Şulgan-Taş Tabiatı Koruma Alanı
| Şulgan-Taş Tabiatı Koruma Alanı | |
|---|---|
| Rusça: Шульган-Таш заповедник (Ayrıca: Şulgan-Taş) | |
IUCN kategori Ia (mutlak tabiatı koruma alanı)
| |
 Şulgan-Taş Zapovedniki
| |
| Alan türü | Tabiatı koruma alanı |
| Devlet |  Rusya
|
| Federasyon |  Başkurdistan
|
| İl | Starosubkhangulovo |
| Koordinatları | 53°2′0″K 57°3′0″D / 53.03333°K 57.05000°D |
| Kapladığı alan | 22.531 hektar (55.675 akre; 87 sq mi) |
| Kuruluş tarihi | 1986 |
| Kontrol kuruluşu | Doğal Kaynaklar ve Çevre Bakanlığı |
| İnternet sitesi http://www.shulgan-tash.ru/ | |
Şulgan-Taş Tabiatı Koruma Alanı (Başkurtça: Шүлгәнташ, Rusça: Шульган-Таш заповедник) (ayrıca Şulgan-Taş), Güney Ural Dağları'nın batı eteklerinde yer alan bir Rus 'zapovednik'idir (tabiatı koruma alanı). Arazi, yoğun orman ve karstik topoğrafyalarından biridir; site, insan yerleşiminin en eski mağaralarından bazılarını içerir (Kapova Mağarası). Koruma alanında 13 tam zamanlı "bortevikov" - vahşi arıların antik boş ağaç arıcılık (arı tutma) uygulayıcıları - bulunmaktadır. Koruma alanı Başkurdistan'ın Böryen ili'nde yer almaktadır. Starosubkhangulovo ilçe merkezinin yaklaşık 40 km güneydoğusunda yer almaktadır. 2012 yılında, özellikle eski zamanlardan beri yerel Başkir halkı tarafından yetiştirilen Burzyuan arısının korunması için[1][2] UNESCO tarafından "Başkurt Uralları" Biyosfer Rezervi'ne eklenmiştir.[3]
Topografya
[değiştir | kaynağı değiştir]Şulgan-Taş Tabiatı Koruma Alanı arazisi alçak yamaçlarda (nehir ve dere vadileri ile diseke edilen 100-300 metrelik sırtlar); toplam 240-700 metre yükseklik aralığında bir alan kaplamaktadır. Örtü %90'ın üzerinde seyrek iğne yapraklı-yaprak döken ormanlardır; geri kalan kısım ise dağ bozkırları ve küçük çayır bölümleridir. Başkiriya Millî Parkı batı ve güneydedir[4] ve Şulgan-Taş, Altın-Solok Entomoloji Koruma Alanı'nı kapsamaktadır. Nugush Nehri ve Belaya Nehri koruma alanı sınırları içinde akmaktadır.[2]
Koruma alanındaki kireç taşı mağaralarının en ünlüsü, mağara araştırmaları, 200'den fazla antik mağara resmi (MÖ 14-17 yüzyıla tarihlenmiş) ve yerel Başkurt halkı için önemli bir etnografik alan olması ile bilinen (galeri ve koridorlarının uzunluğu 3 km'nin üzerinde) "Şulgan-Taş (Kapova)"dır. Resimler mamutlar, atlar, geometrik şekiller, karmaşık karakterler ve antropomorfik figürler içermektedir. Mağaranın içinde bir yeraltı nehri bulunmaktadır ("Şulgan").[2]
İklim ve ekolojik bölge
[değiştir | kaynağı değiştir]Şulgan-Taş, kuzeydeki geniş yapraklı ormanlar ile güneydeki otlaklar arasında bir geçiş bölgesi olan Doğu Avrupa orman bozkır ekolojik bölgesinde yer almaktadır. Bu ekolojik bölge, ormanlar, bozkır ve nehir sulak alanlarının bir mozaiği ile karakterizedir.[5][6]
Şulgan-Taş iklimi <i id="mwMg">Nemli karasal iklim, sıcak yaz</i> (Köppen iklim sınıflandırması (Dfb)) iklimindedir. Bu iklim, yazları ve soğuk, karlı kışları ile hem günlük hem de mevsimsel olarak büyük sıcaklık dalgalanmalarıyla karakterizedir.[7][8]
Flora ve fauna
