2005 Fransa ayaklanmaları - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Kaynakça

2005 Fransa ayaklanmaları

  • العربية
  • Български
  • Català
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Euskara
  • Suomi
  • Français
  • עברית
  • हिन्दी
  • Magyar
  • Bahasa Indonesia
  • Ido
  • İtaliano
  • 日本語
  • 한국어
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • Polski
  • Português
  • Русский
  • Simple English
  • Svenska
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Olayların yoğunlaştığı bölgeler

2005 Fransa ayaklanmaları, Paris'te 27 Ekim 2005 akşamı, kimlik kontrolü yapan polis tarafından kovalanırken yüksek gerilim trafosuna sığınıp elektrik çarpması sonucu Kuzey Afrikalı Zyed Benna (17) ile Bouna Traoré'nin (15) ölümü ve 17 yaşındaki Muhittin Altun'un ağır yaralanmasının ardından başlayan ayaklanmalar.[1] Olayların başlamasından sonra bir camiye gaz bombası atılması[2] ve Fransa İçişleri Bakanı Nicolas Sarkozy'in olaylara karışanları "ayaktakımı" olarak nitelemesi gerilimi tırmandırmıştır.[3] Terör dalgası, Paris'in Kuzey Afrikalı göçmen azınlığın yoğun olarak yaşadığı semtlerine sıçramıştır.

Ayaklanmayı destekleyen Kuzey Afrikalı ve Kuzey Afrika kökenli Fransız azınlık, Fransa’yı saran isyana, yoksulluk ve polisin Kuzey Afrikalılara karşı kötü ve ayrımcı tutumunu neden olarak göstermektedirler. Sağduyulular ve terör karşıtları ise, olayları kınamaktadır.[4] Olayların başladığı banliyöde yaşayanların yarısının 20 yaşın altında olduğuna ve işsizlik oranın yüzde 40’un üstünde olduğuna dikkat çekilmektedir. Polisle çatışan çoğu Afrika kökenli gençlerin yaşları 12-25 yaş arasında değişmektedir. 11 günde yaklaşık 8.700 aracı ateşe veren öfkeli azınlık, okul, spor salonu, işyeri, otobüs garajı ve antrepolar dahil 300'e yakın kamu binasını da hedef almıştır. Paris'in ardından Fransa'nın diğer kentlerinde de araba kundaklama olayları olmuştur.[5] Son olarak Belçika'nın Brüksel şehrinde, yabancıların yoğun olarak yaşadığı Sengil ve Anderlecht bölgelerinde de 6 Kasım akşamı 5 taşıt kundaklandı. Almanya’da da Berlin ve Bremen’de azınlık mensupları bazı araçları ve çöp kutularını ateşe verdiler.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Jason Burke (30 Ekim 2005). "Fires of 'civil war' erupt in Paris". The Guardian. 21 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2018. 
  2. ^ "France: Growing Signs of Unrest Among Muslims". Stratfor. 2 Kasım 2005. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2018. 
  3. ^ "Nicolas Sarkozy continue de vilipender "racailles et voyous"". Le Monde. 11 Kasım 2005. 21 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2018. 
  4. ^ Ertuğrul Özkök. "Ayaktakımına ayaktakımı diyebilmek". Hürriyet. 3 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2006. 
  5. ^ "Riot erupts in French city centre". BBC News. 13 Kasım 2005. 4 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2018. 
