Adrian Newey - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Hayatı ve Mesleki Kariyeri
  • 2 Başarıları
  • 3 Kitapları
  • 4 Kaynakça

Adrian Newey

  • العربية
  • مصرى
  • Български
  • Deutsch
  • English
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • עברית
  • Magyar
  • Bahasa Indonesia
  • Íslenska
  • İtaliano
  • 日本語
  • 한국어
  • Latviešu
  • Malagasy
  • Bahasa Melayu
  • Nederlands
  • Polski
  • Português
  • Română
  • Русский
  • Slovenščina
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Українська
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Adrian Newey, OBE
DoğumStratford-upon-Avon Birleşik Krallık
İkametBirleşik Krallık
Milliyetİngiliz
VatandaşlıkBirleşik Krallık
EğitimSouthampton Üniversitesi
MeslekFormula 1 Başmühendisi ve aerodinamikçi
İşverenAston Martin
Tanınma nedeniAerodinamik alanındaki çalışmaları
Maaş10 Milyon Dolar [1]

Adrian Newey, OBE (d. 26 Aralık 1958 Stratford-upon-Avon Birleşik Krallık). Britanya İmparatorluk Nişanı (OBE) sahibi, Aston Martin Formula 1 Takımı'nın Başmühendisi olan Newey, hem Formula 1 hem de Indycar yarışlarına, yarış mühendisi, aerodinamist, tasarımcı ve teknik yönetici olarak katılmış ve ciddi başarılar sağlamıştır.

Hayatı ve Mesleki Kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

1958 yılında Stratford-upon-Avon, Warwickshire'da doğan Newey, 1980 yılında Southampton Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri bölümünden birinci sınıf onur derecesi ile mezun oldu. Mezun olduktan hemen sonra Harvey Postlethwaite yönetiminde Fittipaldi Formula 1 takımı çalışmaya başladı. Bir süre sonra Avrupa Formula 2'de Johnny Cecotto için yarış mühendisi olarak işe başlayan Newey, yarış arabaları tasarlamaya başladı. İlk projesi olan 1988'de üretilen March GTP spor otomobili oldukça başarılı bir tasarımdı.[2] Bunun sonrasında 1991-1996 yılları arasında Williams takımı'nda görev aldı ve çok da zaman kaybetmeden farkını ortaya koymaya başladı. 1997-2005 yılları arasında Mclaren takımı ile çalışmaya başlamıştır. Buradaki görevinden sonra hala beraber çalıştığı Red bull Racing takımının bünyesine katıldı.[3] Geliştirdiği tasarımlar ile Formula 1 araçlarının günümüzdeki halini almasında önemli rolü vardır. Yayımlanan resmi duyuru ile 2024 sezonunun ardından Red Bull Racing takımından ayrılacaktır.[4]

Başarıları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Newey'in, tasarımlarını ve teknik sorumluluğunu üstlendiği Formula 1 takımları, neredeyse 80 yarış kazanmış, ayrıca 1990'ların birçok yarışını da domine etmiştir.

Uzun süre McLaren için çalışmış fakat 2001 yılında neredeyse McLaren'den ayrılmanın eşiğine geldiğinde spekülasyonlar, onun gelişmeye ve yeniliklere kapalı bir takımda kalmak istemediği şeklinde çıkmaya başlamışır.[5]

Kasım 2005 ve günümüz itibarıyla Red Bull Racing Formula 1 Takımı için çalışmaktadır.[6]

2004 yılında bulduğu direksiyon kontröllü difransiyel kilit sistemiyle yarış arabaları teknolojisine ciddi katkıda bulunmuştur. 2008'de tasarladığı sürücünün arkasından başlayıp arka kanada bitiştiren motor kapağı başarılı olmuş ve birçok takım tarafından kullanılmıştır. 2009'da Formula 1 tasarım kurallarının köklü değişikliklere uğraması sonucu, tasarımları referans olarak kabul edilmiştir. 2009 yılında tasarladığı, arka kanat ve çift katlı difüzör tasarımı rakiplerininkilere oranla çok daha verimli parçalar olmuştur.[7]

2023'te RB19 için tasarladığı taban ve yan bölme duvarı, RB19'un, rakiplerinden daha performans anlamında daha verimli olmasını sağlamıştır. Yapılan 23 yarışın 22'sini kazanmasıyla RB19, Adrian Newey'in en başarılı tasarımı olmuştur. Formula 1 tarihinde bu tarihe kadarki en başarılı performansı Mclaren, 1988'de Steve Nichols'ün tasarımıyla 16 yarışın 15'ini kazanarak sergilemiştir. Ancak Newey ve Red Bull, bu rekoru 2023 yılında almıştır.