[değiştir | kaynağı değiştir]Şulgan-Taş, yaprak döken ormanların (doğu kenarlarında ıhlamur, meşe, karaağaç ve akçaağaç, güney yamaçlarında biraz meşe ile) ve hafif iğne yapraklı tayganın (çoğunlukla çam) buluşma bölgesinde yer almaktadır. Koruma alanındaki bilim insanları 877 vasküler bitki, 184 yosun, 233 liken, 117 mantar ve 202 tür alg ve siyanobakteri kaydetti. Vasküler bitkilerin yaklaşık %10'u endemiktir ve 10 türü relikt ladin ve ıhlamurdur.[9]
Hayvanlar, Avrupa ormanlarının dağ ormanı ve Sibirya ormanlarının buluşma bölgesinin temsilcileridir. Yaygın büyük memeliler geyik, ayı, tilki ve sansardır. Koruma alanında bilim insanları 60 memeli türü kaydetmiştir.[9]
Koruma alanının birincil kaygısı, arıların gen havuzunu yabancı arılarla çapraz üremeye karşı korumaktır. (Arıların ithali yasaklanmıştır). Koruma alanı dışındaki evcil arı kolonileri üreme ve diğer bozukluklardan muzdarip olduğundan, Şulgan-Taş Koruma Alanı, dış varlıkları güçlendirmek için arılar ihraç eden klasik bir 'koruma alanı' hizmeti sağlamaktadır.[1]
Eko-eğitim ve erişim
[değiştir | kaynağı değiştir]Şulgan-Taş Koruma Alanı nispeten gelişmiş turistik tesislere sahip Rus Zapovednik'lerinden biridir; her yıl 36.000'den fazla turist bölgeyi ziyaret etmektedir. Bir mağara müzesi, bir arıcılık müzesi, donanımlı oyun alanı, park tesisleri, arı kovanları, gözlem platformları ve hediyelik eşya dükkânı (yabani bal satımı da yapan) bulunmaktadır. Koruma alanında, çoğunlukla gözlem alanlarına, mağaraya ve arı üretim alanına yürüyüş parkurları olmak üzere bir dizi 'ekoturist' rotası bulunmaktadır. Merkez ofis Irgizly köyündedir.[1]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Shulgan-Tash Zapovednik (Official Site)" (Rusça). Ministry of Natural Resources and Environment (Russia). 20 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2016.
- ^ a b c "Shulgan-Tash Zapovednik" (Rusça). Ministry of Natural Resources and Environment (Russia). 25 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2016.
- ^ "Bashkir Urals". UNESCO. 8 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016.
- ^ "Shulgan-Tash". OOPT - Protected Areas of Russia. 2 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016.
- ^ "East European forest steppe". Encyclopedia of Earth. 14 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2016.
- ^ "Map of Ecoregions 2017" (İngilizce). Resolve, using WWF data. 12 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2019.
- ^ "World Map of Koppen-Geiger Climate Classification Updated" (PDF) (İngilizce). Gebrüder Borntraeger 2006. 1 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Eylül 2019.
- ^ "Dataset - Koppen climate classifications" (İngilizce). World Bank. 23 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2019.
- ^ a b "Shulgan-Tash Zapovednik" (Rusça). Ministry of Natural Resources and Environment (Russia). 13 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2016.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Shulgan-Tash Reserve, OpenStreetMap Haritası 14 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Shulgan-Tash Reserve, ProtectedPlanet Haritası 14 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
