Tike
| Tike | |
|---|---|
Şans Tanrıçası | |
 İstanbul Arkeoloji Müzesi'de sergilenen Tike heykeli, 2. yy. | |
| Diğer adları | Fortuna |
| Ebeveynleri | Okeanos ve Tethis veya Hermes ve Afrodit |
- Roma mitolojisindeki karşılığı için bakınız; Fortuna
Tike (Yunanca: Τύχη (tihi), talih), Yunan mitolojiside bir kentin talihini ve genel olarak refahını ve kaderini belirleyen şans tanrıçası.
Kimi kaynaklarda Hermes ile Afrodit'in kızı, kimi kaynaklarda Okeanos adlı Tethis'in 3bin kızından biri olarak anılmaktadır. Ege bölgesinde Helenistik çağda yer alan kentlerin madeni paralarında görüntüsüne sıkça rastlanır. Roma'daki adı Fortuna'dır.[1]
Tike, kaderin ve talihin belirleyicisi olarak kabul edilen bir soyut kavram iken büyük ölçüde M.Ö. 4 yüzyılda tanrıça olarak kişiselleştirilmiştir. Başlangıçta talih ve şansı temsil eden tanrıça, Klasik Dönem'in sonlarından itibaren insanların kaderini, alınyazılarını temsil etmeye başlamıştır.[2]
Tike, hem Yunan kentlerinde hem de Roma İmparatorluğu'nun geniş coğrafyasında çok saygı gören bir Tanrıça idi. Genellikle başında, bir kentin koruyucusu olduğunu gösteren kule şeklindeki tacı ve elinde bereketin ve bolluğun sembolü olan bereket boynuzu ile tasvir edilmiştir. Ayrıca Roma İmparatorluğu'nun özellikle doğu eyaletlerinde ve Küçük Asya'da bir gemi pruvası ile ya da elinde tuttuğu bir dümen ile tasvir edilerek, deniz ya da nehir taşımacılığını ve ekonomisini simgelemiştir.[1]
-
III. Gordian döneminde basılmış madeni parada yer alan Tike oyması. -
Nemrut Dağı'nda Osman Hamdi Bey'in 1883'teki kazılarında bulunan Tike başı
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Okan, Emre (1 Aralık 2016). "Tykhe ya da Fortuna". Tykhe Sanat ve Tasarım Dergisi. 1 (1): 1-14. ISSN 2667-6818.
- ^ Erol, Derya (12 Aralık 2024). "TİRE MÜZESİ TERRAKOTTA KOLEKSİYONU DAHİLİNDEKİ BAŞIN TANRIÇA TYCHE BAŞI OLARAK ÖNERİLMESİ". Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 26 (4): 1433-1442. doi:10.16953/deusosbil.1354216. ISSN 1308-0911.