  • g
  • t
  • d
21. yüzyılda hükûmet karşıtı protestolar
Devrimler ve ayaklanmalar
Renkli Devrimler (2000'ler)
  • Yugoslavya
    • Buldozer, 2000
  • Gürcistan
    • Gül, 2003
  • Kırgızistan
    • Lale, 2005
  • Lübnan
    • Sedir, 2005
  • Ukrayna
    • Turuncu, 2004-05
Arap Baharı (2010'lar)
  • Bahreyn
    • 2011
  • Mısır
    • 2011
  • Libya
    • 2011
  • Suriye
    • 2011-günümüz
  • Tunus
    • 2010-11
  • Yemen
    • 2011-12
Diğer
  • Abhazya
    • 2014
  • Burkina Faso
    • 2014
  • Filipinler
    • EDSA II, Ocak 2001
    • EDSA III, Nisan 2001
  • Filistin
    • 2000-05
  • Kırgızistan
    • 2010
  • Ukrayna
    • Yevromaydan, 2013-14
    • Onur Devrimi
Belirli sorunlar
Arap Baharı
  • Cezayir protestoları (2010-2012)
  • Cibuti protestoları (2011)
  • Mısır protestoları (2012-2013)
  • Irak protestoları
    • 2011
    • 2012-13
  • Ürdün protestoları (2011-2013)
  • Lübnan protestoları (2011)
  • Moritanya protestoları (2011-2013)
  • Fas protestoları (2011-2012)
  • Umman protestoları (2011)
  • Filistin protestoları
    • 2011
    • 2012
  • Sahra protestoları (2011)
  • Suudi Arabistan protestoları (2011-2013)
  • Sudan protestoları (2011-2013)
Kemer sıkma/hak
Avrupa Birliği
  • Yunanistan ayaklanmaları (2008)
  • Fransa emeklilik reformu grevleri (2010)
  • Yunanistan protestoları (2010-2013)
  • İrlanda protestoları (2010–2012)
  • BK kemer sıkma karşıtı protestoları (2011)
  • Portekiz protestoları (2011)
  • İspanya protestoları (2011-2013)
  • Romanya protestoları (2012)
  • "Nuit debout" protestoları
Diğer
  • Fransız banliyölerinde 2005 ayaklanmaları
  • İzlanda finansal kriz protestoları (2009)
  • ABD kamu çalışanları protestoları (2011)
  • İsrail sosyal adalet protestoları (2011)
  • Wall Street'i İşgal Et
  • Aysén protestoları (2012)
  • 2017 Fransa ayaklanmaları
Özerklik/Bağımsızlık
  • İntifada
  • Kamışlı Olayı (2004)
  • Mart 2006 Diyarbakır olayları
  • Türkiye'deki Kürt protestoları (2009)
  • Sahra Gdeim Izik protesto kampı (2010)
  • İspanya'daki Katalan özerklik protestoları (2010)
  • Türkiye'deki Kürt protestoları (2011-2012)
  • Katalan bağımsızlık gösterileri (2012)
Demokrasi
  • Azerbaycan protestoları (2011)
  • Beyaz Rusya protestoları (2011)
  • Burma hükûmet karşıtı protestoları (2007)
  • Çin demokrasi yanlısı protestoları (2011)
  • Gürcistan protestoları (2011)
  • Hong Kong demokrasi gösterileri (2005)
  • Hong Kong genel oy gösterisi (2010)
  • Hindistan yolsuzlukla mücadele hareketi
    • 2011
    • 2012
  • Malavi protestoları (2011)
  • Malezya Bersih canlanışı (2007)
  • Malezya Bersih 2.0 canlanışı (2011)
  • Malezya Bersih 3.0 canlanışı (2012)
  • Malezya HINDRAF canlanışı (2007)
  • Nepal demokrasi hareketi (2006)
  • Kuçma olmadan Ukrayna (2000–2001)
  • Wall Street'i İşgal Et
  • 2013 Halk Baharı Canlanışı
  • Uzun Yürüyüş (Pakistan)
  • Ayağa kalk, Ukrayna!
