Toksik maskülenite
| Makale serilerinden |
.svg) |
Toksik maskülenite veya toksik erkeklik, zararlı ya da işlevsiz olarak görülen bir tür sözde erkekliktir. Bu kavram, hegemonik erkekliğin toplumsal olarak yıkıcı yönlerini ifade eder; örneğin kadın düşmanlığı, homofobi ve şiddet yoluyla tahakküm gibi. Bu özellikler, özellikle cinsel saldırı ve aile içi şiddet gibi şiddet biçimlerini teşvik etmeleri nedeniyle "toksik" olarak kabul edilir.
Erkek çocukların toplumsallaşma süreci zaman zaman şiddeti de normalleştirir; örneğin zorbalık ve saldırganlık söz konusu olduğunda kullanılan "erkek çocuk dediğin böyle olur " ifadesinde olduğu gibi.
Özgüven ve duyguların bastırılması, erkeklerde depresyon, artan stres ve madde kullanımı bozuklukları gibi psikolojik sorunların artışıyla ilişkilidir. Toksik erkekliğe özgü özellikler, mahkûm erkekler arasında geçerli olan, çoğunlukla açıkça dile getirilmeyen davranış kurallarının tipik bir parçasıdır ve bu durum kısmen cezaevi yaşamının zorlu koşullarına bir tepki olarak ortaya çıkar.[1][2]
İşe adanmışlık, sporda başarılı olmaktan duyulan gurur ve ailesine bakma sorumluluğu gibi geleneksel erkeklik özellikleri “toksik” olarak değerlendirilmez. Toksik erkeklik kavramı, ilk olarak mitopoetik erkek hareketi ile ilişkilendirilen yazarlar — örneğin Shepherd Bliss — tarafından kullanılmıştır. Bu yazarlar, erkekliğe dair kalıplaşmış anlayışları, erkeklerin modern toplumda bağlarını yitirdiğini savundukları “gerçek” ya da “derin” erkeklikle karşılaştırmışlardır.
Toksik erkeklik terimini eleştirenler ise, bu kavramın toplumsal cinsiyetle ilgili sorunların erkeklere özgü doğuştan gelen özelliklerden kaynaklandığını ima ettiğini ve bu nedenle yanlış bir genelleme olduğunu savunurlar.
Terminoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]_on_Google_Trends.svg)
"Toksik maskülenite" terimi, 1980'ler ve 1990'lardaki mitopoetik erkek hareketi içinde ortaya çıkmıştır.[4] Daha sonra hem akademik yazında hem de popüler metinlerde yaygın biçimde kullanılmaya başlanmıştır.[5] 2010'lu yıllardan itibaren medyada yapılan tartışmalarda bu terim, erkeklik ve adamlık kavramlarına ilişkin geleneksel ve kalıplaşmış normları tanımlamak için kullanılmaktadır. Sosyolog Michael Flood'a göre bu normlar, "erkek çocuklarının ve erkeklerin aktif, saldırgan, sert, cesur ve baskın olması gerektiği" yönündeki beklentileri içerir.[6]
Mitopoetik hareket
[değiştir | kaynağı değiştir]Mitopoetik erkek hareketi ile ilişkilendirilen bazı yazarlar, erkekler üzerine yüklenen şiddet eğilimli, rekabetçi, bağımsız ve duygusuz olma yönündeki toplumsal baskıları, “toksik” bir erkeklik biçimi olarak tanımlamışlardır. Bu tanım, modern toplumda erkeklerin bağını kaybettiği iddia edilen “gerçek” ya da “derin” bir erkeklikle karşıtlık içindedir.[7] Akademisyen Shepherd Bliss, “potansiyel olarak toksik” savaşçı erkeklik anlayışına karşı bir alternatif olarak tarımsal yaşam tarzına (agraryanizme) dönüşü önermiştir.[8] Sosyolog Michael Kimmel, Bliss'in toksik erkeklik anlayışının, feminist hareketin geleneksel erkek otoritesini sorguladığı bir dönemde, mitopoetik hareketin erkeklerin yaşadığı güçsüzlük hissine verdiği bir yanıt olarak görülebileceğini belirtir: {{Blockquote|Örneğin Shepherd Bliss, dünyadaki kötülüklerin çoğundan sorumlu olduğuna inandığı “toksik erkeklik”e karşı sert eleştiriler yöneltir ve yangınlarla mücadele eden, toprağı işleyen ve ailelerini büyüten erkeklerin çoğu kez göz ardı edilen iyiliğini yüceltir.[9]
