Tzira
Tzira (Gürcüce: წირა; okunuşu: "tzira"), Gürcistan’nın Samtshe-Cavaheti bölgesinde (mhare), Ahaltsihe Belediyesi sınırları içinde bir köydür. Ahaltsihe Havzası'nda, deniz seviyesinden 1.250 metre yükseklikte yer alır. Ahaltsihe kentine 8 km uzaklıktadır.
Tzira, Tzkruti (წყრუთი) ve Mikeltzminda (მიქელწმინდა) köyleriyle birlikte Tzkruti temini oluşturmaktadır.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Tzira, Gürcistan'ın önemli tarihsel bölgelerinden biri olan Mesheti'nin köylerinden biridir. Osmanlılar köyü 1578 yılında, birleşik Gürcistan Krallığı'nın ardından bu bölgeyi yöneten ve bir Gürcü devleti olan Samtshe Atabeyliği'dan ele geçirdi. Osmanlı idaresinin 1595 tarihli mufassal defterde "Zira" (زیرا) olarak kaydettiği köy, Ahasihe livasının Güney nahiyesine bağlıydı. Tzira'da Osmanlıların Hristiyan köylülerden tahsil ettiği ispenç vergisi vermekle yükümlü 8 hane yaşıyordu. Köyde buğday, arpa, mercimek, nohut, keten tarımı ile arıcılık ve şarapçılık yapılıyor, koyun ve domuz besleniyordu.[1]
Tzira, uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sonrasında imzalanan Edirne Antlaşması'yla Rusya'ya bırakıldı. Köy bu şekilde yeniden Gürcistan'ın bir parçası haline geldi. Köydeki Ermeni nüfusu, 1830 yılında Erzurum Vilayeti'ndeki Seyitli köyünden göç etmiştir.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Tzira köyünde 2014 yılı verilerine göre 452 kişi yaşıyordu. Nüfusun çoğunluğu köye 19. yüzyılda yerleşmiş olan Ermenilerden oluşuyordu.[2]
| Sayım tarihi | Nüfus | Erkek | Kadın |
|---|---|---|---|
| 2002 | 426 | 206 | 220 |
| 2014 | 451 | 215 | 236 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 26, II. cilt (1941), s. 29". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2021.
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 269 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8626-7