Vikipedi:Otobiyografi
 | Bu sayfa Vikipedi için bir yönergedir. Sayfanın içeriği, uygulanması gereken bir standart olarak Vikipedistler tarafından benimsenmektedir. Ancak değiştirilmesi mümkündür ve sağduyuyla ele alınması gerekmektedir. Sayfada değişiklik yapmadan önce, bu değişikliklerin Vikipedistlerden onay aldığına emin olun. Uygun görmediğiniz bir madde varsa, tartışma sayfasında sebepleri ile açıkça belirtin. |
 | Bu sayfanın özeti: Kendiniz hakkında madde oluşturmaktan veya eğer böyle bir madde mevcutsa üzerinde değişiklik yapmaktan kaçınınız. Zira konu kendimiz olduğundan tarafsız davranmakta zorluk çekebiliriz. Bu tür maddeler sıklıkla tarafsızlık, doğrulanabilirlik ve saygınlık gibi anahtar ilkeleri ihlal etmektedir. Bu nedenle, eğer bu tür bir madde varsa tartışma sayfasına katkıda bulunmayı tercih ediniz. Fakat kendiniz hakkındaki eskimiş veya hatalı bilgileri düzeltebilirsiniz; yine de bu bilgilerin yorumsal sonuçlarını değil kesinlik arz eden, olgusal olanlarını düzeltebileceğinizi aklınızdan çıkarmayın. |
Vikipedi'nin kurucusu Jimmy Wales'e göre "Kendiniz hakkında yazmanız toplumsal bir gaftır."[1]
Kişisel olarak doğrudan bağlantılı olduğunuz herhangi bir konuyu başkalarının yazmasını beklemelisiniz. Kendiniz, başarılarınız, işiniz, yayınlarınız, web siteniz, akrabalarınız ve benzeri konular buna dahildir.
Vikipedi'de bu tür maddelerin olgusal kesinliği, önem veya tarafsızlığı üzerine uzun süreli birçok anlaşmazlık yaşanmıştır; örnek olarak Jimmy Wales hakkındaki madde verilebilir.[2] Bu nedenle bu tür hareketlerden kaçınmak Vikipedi'nin tarafsızlığını korumak açısından çok önemlidir.
Bir konu hakkında herhangi bir yerde bilgi yayımlamışsanız, Vikipedi'deki aynı konuyu ele alan maddelere de katkıda bulunmanız hoş karşılanır. Fakat, unutulmamalıdır ki her Vikipedi maddesi ele aldığı konuyu, konu hakkındaki bilginin bir bütün olarak gelişmiş bir şekilde ortaya konması için tarafsız, adil ve ayrıntılı bir şekilde ele alır. Katkı yapan kişiyi ortaya koyan ve yoğun bir şekilde vurgulayan maddeler veya cümleler muhtemelen silinirler.
Otobiyografilerle ilgili sorunlar
Otobiyografilerle ilgili sık sık ortaya çıkan belli başlı sorunlar vardır:
- Otobiyografiler genellikle belirli bir tarafa, çoğunlukla olumlu tarafa, eğim gösterirler; yani olumlu önyargı taşırlar. Kişiler kendileri hakkında yazarken kendilerini olduklarından daha büyük ve önemli gösterebilirler ve fikirlerini gerçek gibi ortaya koyabilirler. Oysa Vikipedi fikirleri gerçekler olarak ele almaz. Vikipedi maddeleri tarafsız bir bakış açısından yazılmalıdır.
- Otobiyografiler doğrulanamayabilirler. Sizinle ilgili belirli bir olgunun tek kaynağı yine siz iseniz, okuyucular bu olguyu doğrulayamazlar. Bu nedenle, doğru olsa bile, okuyucuların doğrulayamayacağı olgular, bilgiler Vikipedi’de yer alamaz. Vikipedi maddelerindeki her şey doğrulanabilir olmalıdır.