Akademik kullanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Sosyal bilimlerde toksik maskülenite erkeklere, kadınlara ve genel olarak topluma zarar verebilen geleneksel kültürel erkeklik normlarını ifade eder. Bu kavram, erkekleri veya erkek özelliklerini suçlamak yerine, egemenlik, öz-yeterlilik ve rekabet gibi geleneksel erkekliğin belirli ideal davranışlarına uyum sağlamanın zararlı etkelerine dikkat çeker.[10] [11] Toksik maskülenite, erkeğin toplumda geleneksel kabul edilmiş cinsiyet rollerine bağlılığıyla tanımlanır; bu roller erkek çocuklarının ve erkeklerin rahatça ifade edebileceği duyguları sınırlar ve damgalarken, öfke gibi diğer duyguları yüceltir.[12] Erkeklerden ekonomik, politik ve sosyal alanda egemenlik aramaları ve elde etmeleri beklenir.
Bir toplumsal cinsiyet çalışmaları bağlamında, Raewyn Connell, toksik maskülenite terimi yerine, hegemonik erkeklik olarak adlandırdığı yapıdan kaynaklanan zararlı uygulamalara atıfta bulunur; bu uygulamalar doğuştan gelen özellikler değildir.[5] Connell, fiziksel şiddet gibi uygulamaların, Batı toplumlarında erkeklerin kadınlar üzerindeki tahakkümünü pekiştirmeye hizmet ettiğini savunur. Böyle uygulamaların hegemonik erkekliğin belirgin özelliklerinden biri olduğunu, ancak her zaman onun tanımlayıcı öğesi olmadığını vurgular.[5][13]
Wright Enstitüsü'nden Terry Kupers, toksik masküleniteyi “egemenlik kurmayı, kadınları değersizleştirmeyi, homofobiyi ve amaçsız şiddeti teşvik eden toplumsal olarak gerici erkek özelliklerinin bir bütünü” olarak tanımlar[14][15][16] ve bunu “başkaları üzerinde saldırgan biçimde rekabet etme ve egemenlik kurma ihtiyacı”yla ilişkilendirir.[15] Kupers’a göre toksik maskülenite, hegemonik erkekliğin toplumsal açıdan yıkıcı yönlerini içerir; örneğin kadın düşmanlığı, homofobi, açgözlülük ve şiddet yoluyla tahakküm gibi. Kupers, bu özellikleri daha olumlu olanlarla karşılaştırır: “sporda kazanma yeteneğiyle duyulan gurur, bir arkadaşa bağlılık, işte başarılı olma ya da ailesine bakabilme gibi.”[15]
Feminist yazar John Stoltenberg ise, geleneksel erkeklik anlayışlarının tamamının toksik olduğunu ve kadınların baskılanmasını yeniden ürettiğini savunur.[17][18]
Cinsiyet normları
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kupers'a göre, toksik masküleniteden kaynaklanan toplumsal cinsiyet rolleri, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki hapishanelerde erkekler için yaşamın bir parçasıdır ve bu roller hem personelin hem de mahkûmların davranışlarına yansır. Aşırı öz-yeterlilik, diğer erkekleri şiddet yoluyla kontrol altına alma ve feminenlik ya da zayıflık belirtisi göstermeme gibi özellikler, mahkûmlar arasında dile getirilmeyen bir davranış kuralını oluşturur.[1][2] Savunmasız duyguların bastırılması, cezaya, sosyal izolasyona ve saldırganlığa dayalı sert hapishane koşullarıyla başa çıkmanın bir yolu olarak sıklıkla benimsenir. Bu faktörlerin, erkek mahkûmlar arasında intihar oranlarının yüksek olmasında rol oynadığı düşünülmektedir.[2][21]
