The Neutral Theory of Molecular Evolution
![]() | |
| Yazar | Motoo Kimura |
|---|---|
| Dil | İngilizce |
| Yayım | 1983 |
| Yayımcı | Cambridge University Press |
| Sayfa | 384 |
| ISBN | 9780511623486 |
The Neutral Theory of Molecular Evolution, Japon evrimsel biyolog Motoo Kimura tarafından 1983 yılında yazılmış büyük etki yaratan bir monografidir. 1968 yılındaki makalesinden beri moleküler evrimin nötral teorisi zaten biliniyordu[1] ancak Kimura, evrime dair teorisinin önemini gösteren kanıtlara ve yeni bilgilere yer vermek için bir monografi yazma gereği duydu.
Evrim, bir popülasyondaki alel frekanslarının zamanla değişmesidir. Mutasyonlar rastgele ortaya çıkar ve Darwinci evrim modeline göre doğal seçilim, bu mutasyonlar sonucu meydana gelen genetik çeşitliliğini etkiler.[2] Yine bu mutasyonlar yararlı veya zararlı olabilir ve bu durumda ya seçilirler ya da elenirler. Bu teoriye göre, her evrimsel olayın, mutasyonun ve gen polimorfizminin (fenotipte veya genotipte nötr farklılıklar) pozitif veya negatif olarak seçilmesi ve birçok nesil boyunca bir tür değişim göstermesi gerekir.[3] Eğer bu genetik farklılıklar farklı popülasyonlar arasında birikirse türleşme olayı gerçekleşebilir. Bu teori bilim camiasına ilk kez sunulduğunda, genetik sürüklenme veya sinonom mutasyon gibi genetik prensipler henüz anlaşılamamıştı.
Motoo Kimura gibi moleküler biyologlar DNA kanıtlarını incelemeye başladığında, beklenenden çok daha fazla mutasyonun protein kodlamayan bölgelerde yaşandığını veya bunların kodlayan bölgelerdeki sinonim mutasyonlar olduğunu ve bu nedenle bir organizmanın uyum başarısını etkilemedikleri için seçilimde yer almadıklarını tespit ettiler.[4] Bu bulgular, Darwinci evrimdeki pozitif veya negatif seçilimin her evrimsel süreci açıklamakta oldukça basite indirgeyici olduğunu göstermeye başladı.[4] Türlü deneylerle Kimura, memeli soy hattındaki proteinlerin birbirinin polimorfizmi olduğunu, proteinin eylemlerini hiçbir şekilde etkilemeyen yalnızca bir veya iki nokta mutasyonu olduğunu belirleyebildi halbuki Darwinci evrimde olduğu gibi genetik soylarda nesiller boyunca artan uyum başarısıyla birlikte yavaş bir seçilim örüntüsü görmek beklenir.[5] Moleküler kanıtlar, DNA değişimlerinin normalde beklenen daha sık yaşandığını ve gerçek bir örüntünün bulunmadığını göstermektedir. Proteinlerdeki fonksiyonel etkileri olmayan polimorfizmler nötr ya da neredeyse nötrdür ve hiçbir şekilde seçilmez veya ortadan kaldırılmazlar.[3] Bu teori, bir sonraki nesle aktarılan her bir DNA değişikliğinin, doğal seçilimin üzerinde etkili olamayacağı bir morfolojik değişime yol açmayacağı anlamına gelir.[6]
Genetik sürüklenme veya bir popülasyonun sınırlı bir büyüklüğe sahip olması da zamanla alel frekanslarında bir değişime yol açabilir ve bu değişim, Darwinci evrim gibi görünebilir ancak gerçekte tamamen tesadüfi veya Kimura'nın deyimiyle "nötral" bir süreçtir.[7] Bu senaryoya göre nispeten küçük bir popülasyon, nötr alellerini, bunları taşıyan bireylerin rastgele ölümleri sebebiyle veya göç etmesiyle kaybedebilir. Bir gözlemci, bir özelliğin bir diğerine tercih edildiğini düşünebilir ancak gerçekte olan -Darwinci evrimde olduğu gibi- mutlaka seçilimden geçmesi gerekmeyen nötral bir sürecin varlığıdır.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kimura, Motoo (1968). "Evolutionary rate at the molecular level". Nature. 217 (5129). ss. 624–626. Bibcode:1968Natur.217..624K. doi:10.1038/217624a0. PMID 5637732.
- ^ Wagner, Andreas (2012). "The Role of Randomness in Darwinian Evolution" (PDF). Philosophy of Science. Cilt 79. ss. 95–119. doi:10.1086/663239.
- ^ a b Kimura, Motoo (November 1979). "The Neutral Theory of Molecular Evolution". Scientific American. 241 (5). ss. 98–129. Bibcode:1979SciAm.241e..98K. doi:10.1038/scientificamerican1179-98. PMID 504979.
- ^ a b Ohta, Tomoko (1992). "The Nearly Neutral Theory of Molecular Evolution". Annual Review of Ecology and Systematics. Cilt 23. ss. 263–286. doi:10.1146/annurev.ecolsys.23.1.263.
- ^ Suarez, Edna; Barahona, Ana (1996). "The Experimental Roots of the Neutral Theory of Molecular Evolution". History and Philosophy of the Life Sciences. Cilt 18. ss. 55–81.
- ^ Davies, Vincent (March 2006). "Neutral Theory, Phylogenies, and the Relationship between Phenotypic Change and Evolutionary Rates". Evolution. 60 (3). ss. 476–483. doi:10.1554/04-675.1. JSTOR 4095310. PMID 16637493.
- ^ Lynch, Michael; ve diğerleri. (14 Ekim 2016). "Genetic drift, selection and the evolution of the mutation rate". Nature Genetics. 17 (11). ss. 704–714. doi:10.1038/nrg.2016.104. PMID 27739533.
- ^ Dietrich, Michael R.; Millstein, Roberta L. (2008). "The Role of Causal Processes in the Neutral and Nearly Neutral Theories". Philosophy of Science. 75 (5). ss. 548–559. CiteSeerX 10.1.1.597.5426
. doi:10.1086/594506.
Ek okuma
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kimura, M. (1983). The Neutral Theory of Molecular Evolution. Cambridge University Press, Cambridge. ISBN 978-0-521-23109-1.
