Uksii Boğazı Muharebesi

Uksii Boğazı Kuşatması
	Büyük İskender'in seferleri
Tarih	MÖ 331
Bölge	Susa'nın doğusu
Sonuç	Makedon zaferi
Taraflar
Makedonya; Korinthos Birliği	Uksii
Komutanlar ve liderler
Büyük İskender	Madatis
Güçler
8.000 piyade	bilinmiyor
Kayıplar
hafif-orta	bilinmiyor, Uksii askeri kabiliyetlerinin tamamen yok edilmesi
g; t; d; Büyük İskender'in seferleri
	Balkanlar Mount Haemus (MÖ 335); Pelium (MÖ 335); Thebes (MÖ 335); Pers Granikos (MÖ 334); Miletus (MÖ 334); Halikarnas (MÖ 334); İssos (MÖ 333); Sur (MÖ 332); Gazze (MÖ 332); Gaugamela (MÖ 331); Uksii Boğazı (MÖ 331); Pers Geçidi (MÖ 330); Kiroupolis (MÖ 329); Yaksartes (MÖ 329); Gabai (MÖ 328); Soğdya Kayası (MÖ 327); Hindistan Cophen (MÖ 327); Aornos (MÖ 326); Hidaspes (MÖ 326); Mallian seferi (MÖ 326);

Uksii Boğazı Muharebesi, Büyük İskender tarafından Ahameniş İmparatorluğu'nun Uksii kabilesine karşı yapılmıştır. Muharebe, önemli Pers şehirleri Susa ve Persepolis arasındaki sıradağlarda gerçekleşmiştir. Persepolis, Pers İmparatorluğu'nun kadim başkentiydi ve yerli Pers halkı arasında sembolik bir değere sahipti. Bu şehir düşman eline geçerse, aslında tüm Pers İmparatorluğu'nun düşman eline geçeceğine inanıyorlardı.

Arka plan

İskender, Dicle Nehri'nin doğu yakasında Gaugamela Muharebesi'nde III. Darius'u kısa süre önce yenmişti. Bu muharebenin sonucu Darius ve Pers İmparatorluğu için tam bir felaket olmuştu. Darius savaştan erken kaçmış ve ordusu dağılmıştı. Dolayısıyla İskender, savaş sırasında Darius'u ele geçirme hedefine ulaşamamıştı. Bunun yerine İskender, Darius'u kovaladı ve yol boyunca Pers İmparatorluğu'nun önemli şehirlerini ele geçirdi.

Savaştan hemen sonra İskender, Perslerin kalın surlara sahip Babil'in savunmasını örgütleyeceğinden korktu.^[1] Bu şehrin surları, geniş bir tarım arazisini de içeren geniş bir alanı kaplıyordu ve bu nedenle bir kuşatmaya karşı neredeyse sonsuza kadar dayanabilirdi. Ancak şehri kendisine kapalı bulmak yerine, açık buldu. Pers satrapı Mazaeus, İskender'in meşhur cömertliğinden faydalanmaya ve onu şehre almaya karar verdi. Bunun sonucunda Mazaeus, bu şehrin ve çevresindeki bölgenin satrapı olarak atandı; kazançlı bir görevdi bu. İskender'in, mümkün olduğunca eski valileri görevlerinde bırakma alışkanlığı vardı; bu alışkanlığı II. Kiros'dan öğrenmişti.^[2]

İskender, birliklerini birkaç gün Babil'de dinlendirdi ve orada bulduğu hazinelerle onlara bolca ödeme yaptı. Ayrıca, burayı ikincil bir üs olarak kurmaya karar verdi.^[3] İskender buradan Pers İmparatorluğu'nun kış başkenti Susa'ya doğru yola çıktı. Susa'ya ulaşması yirmi gün sürdü^[4] ve buradan 50.000^[4] altın talent elde etti. Bunun sonucunda İskender, Makedonya naibi Antipatros'a Sparta'ya karşı savaş için 3.000 altın^[4] talent gönderebildi.^[5] İskender, Susa'dan dağ geçidine doğru yürüdü.

Normalde Pers İmparatorluğu'ndaki kabileler Büyük Kral'a haraç öderdi, ancak Persler Uksii kabilesini alt etmeyi başaramamıştı. Sonuç olarak, Pers orduları geçidi lojistik amaçlarla kullanmak istediklerinde bir ücret ödemek zorundaydılar. Uksii kabilesi, İskender'e Perslerin ödemek zorunda olduğu haraçla aynısını ödemesini beklediklerini belirten bir elçilik göndermişlerdi. İskender, belirlenen bir günde ana yolu takip edip kararlaştırılan haraçla ödeme yapacağını söyleyerek bu teklifi kabul etti.^[6]

Muharebe

Uksii kabilesi, geçmesine izin vermeden önce haraç ödemek için ana yoldan geçmesini beklemişlerdi. Ancak o gün, İskender, Kraterus ve kalkanlı muhafızlarıyla birlikte 8.000 askerle birlikte kuzey yolundan geçti. Krateros, Uksii kabilesinin son çare olarak geri çekilecekleri varsayılan yüksek araziyi işgal ediyordu. Ardından köylerine saldırdı. Bunu yaptıktan sonra, bir dizi zorunlu yürüyüşle geçidi Uksii kabilesinden aldı ve Uksii kabilesi, Krateros'un bulunduğu yere geri çekildi; Krateros da onları hızla alt etti.^[7]

Köye saldırıp köyü ele geçirdikten sonra, ana kuvvet Uksii kabilesinin arkasına ulaştı. Bu noktada muharebe sona erdi, Uksii kabilesi tamamen Makedonlar tarafından kuşatılmış ve kılıçtan geçirilmişlerdi.

Sonuçlar

Uksii kabilesinin hayatta kalanları barış talebinde bulundu. Anlaşmaya varılan şartlar, Uksii kabilesi her yıl Makedonyalılara 100 at, 500 baş sığır ve 30.000 koyun vermesiydi.^[8]

Kaynakça

^ Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 388. ISBN 9781105602504.
^ Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 390. ISBN 9781105602504.
^ "The ten-horned beast: Alexander". Livius. 9 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.
^ ^a ^b ^c Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 452.
^ Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 392. ISBN 9781105602504.
^ Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 397. ISBN 9781105602504.
^ Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 398. ISBN 9781105602504.
^ Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 399. ISBN 9781105602504.

[1] Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 388. ISBN 9781105602504.

[2] Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 390. ISBN 9781105602504.

[3] "The ten-horned beast: Alexander". Livius. 9 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2020.

[Anabasis_of_Alexander-4] Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 452.

[5] Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 392. ISBN 9781105602504.

[6] Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 397. ISBN 9781105602504.

[7] Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 398. ISBN 9781105602504.

[8] Arrian, Lucius (1893). Anabasis of Alexander. New York: George Bell and Sons. s. 399. ISBN 9781105602504.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]