Rowman & Littlefield. ss. 29-30. ISBN 9780810875135. 30 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022.
- ^ a b "Terra Mariana". The Encyclopedia Americana. Americana Corp. 1967.
- ^ Bilmanis, Alfreds (1944). Latvian-Russian Relations: Documents. The Latvian legation. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022.
- ^ Herbermann, Charles George (1907). The Catholic Encyclopedia. Robert Appleton Company. 19 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022.
- ^ Bilmanis, Alfreds (1945). The Church in Latvia. Drauga vēsts.
1215 proclaimed it the Terra Mariana, subject directly.
- ^ Christiansen, Eric (1997). The Northern Crusades. Penguin. s. 111. ISBN 0-14-026653-4.
- ^ Knut, Helle (2003). The Cambridge History of Scandinavia: Prehistory to 1520. Cambridge University Press. s. 269. ISBN 0-521-47299-7. 11 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Eylül 2022.
- ^ The Order of the Cross of Terra Mariana 7 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. President of the Republic of Estonia, Estonian State Decorations. Retrieved 2011-01-22
