Rahip Yuhanna
Rahip Yuhanna, Papaz Yuhanna, Presbiter Yuhanna veya Yaşlı Yuhanna, erken dönem Hristiyan Kilisesi'nin belirsiz bir figürüydü ve Havari Yuhanna ve/veya Patmoslu Yuhanna'dan ayırt edilir veya onlarla özdeşleştirilirdi. Kilise babalarından Hierapolisli Papias'ın yazılarında yazarın kaynaklarından biri olarak görünür ve ilk olarak Sezariyeli Eusebios tarafından Havari Yuhanna'dan açıkça ayrılır. Bazıları tarafından Yeni Ahit'teki Yuhanna kitaplarının bazılarının veya tamamının alternatif yazarı olarak sıklıkla öne sürülür.
Hierapolisli Papias
[değiştir | kaynağı değiştir]
Rahip Yuhanna, Hierapolis'in erken 2. yüzyıl piskoposu olan ve beş ciltlik "Rabbin Sözlerinin Açıklaması"nı (Grekçe: κυριακῶν λογίων ἐξηγήσις, romanize: Kyriakôn logiôn exêgêsis) yayınlayan Hierapolisli Papias'ın bir parçasında görünür. Bu eser kaybolmuştur ancak İrinaios (ö. 202) ve Sezariyeli Eusebios (ö. 339) tarafından alıntılanan parçalar halinde günümüze ulaşmıştır.
Eusebios'un Kilise Tarihi'nde[1] (Kitap III, bölüm 39) alıntıladığı bu parçalardan biri şöyledir:
- Ancak, ihtiyarlardan her zaman özenle aldığım ve hafızamda özenle saklayıp aynı zamanda size doğruluklarını güvence altına aldığım talimatları, yorumlarımla birlikte yazmaktan da kaçınmayacağım. Çünkü ben, kalabalık gibi, çok konuşanlardan değil, gerçeği öğretenlerden; yabancı emirler anlatanlardan da değil, Rab'bin imana verdiği emirleri, gerçeğin kendisinden yola çıkarak tekrarlayanlardan hoşlanırdım. Öyleyse, ihtiyarlara hizmet eden biri gelirse, sözlerinin ardından, Andreas veya Petrus'un ne dediğini, Filipus'un, Tomas'ın, Yakup'un, Yuhanna'nın, Matta'nın veya Rab'bin diğer öğrencilerinden herhangi birinin ne dediğini ve Rab'bin öğrencileri Aristion ve rahip Yuhanna'nın neler söylediğini ayrıntılı olarak sorardım. Çünkü kitaplardan öğrenilecek olanın, yaşayan ve kalıcı sesten gelenler kadar bana yararlı olmadığını düşündüm.[2]
Yorum
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu metnin yorumu iki temel görüşten oluşmaktadır: İlk olarak Sezariyeli Eusebios tarafından dile getirilen bir görüş, iki Yuhanna, Havari ve papaz arasında ayrım yapar; diğer görüş ise (ilk olarak 1831'de Guericke tarafından savunulan) yalnızca bir Yuhanna'yı tanımlar.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Yuhanna
- Yuhanna İncili
- Evanjelist Yuhanna
- Patmoslu Yuhanna
- 1. Yuhanna
- 2. Yuhanna
- 3. Yuhanna
- Yuhanna cümleciği
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Eusebius of Caesarea: the Manuscripts of the "Church History"". www.tertullian.org. Erişim tarihi: 1 Ekim 2025.
- ^ "Church History, Book III, Chapter 39". The Fathers of the Church. NewAdvent.org. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2014.