Toksik maskülenite, erkek çocukların akranları tarafından zorbalığa uğraması ya da evde erkek çocuklara yönelik aile içi şiddet şeklinde de ortaya çıkabilir.[22] Erkek çocukların çoğu zaman şiddet içeren bir biçimde sosyaleştirilmesi, saldırganlığın teşvik edilmesi ve kişilerarası bağların eksikliği yoluyla psikolojik travmaya yol açar. Bu tür travmalar sıklıkla görmezden gelinir; örneğin zorbalıkla ilgili olarak kullanılan “erkek çocuk işte” (İng. boys will be boys) gibi ifadelerle normalleştirilir.[23] Sertlik, üstünlük, öz-yeterlilik ve duyguların bastırılması gibi idealize edilmiş erkeklik rollerinin teşviki, bebeklik kadar erken bir dönemde başlayabilir. Bu normlar; ebeveynler, diğer erkek akrabalar ve toplum üyeleri tarafından aktarılır.[19][24] YouTube gibi medya platformlarında yer alan erkeklik temsilleri de benzer toplumsal cinsiyet kalıplarını yaygınlaştırmaktadır.[24]
Ronald F. Levant ve diğer araştırmacılara göre, geleneksel olarak dayatılan erkeklik davranışları; cinsel saldırı ve aile içi şiddet dahil olmak üzere şiddet, cinsel sorumsuzluk, riskli ve/veya toplumsal olarak sorumsuz davranışlar (örneğin madde kullanımı bozuklukları) ve ilişkilerde işlevsizlik gibi zararlı sonuçlar doğurabilir.[19][25]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Kupers, Terry A. (2004). "Prisons". Kimmel, Michael S.; Aronson, Amy (Ed.). Men and Masculinities: A Social, Cultural, and Historical Encyclopedia. Santa Barbara, California: ABC-CLIO. ss. 630-633. ISBN 978-1-57-607774-0.
- ^ a b c Kupers, Terry A. (2007). "Working with men in prison". Flood, Michael (Ed.). International Encyclopedia of Men and Masculinities. London, England: Routledge. ss. 648-649. ISBN 978-1-13-431707-3.
- ^ "Toxic masculinity / Search term". Google Trends. 19 Kasım 2024.
Worldwide / 2004 - present / All categories / Web Search
[ölü/kırık bağlantı] - ^ Salter, Michael (27 Şubat 2019). "The Problem With a Fight Against Toxic Masculinity". The Atlantic. 11 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2019.
- ^ a b c Ging, Debbie (May 2017). "Alphas, Betas, and Incels: Theorizing the Masculinities of the Manosphere". Men and Masculinities. Thousand Oaks, California: SAGE Publications. 22 (4): 638-657. doi:10.1177/1097184x17706401.
Although the term 'toxic masculinity' has become widely used in both academic and popular discourses, its origins are somewhat unclear.
- ^ Flood, Michael (n.d.). "Toxic masculinity: A primer and commentary". XY. 12 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2019.
- ^ Longwood, W. Merle; Schipper, William C.; Culbertson, Philip; Kellom, Gar (2012). Forging the Male Spirit: The Spiritual Lives of American College Men. Eugene, Oregon: Wipf and Stock Publishers. ss. 65-6. ISBN 978-1-55-635305-5.
- ^ Hartman, Rebecca (2003). "Agrarianism". Carroll, Bret (Ed.). American Masculinities: A Historical Encyclopedia. Thousand Oaks, California: SAGE Publications. ss. 20-22. ISBN 978-1-45-226571-1. 7 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- ^ Kimmel, Michael S., (Ed.) (1995). The Politics of Manhood: Profeminist Men Respond to the Mythopoetic Men's Movement (and the Mythopoetic Leaders Answer). Philadelphia, Pennsylvania: Temple University Press. ss. 366-7. ISBN 1-56-639365-5.
- ^ Hess, Peter (21 Kasım 2016). "Sexism may be bad for men's mental health". Popular Science. 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2017.