  • Gezi Parkı olayları
  • 2013 Brezilya protestoları
  • Kobani Olayları
  • "Nuit debout" protestoları
  • Donald Trump karşıtı protestolar
  • Adalet Yürüyüşü (2017)
  • Ermenistan protestoları (2018)
  • Hong Kong protestoları (2019-20)
  • Belarus protestoları (2020)
  • 2025 Türkiye protestoları
  • 50501 protestoları
Seçimler
  • Ermenistan cumhurbaşkanlığı seçimi protestoları (2008)
  • İran seçim protestoları (2009-10)
  • Moldova sivil huzursuzluğu (2009)
  • Rus protestoları (2011-2013)
  • Ermenistan cumhurbaşkanlığı seçimi protestoları (2013)
  • Kırgızistan protestoları (2020)
  • Amerika Birleşik Devletleri Kongre Binası baskını
Çevresel
  • Bolivya protestoları (2011)
  • Mashtots Parkı Hareketi (2012)
  • Ekvador protestoları (2012)
Öğrenci
  • Avusturya protestoları (2009)
  • Quebec (Kanada) protestoları (2005)
  • Quebec (Kanada) protestoları (2012)
  • Şili protestoları (2006)
  • Şili protestoları (2008)
  • Şili protestoları (2011-2012)
  • Kolombiya protestoları (2011)
  • Hırvatistan protestoları (2009)
  • Hollanda grevleri (2007)
  • İrlanda protestoları (2010)
  • Porto Riko protestoları (2010-2011)
  • BK protestoları (2010-2011)
  • California protestoları (2009)
  • "Nuit debout" protestoları
  • Yeshiva protestoları (2014)
  • Donald Trump karşıtı protestolar
  • Boğaziçi Üniversitesi protestoları (2021)
Diğer prostetolar
Uluslararası
  • İşgal hareketi
  • Afganistan Savaşına karşı protestolar (2001-)
  • Irak Savaşına karşı protestolar (2003-2011)
  • 1 Mayıs Protestoları (2009 • 2012 • 2013)
  • Tamil diasporası protestoları (2009) (Kanada)
  • Kadın Yürüyüşü
Ulusal
  • Arnavutluk muhalefet gösterileri (2011)
  • Arjantin ayaklanmaları (2001)
  • Ermenistan protestoları (2011)
  • Belfast City Hall bayrak protestoları (2012–2013)
  • Burkinabè protestoları (2011)
  • Kamerun hükûmet karşıtı protestolar (2008)
  • Kanada tatil karşıtı protestoları (2010)
  • Şili Macellanik protestoları (2011)
  • Fransa azınlık başkaldırısı (2005)
  • Gürcistan gösterileri (2007)
  • Macaristan protestoları (2006)
  • Hong Kong 1 Temmuz yürüyüşü
  • İran protestoları (Şubat 2011)
  • İsrail yedek askerlerinin protestoları (2006)
  • Irak'taki Kürt protestoları (2011)
  • Kazakistan Mangistav ayaklanmaları (2011)
  • Meksika protestoları (2011)
  • Rus Muhalifler Yürüyüşü (2005-2008)
  • Türkiye Cumhuriyet Mitingleri (2007)
  • Yo Soy 132 (Meksika)
  • Arjantin cacerolazo (2012)
  • Arjantin cacerolazo (2012)
  • Idle No More yerli protestoları (2012-)
  • Arjantin cacerolazo (2013)
  • Ferguson protestoları (2014)
  • İran protestoları (2017-18)
  • Sarı yelekliler
  • George Floyd protestoları
  • Ermenistan protestoları (2020)
  • Şili protestoları (2019-2022)
  • 2022 Kazakistan protestoları
  • 2023 Gürcistan protestoları
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=2005_Fransa_ayaklanmaları&oldid=35632609" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Olağanüstü hâl
  • Fransa'da siyaset
  • Fransa'daki ayaklanmalar
  • Seine-Saint-Denis
  • Çağdaş tarih
  • Fransa'da protestolar
  • Île-de-France tarihi
  • 2005'te Fransa
  • 2005'te Paris
  • 2005'te ayaklanmalar
  • Nicolas Sarkozy
  • Dominique de Villepin
  • Jacques Chirac
  • Fransa'da polis şiddeti
  • Sayfa en son 20.33, 8 Temmuz 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
2005 Fransa ayaklanmaları
Konu ekle