Xuanhanosaurus
| Xuanhanosaurus qilixiaensis | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Yeniden canlandırması | |||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||
| †Xuanhanosaurus qilixiaensis Dong, 1984 | |||||||||||||||||||||
Xuanhanosaurus (anlamı: "Xuanhan kertenkelesi"), Çin'in Orta Jura döneminde, yaklaşık 167.7 ila 161.2 milyon yıl önce yaşamış bir teropod dinozor cinsidir.[1]
Keşif
[değiştir | kaynağı değiştir]
Tip türü Xuanhanosaurus qilixiaensis, 1984 yılında Dong Zhiming tarafından adlandırılmıştır. Cins adı Sichuan'daki Xuanhan ilçesine atıfta bulunurken, tür adı Qilixia kasabasından gelmektedir. Holotip örneği, IVPP V.6729, Çin'in Aşağı Shaximiao Oluşumu'nda bulundu. Bu fosil numune kafatası olmayan kısmi bir iskeletten oluşmaktadır.[3]
Açıklama
[değiştir | kaynağı değiştir]
Xuanhanosaurus yaklaşık 4,5 metre uzunluğunda ve 250 kilogram ağırlığındadır.[4] Xuanhanosaurus'un 65 cm uzunluğunu aşan güçlü önkolları vardı; bu durum dördüncü metakarpalın (el tarak kemiği) elde tutulmasıyla birlikte düşünülürse, Dong'un Xuanhanosaurus'un dört ayağı üzerinde yürümüş olabileceğini önermesine yol açtı. Eğer öyleyse, dinozorlar arasında bilinen tek dört ayaklı etçil olurdu.[3] Daha sonraki paleontologlar, Dong'un orijinal değerlendirmesini kabul etmediler. Bu dinozorun diğer teropodlar gibi arka ayakları üzerinde yürüdüğünü düşünmekteler, alt kolun pronasyon hareketini (içe bükülme) yapmasının olanaksız oluşundan dolayı. Güçlü kollar bunun yerine avı yakalamada kullanışlı olmuş olabilir.[5]
Sınıflandırma
[değiştir | kaynağı değiştir]Dong tarafından Megalosauridae ailesine atanan Xuanhanosaurus, 2009'da Roger Benson tarafından Megalosauroidea ailesinin ilkel bir aile ağacına ait olduğu bulunmuştur.[6] Benson ve meslektaşları tarafından 2010 yılında yapılan daha yakın tarihli bir araştırma, Metriacanthosauridae ailesinin bilinen en ilkel üyesi olma olasılığının daha yüksek olduğunu bulmuştur.[2] 2019'da Rauhut ve Pol, Xuanhanosaurus'u Metriacanthosauridae dışında, Allosauroidea'nın en temel üyesi olarak yeniden değerlendirdi.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Holtz, Thomas R. Jr. (2011) Dinosaurs: The Most Complete, Up-to-Date Encyclopedia for Dinosaur Lovers of All Ages, Winter 2010 Appendix. 20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ a b Benson (2010). "A new clade of archaic large-bodied predatory dinosaurs (Theropoda: Allosauroidea) that survived to the latest Mesozoic". Naturwissenschaften. 97 (1): 71-78. doi:10.1007/s00114-009-0614-x. PMID 19826771. Supporting Information
- ^ a b c Dong, Z. (1984). "A new theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Sichuan Basin". Vertebrata PalAsiatica 22(3):213-218
- ^ The Princeton Field Guide to Dinosaurs. Princeton University Press. 2010. s. 86.
- ^ a b Rauhut (11 Aralık 2019). "Probable basal allosauroid from the early Middle Jurassic Cañadón Asfalto Formation of Argentina highlights phylogenetic uncertainty in tetanuran theropod dinosaurs". Scientific Reports (İngilizce). 9 (1): 18826. doi:10.1038/s41598-019-53672-7. ISSN 2045-2322. PMC 6906444
. PMID 31827108.
- ^ Benson (2010). "A description of Megalosaurus bucklandii (Dinosauria: Theropoda) from the Bathonian of the UK and the relationships of Middle Jurassic theropods". Zoological Journal of the Linnean Society. 158 (4): 882-935. doi:10.1111/j.1096-3642.2009.00569.x.
