Ani (köy)
Ani (Gürcüce: ანი; okunuşu: "ani"), Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Ahaltsihe Belediyesi'nde bir köydür. Lertsmani Deresi'in yukarı kesiminde, deniz seviyesinden 1.480 metre yükseklikte yer alır. Ahaltsihe kentine 12 km uzaklıktadır.
Ani, Eliatsminda ve Çvinta köyleriyle birlikte Eliatsminda temini oluşturmaktadır.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Ani köyünün 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde yer alması buranın eski bir yerleşme olduğunu göstermektedir. Erken ve geç Orta Çağ'da Gürcü devletleri sınırları içinde bulunan yerleşmeyi Osmanlı Devleti 16. yüzyılın son çeyreğinde Gürcü atabeglerin yönettiği Samtshe-Saatabago'dan ele geçirdi. 1595 tarihli Osmanlı tahrir defterine göre köyde, ispenç vergisi vermekle yükümlü 11 hane yaşıyordu. Hane reisleri Gabriel, İvane, Gogiça, Kakuça, Simon, Aleksa gibi adlar taşıyordu. Bu kayıttan o tarihte Hristiyan Gürcü köyü olduğu anlaşına Ani'de buğday, arpa, çavdar, darı, nohut, keten tohumu tarımı yapılıyor, domuz ve koyun besleniyordu. Osmanlı idaresinin An (ان) biçiminde kaydettiği Ani, Ahısha livasının Güney nahiyesine bağlıydı.[2]
Ani, yaklaşık 250 yıl Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Çarlık Rusyası’nın eline geçti ve bu imparatorluğun bir parçası olan Gürcistan’a yeniden katıldı. Osmanlı idaresi sırasında Müslümanlaşmış olan köyde 1870 yılında 27 hane yaşıyordu.[3]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]2014 yılı verilerine göre köyde 348 kişi yaşıyordu. Nüfusun çoğunluğu Gürcülerden oluşuyordu.[4]
| Sayım tarihi | Nüfus | Erkek | Kadın |
|---|---|---|---|
| 2002 | 457 | 232 | 225 |
| 2014 | 348 | 176 | 172 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 90 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8626-7
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 27, II. cilt (1941), s. 31". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 57". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2021.
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 25 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8626-7