- ^ Kaplan, Sarah (22 Kasım 2016). "Sexist men have psychological problems". The Washington Post. 9 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2017.
- ^ Liu, William Ming (14 Nisan 2016). "How Trump's 'Toxic Masculinity' Is Bad for Other Men". Motto (Time). New York City. 21 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2018.
- ^ Connell, R. W.; Messerschmidt, James W. (December 2005). "Hegemonic Masculinity: Rethinking the Concept". Gender and Society. Thousand Oaks, California: SAGE Publications. 19 (6): 829-859. CiteSeerX 10.1.1.175.7094
. doi:10.1177/0891243205278639. JSTOR 27640853.
- ^ Zuckerberg, Donna (2018). Not All Dead White Men: Classics and Misogyny in the Digital Age. Cambridge, Mass.: Harvard University Press. s. 13. ISBN 978-0-674-98982-5.
- ^ a b c Kupers, Terry A. (June 2005). "Toxic masculinity as a barrier to mental health treatment in prison". Journal of Clinical Psychology. Hoboken, New Jersey: Wiley-Blackwell. 61 (6): 713-724. CiteSeerX 10.1.1.600.7208 . doi:10.1002/jclp.20105. PMID 15732090.
The term toxic masculinity is useful in discussions about gender and forms of masculinity because it delineates those aspects of hegemonic masculinity that are socially destructive, such as misogyny, homophobia, greed, and violent domination; and those that are culturally accepted and valued.
- ^ Kupers, Terry A. (2010). "Role of Misogyny and Homophobia in Prison Sexual Abuse". UCLA Women's Law Journal. Berkeley, California: University of California Press. 18 (1): 107-30. doi:10.5070/L3181017818.
- ^ Dowd, Nancy E. (2000). Redefining Fatherhood. New York City: New York University Press. ss. 185-6. ISBN 0-8147-1925-2.
[Pittman] links toxic masculinity to men being raised by women without male role models. In his view, if men raised children they would save their lives, and save the world. On the other hand, John Stoltenberg views toxic masculinity from a strongly antimasculinist, radical feminist perspective, arguing that masculinity can be serious, pervasive, and hateful.
- ^ Cooper, Wilbert L. (26 Temmuz 2018). "All Masculinity Is Toxic". Vice. 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2019.
- ^ a b c Levant, Ronald F. (1996). "The new psychology of men". Professional Psychology: Research and Practice. 27 (3): 259-265. doi:10.1037/0735-7028.27.3.259.
- ^ Lindsey, Linda L. (2015). Gender Roles: A Sociological Perspective. London, England: Routledge. s. 70. ISBN 978-1-31-734808-5.
- ^ Mankowski, E.S.; Smith, R.M. (2016). "Men's Mental Health and Masculinities". Friedman, Howard S. (Ed.). Encyclopedia of Mental Health, Volume 3 (2. bas.). Oxford, England: Academic Press. s. 71. ISBN 978-0-12-397753-3.
- ^ Keith, Thomas (2017). Masculinities in Contemporary American Culture: An Intersectional Approach to the Complexities and Challenges of Male Identity. London, England: Routledge. s. 2. ISBN 978-1-31-759534-2.
In some ways, bullying and other forms of coercion and violence are part of what has been termed toxic masculinity, a form of masculinity that creates hierarchies favoring some and victimizing others. Disrupting these forms of toxic masculinity benefits boys and men, rather than attacks and blames men for these behaviors.
- ^ Liu, William Ming (2017). "Gender Role Conflict". Nadal, Kevin L. (Ed.). The SAGE Encyclopedia of Psychology and Gender, Volume 2. Thousand Oaks, California: SAGE Publications. s. 711. ISBN 978-1-48-338427-6. 7 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- ^ a b Weir, Kirsten (February 2017). "The men America left behind". Monitor on Psychology. Washington, D.C.: American Psychological Association. 48 (2): 34. 11 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi11 Haziran 2017.