Kitapları

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Elise: Rebirth of the True Lotus (2003)
  • How To Build A Car (2017)
  • Red Bull Racing F 1 Car: An Insight into the Technology, Engineering, Maintenance and Operation of the World Championship-Winning Red Bull Racing RB6 (2011)
  • Adrian Newey, autobiographie: Le plus grand ingénieur de Formule 1 (Autres sports) (2018)
  • How To Build A Car (2018)
  • How To Build A Car: The Autobiography of the World's Greatest Formula 1 Designer: The Autobiography of the World's Greatest Formula 1 Designer (2022)[8]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 
  2. ^ "Formula 1 Tarihinin En İyi Mühendislerinden Birisi: Adrian Newey". Haber. Linesman. 11 Ağustos 2022. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 
  3. ^ Can Çarpıcı (6 Ocak 2021). "Sizin Köşeniz: Adrian Newey: Formula1'İN Da Vinci'sinin Kariyeri ve Şampiyonluk Öyküleri". Blog. MotorSport. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 
  4. ^ Abdullah Çelik (3 Mayıs 2024). ""Newey'in Red Bull'dan Ayrılma Kararı, 'Kaprisli' Olduğunu Düşünen Diğerlerini Memnun Etti"". Haber. MotorSport. 3 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2020. 
  8. ^ "Books by Adrian Newey". GoodReads. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 
Brezilya Fittipaldi Automotive
Kurucu
Emerson Fittipaldi
Wilson Fittipaldi
Personeller
Richard Divila
Jo Ramírez
Adrian Newey
Harvey Postlethwaite
Pilotlar
Brezilya Emerson Fittipaldi
Finlandiya Keke Rosberg
Brezilya Chico Serra
Formula 1 Araçları
FD01
FD02
FD03
FD04
F5
F5A
F6
F6A
F7
F8
F8C
F8D
F9
  • g
  • t
  • d
Birleşik Krallık McLaren
Personeller
Kurucu
  • Yeni Zelanda Bruce McLaren
Elçi
  • Finlandiya Mika Häkkinen
Şu anki personeller
  • Zak Brown (İcra kurulu başkanı)
  • Andreas Seidl (Takım patronu)
  • James Key
  • Neil Oatley
  • Peter Prodromou
  • Andrea Stella
  • Tom Stallard
Eski personeller
  • Ben Agathangelou
  • John Barnard
  • Éric Boullier
  • Marcin Budkowski
  • Alastair Caldwell
  • Jost Capito
  • Bernadette Collins
  • Gordon Coppuck
  • Mike Coughlan
  • Gil de Ferran
  • Luca Furbatto
  • Ron Dennis
  • Mike Elliott
  • Pat Fry
  • Tim Goss
  • Steve Hallam
  • Norbert Haug
  • Robin Herd
  • John Iley
  • Paddy Lowe
  • Neil Martin
  • Teddy Mayer
  • Sam Michael
  • Paul Monaghan
  • Matt Morris
  • Gordon Murray
  • Jonathan Neale
  • Adrian Newey
  • Steve Nichols
  • Ciaron Pilbeam
  • Jo Ramírez
  • Simon Roberts
  • Dave Ryan
  • Nikolas Tombazis
  • Martin Whitmarsh
Pilotlar
Şu anki pilotlar
  • 4. Birleşik Krallık Lando Norris
  • 81. Avustralya Oscar Piastri
Yedek ve test pilotları
  • Japonya Ryō Hirakawa
  • Almanya Mick Schumacher
  • Brezilya Felipe Drugovich
  • Belçika Stoffel Vandoorne
Genç pilotlar
  • Meksika Pato O'Ward
  • Japonya Ryō Hirakawa
  • Amerika Birleşik Devletleri Ugo Ugochukwu
Dünya şampiyonları
  • Brezilya Emerson Fittipaldi (1974)
  • Birleşik Krallık James Hunt (1976)
  • Avusturya Niki Lauda (1984)
  • Fransa Alain Prost (1985–1986, 1989)
  • Finlandiya Mika Häkkinen (1998–1999)
  • Brezilya Ayrton Senna (1988, 1990–1991)