- Otobiyografiler orijinal araştırma içerebilirler. Kişiler otobiyografilere çoğu zaman daha önce hiç yayımlanmamış veya ilk elden bilginin sonucu olan çeşitli bilgi ve olguları ekler. Bu tip bilgiler, doğrulanmak istendiğinde okuyucunun ilk elden araştırmasını gerektirir. Vikipedi bir yayımcı olmadığı için bu tip orijinal araştırmaları barındıramaz.
Eğer Vikipedi'de zaten hakkınızda bir madde varsa
Kişinin kendisi hakkında tarafsız bir şekilde bir şeyler yazması zordur. Bu nedenle, Vikipedi’de başkalarının yazmasına izin vermek tercih edilen yoldur. Bunun yerine, çeşitli öneriler ve materyaller maddenin tartışma sayfasında belirtilebilir ve bağımsız editörlerin bu bilgileri maddeye eklemesi sağlanabilir. Tabii ki, kendiniz ile ilgili zamanı geçmiş, eskimiş bilgileri güncelleyebilir, hatalı bilgileri değiştirebilirsiniz; medeni hal, cinsel tercih, doğum yeri ve tarihi gibi. Fakat şunu bilmelisiniz ki, eğer söz konusu bilgi veya olgunun farklı yorumları mevcutsa, diğer Vikipedistler tekrar değişiklik yapabilirler.
Vikipedi bir ansiklopedi olduğu için ikincil veya üçüncül kaynak olmalıdır. Bu da demektir ki Vikipedi herhangi bir “yeni” bilgi veya teori barındırmamalıdır ve barındırdığı her şey kontrol edilebilir üçüncü parti kaynaklara sahip olmalıdır.
Vikipedi sizin hakkınızda yanlış bir madde barındırmak istemez. Tarafsız bakış açısı politikamız, dengeli ve adil bir madde elde etmek amacı taşır. Amacımız kendi fikirlerimizi ortaya koymak değil de başkalarınınkini doğru bir şekilde yeniden ortaya koymaktır ki bunlar uygun biçimde kaynaklandırılmalı, atıflar belirtilmelidir. Daha dengeli bir bakış açısının ortaya çıkması için bize gerekli kaynakları göstererek yardım edebilirsiniz.
Eğer fotoğrafı sevmezseniz, daha iyi bir fotoğrafı uygun bir serbest içerik lisansı altında Vikipedi’ye veya Wikimedia Commons'a yükleyebilirsiniz.
Ayrıca belirtilmesi gereken bir husus da şudur: Eğer sizi konu alan sayfa vandalizme uğramışsa geri dönüş yapabilirsiniz. Fakat unutmayınız, burada kastedilen basit ve bariz vandalizmdir, sadece içerik veya görüş ayrılığı nedeniyle yapılmış değişiklikler değil.
Kendiniz hakkınızda bir madde oluşturmak
Kendiniz hakkında bir madde oluşturmanız kesinlikle tavsiye edilmez. Eğer böyle bir madde oluşturursanız, büyük bir ihtimalle maddeniz silinmeye aday gösterilir. Silinip silinmeyeceği kesin değildir, topluluk karar verir, yine de birçok kişi kendiniz hakkında maddeler oluşturmamanız yönünde kararlıdırlar, bunu hoş karşılamazlar. Nedenlerini yukarıdaki kısımlardan anlayabilirsiniz.
Eğer başarılarınız, çalışmalarınız doğrulanabilir ve ansiklopedik bir seviyede ise, muhtemelen birileri sizin hakkınızda, er ya da geç bir madde oluşturacaktır.
Eğer hâlihazırda kişisel bir web siteniz varsa ve tuhaf iddialar barındırmıyorsa (“Bu aleti icat eden benim” veya “O yıl en çok benim kitabım sattı” gibi), kişisel web siteniz de genel biyografik bilgiyi doğrulamak açısından kullanılabilir.
Kaynakça
- ^ "Jimmy Wales'ten mektup". 2003. 19 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
...it is a social faux pas to write about yourself.
- ^ Wikipedia'nın kurucusu, yaşamöyküsü üzerinde değişiklikler yapıyor