- ^ Liu, William Ming; Shepard, Samuel J. (2011). "Masculinity Competency Typology for Men Who Migrate". Blazina, C.; Shen-Miller, D.S. (Ed.). An International Psychology of Men: Theoretical Advances, Case Studies, and Clinical Innovations. London, England: Routledge. s. 8. ISBN 978-1-13-528065-9.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Akademik kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Addis, Michael E.; Cohane, Geoffrey H. (June 2005). "Social scientific paradigms of masculinity and their implications for research and practice in men's mental health". Journal of Clinical Psychology. 61 (6): 633-647. doi:10.1002/jclp.20099. PMID 15732091.
- Banet-Weiser, Sarah; Miltner, Kate M. (December 2015). "#MasculinitySoFragile: culture, structure, and networked misogyny". Feminist Media Studies. 16 (1): 171-174. doi:10.1080/14680777.2016.1120490.
- Bliss, Shepherd (1995). "Mythopoetic Men's Movements". Kimmel, Michael S. (Ed.). The Politics of Manhood: Profeminist Men Respond to the Mythopoetic Men's Movement (And the Mythopoetic Leaders Answer). Philadelphia: Temple University Press. ss. 292-307. ISBN 978-1-56-639365-2.
- Connell, R.W. (2005). Masculinities. 2nd. Berkeley, Calif.: University of California Press. ISBN 978-0-74-563426-5.
- Daddow, Oliver; Hertner, Isabelle (July 2021). "Interpreting toxic masculinity in political parties: A framework for analysis". Party Politics. 27 (4): 743-754. doi:10.1177/1354068819887591.
- Harrington, Carol (June 2021). "What is 'Toxic Masculinity' and Why Does it Matter?". Men and Masculinities. 24 (2): 345-352. doi:10.1177/1097184X20943254.
- Karner, Tracy (January 1996). "Fathers, Sons, and Vietnam: Masculinity and Betrayal in the Life Narratives of Vietnam Veterans with Post Traumatic Stress Disorder". American Studies. 37 (1): 63-94.
- Veissière, Samuel Paul Louis (8 Ekim 2018). "'Toxic Masculinity' in the age of #MeToo: ritual, morality and gender archetypes across cultures". Society and Business Review. 13 (3): 274-286. doi:10.1108/SBR-07-2018-0070.
Popüler basın
[değiştir | kaynağı değiştir]- Campbell, Olivia (23 Ekim 2017). "The Men Taking Classes to Unlearn Toxic Masculinity". The Cut.
- Friedman, Jaclyn (13 Mart 2013). "Toxic Masculinity". The American Prospect.
- Gilchrist, Tracy E. (11 Aralık 2017). "What Is Toxic Masculinity?". The Advocate.
- Hamblin, James (16 Haziran 2016). "Toxic Masculinity and Murder". The Atlantic.
- Hays, Charlotte (27 Şubat 2018). "Jordan Peterson on the Nihilism that Contributes to the Creation of a School Shooter". Independent Women's Forum. 7 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Holloway, Kali (12 Haziran 2015). "Toxic masculinity is killing men: The roots of male trauma". Salon.
- Kohn, Isabelle (15 Kasım 2018). "Inside the Movement to Reprogram Masculinity". Broadly. Vice Media.
Through classes and workshops, men across the United States are attempting to unlearn 'toxic masculinity'—for society and for themselves.
- Marcotte, Amanda (18 Ekim 2021). "Tucker Carlson, Joe Rogan, and the Proud Boys: How the fragility of the male ego fuels the far-right". Salon. 18 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- Marcotte, Amanda (24 Ekim 2017). "Toxic Masculinity Is Killing Us in Many Ways". AlterNet.
- Masciotra, David (4 Temmuz 2016). "Toxic masculinity doesn't just target women: The viciousness and vacuity of modern American manhood is also harmful to the self". Salon.
- Weiss, Suzannah (23 Şubat 2016). "6 Harmful Effects Of Toxic Masculinity". Bustle.
- Winton, Tim (9 Nisan 2018). "About the boys: Tim Winton on how toxic masculinity is shackling men to misogyny". The Guardian.