Vellum
.jpg)
Vellum, genellikle yazı malzemesi olarak kullanılan hazırlanmış hayvan derisi veya zarıdır. Genellikle dana derisinden (diğer hayvanların derisinden ziyade) yapılmış olması[1] veya sadece daha yüksek kalitede olması[2] nedeniyle parşömenden ayırt edilir. Vellum, tek sayfalara, tomarlara ve kodekslere (kitaplara) yazmak ve basmak için hazırlanır.
Modern bilim insanları ve uzmanlar, vellum ile parşömen arasında ayrım yapma gereğini ortadan kaldıran daha geniş bir terim olan "zar"ı kullanmayı tercih ederler.[2][3](s9–10) Ayrıntılı bilimsel analiz yapılmadan, söz konusu hayvanın türünü (yaşını bir yana bırakın) belirlemek çok zor olabilir.[4]
Vellum genellikle pürüzsüz ve dayanıklıdır, ancak dokusunda, üretim şekline ve derinin kalitesine bağlı olarak büyük farklılıklar vardır. Üretim süreci, temizleme, ağartma, bir çerçeve ("herse") üzerinde germe ve derinin hilal şeklinde bir bıçakla ("lunarium" veya "lunellum") kazınmasını içerir. Gerilim yaratmak için işlem, kazıma, ıslatma ve kurutma arasında gidip gelir. Yüzeyi pomza ile çizmek ve yazı veya baskı mürekkebi için uygun hale getirmek üzere kireç veya tebeşirle işlemek, son görünümü oluşturabilir.[1]
Modern "kağıt vellum", bitki selüloz liflerinden yapılır ve adını gerçek velluma benzer kullanımından ve yüksek kalitesinden alır. Kopyalama, teknik çizimler, planlar ve taslaklar dahil olmak üzere çeşitli amaçlar için kullanılır. Aydınger kâğıdı da özünde aynıdır, ancak kalite seviyesi bazen büyük ölçüde farklılık gösterir.[5][6][7]
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]"Vellum" kelimesi, Eski Fransızca vélin "dana derisi" kelimesinden ödünç alınmış olup, bu kelime de Latince vitulinum "danadan yapılmış" kelimesinden türemiştir.[8]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Özel
- ^ a b "Differences between Parchment, Vellum and Paper". archives.gov. Erişim tarihi: 16 Haziran 2016.
- ^ a b Stokes, Roy Bishop; Esdaile, Arundell James Kennedy (2001). Almagno, Stephen R. (Ed.). Esdaile's manual of bibliography. 6. Lanham, Md.: Scarecrow Press. s. 114. ISBN 978-0-8108-3922-9.
- ^ Clemens, Raymond; Graham, Timothy (2007). Introduction to Manuscript Studies. Ithaca: Cornell University Press. ISBN 978-0-8014-3863-9.
- ^ Cains, Anthony (1994). "The surface examination of skin: a binder's note on the identification of animal species used in the making of parchment". O'Mahony, Felicity (Ed.). The Book of Kells: proceedings of a conference at Trinity College Dublin, 6–9 September 1992. Aldershot: Scolar Press. ss. 172-174. ISBN 0-85967-967-5.
- ^ Hepler, Wallach & Hepler 2012, ss. 60–61.
- ^ "Japanese vellum – Cameo". cameo.mfa.org (İngilizce). 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
- ^ "How Modern Day Vellum Stationery Is Produced". The Note Pad | Stationery & Party Etiquette Blog by American Stationery (İngilizce). 4 Temmuz 2011. 3 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2017.
- ^ "vellum". Online Etymological Dictionary. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2014.
Genel
- Hepler, Dana J.; Wallach, Paul Ross; Hepler, Donald (2012). Drafting and Design for Architecture & Construction. 9th. Cengage Learning. ISBN 978-1111128135.
- Hingley, Mark (2001). "Success in the Treatment of Parchment and Vellum using a Suction Table". Journal of the Society of Archivists. 22 (1). ss. 71-77. doi:10.1080/00379810120037513.
- Ustick, W. Lee (1936). "'Parchment' and 'vellum'". The Library. 4th ser. 16 (4). ss. 439-443. doi:10.1093/library/s4-XVI.4.439.
- Lyons, Martyn (2011). Books a Living History. Thames & Hudson. ss. 22, 43, 57. ISBN 978-0-500-29115-3.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- On-line demonstration of the preparation of vellum from the BNF, Paris—text in French, but mostly visual.