  • Birleşik Krallık Lewis Hamilton (2008)
  • Birleşik Krallık Lando Norris (2025)
Grand Prix kazananları
  • Yeni Zelanda Bruce McLaren
  • Yeni Zelanda Denny Hulme
  • Amerika Birleşik Devletleri Peter Revson
  • Brezilya Emerson Fittipaldi
  • Almanya Jochen Mass
  • Birleşik Krallık James Hunt
  • Birleşik Krallık John Watson
  • Avusturya Niki Lauda
  • Fransa Alain Prost
  • Brezilya Ayrton Senna
  • Avusturya Gerhard Berger
  • Birleşik Krallık David Coulthard
  • Finlandiya Mika Häkkinen
  • Finlandiya Kimi Räikkönen
  • Kolombiya Juan Pablo Montoya
  • İspanya Fernando Alonso
  • Birleşik Krallık Lewis Hamilton
  • Finlandiya Heikki Kovalainen
  • Birleşik Krallık Jenson Button
  • Avustralya Daniel Ricciardo
  • Birleşik Krallık Lando Norris
  • Avustralya Oscar Piastri
Eski pilotlar
  • Kategoriye bakınız
Formula 1 şampiyonlukları
Pilotlar şampiyonlukları
  • 1974
  • 1976
  • 1984
  • 1985
  • 1986
  • 1988
  • 1989
  • 1990
  • 1991
  • 1998
  • 1999
  • 2008
  • 2025
Takımlar şampiyonlukları
  • 1974
  • 1984
  • 1985
  • 1988
  • 1989
  • 1990
  • 1991
  • 1998
  • 2024
  • 2025
Araçlar
Formula 1
  • M2B
  • M4B
  • M5A
  • M7A
  • M7B
  • M7C
  • M7D
  • M9A
  • M14A
  • M14D
  • M19A
  • M19C
  • M23
  • M26
  • M28
  • M29
  • M29B
  • M29C
  • M29F
  • M30
  • MP4 (MP4/1)
  • MP4B (MP4/1B)
  • MP4/1C
  • MP4/1E
  • MP4/2
  • MP4/2B
  • MP4/2C
  • MP4/3
  • MP4/4
  • MP4/5
  • MP4/5B
  • MP4/6
  • MP4/6B
  • MP4/7A
  • MP4/8
  • MP4/9
  • MP4/10
  • MP4/10B
  • MP4/10C
  • MP4/11
  • MP4/11B
  • MP4/12
  • MP4/13
  • MP4/14
  • MP4/15
  • MP4-16
  • MP4-17
  • MP4-17D
  • MP4-19
  • MP4-19B
  • MP4-20
  • MP4-21
  • MP4-22
  • MP4-23
  • MP4-24
  • MP4-25
  • MP4-26
  • MP4-27
  • MP4-28
  • MP4-29
  • MP4-30
  • MP4-31
  • MCL32
  • MCL33
  • MCL34
  • MCL35
  • MCL35M
  • MCL36
  • MCL60
  • MCL38
Formula 2
  • M4A
  • M21
Spor arabalar
  • Zerex Special
  • M1A
  • M1B
  • M1C
  • M6A
  • M6B
  • M6GT
  • M8A
  • M8B
  • M8C
  • M8D
  • M8E
  • M8F
  • M8FP
  • M12
  • M20
  • F1 GTR
  • 12C GT3
  • 650S GT3
  • P1 GTR
USAC/IndyCar
  • M15
  • M16A
  • M16B
  • M16C
  • M16C/D
  • M16E
  • M24
F5000/Libre
  • M3
  • M10A
  • M10B
  • M18
  • M22
  • M25
Gelişim araçları
  • M2A
  • MP4-18
  • MP4-29H/1X1
İlgili maddeler
  • Arrow McLaren SP
  • Project Four Racing
  • West Competition
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 116780659X
  • ISNI: 0000 0004 7236 6378
  • LCCN: no2018032429
  • NKC: osa20191057772
  • SUDOC: 233059490
  • VIAF: 6301152139997111100009
  • WorldCat (LCCN): no2018-032429
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Adrian_Newey&oldid=35650543" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • 1958 doğumlular
  • Formula 1 tasarımcıları
  • Yaşayan insanlar
  • İngiliz otomobil yarışçıları
Gizli kategoriler:
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ISNI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SUDOC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 19.53, 9 Temmuz 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Adrian Newey
Konu ekle