Anti Parti Grubu

Nikita Kruşçev (solda) Nikolay Bulganin ile birlikte, 1957.

Anti Parti Grubu (Rusça: антипартийная группа, antipartiynaya gruppa), Sovyetler Birliği Komünist Partisi genel sekreteri Nikita Kruşçev'in başlattığı destalinizasyon sonrası Haziran 1957'de Kruşçev'i görevden alınmasına çalışan fakat başarısız olan grup. Kruşçev'in tanımlaması olan Anti Parti Grubu, Bolşevik liderler Georgi Malenkov, Vyaçeslav Molotov, Lazar Kaganoviç, Dmitri Şepilov gibi isimlerin önderliğindeki muhaliflerden oluşmaktaydı. Grup destalinizasyon sürecinde Stalin'in etkisizleştirilmesine şiddetle karşı çıktı.

Grubun üyeleri, Kruşçev'in Sovyetler Birliği Komünist Partisi 20. Kongresi'nde yaptığı konuşmasında, Büyük Temizlik ve benzer olaylarda Josef Stalin'i açıkça suçlaması sonrası, Stalin'e yönelik iftira kampanyasının başladığını savunmuş ve o tarihe kadar parti içerisinde pek çok görevlerde bulunan Kruşçev'i "ikiyüzlü" olarak tanımlamışlardır. Bununla birlikte yine Kruşçev'in barış içinde bir arada yaşama politikasının uluslararası kapitalist ve emperyalist güçlerle mücadeleyi tehlikeye atacağına inanmışlar ve şiddetle reddetmişlerdir.

Öncesinde Kruşçev'in görevden alınıp, yerine genel sekreter olarak Halk Komiserleri Konseyi Başkanı Nikolay Bulganin'in seçilme önerisi 7'ye karşı 4 oyla kabul edilmişti. Fakat Kruşçev, kendisinin yalnızca Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi tarafından görevden alınabileceğini savundu. Kruşçev, Haziran ayı sonlarında yapılan Merkez Komitesinin olağanüstü oturumunda muhaliflerinin bir "parti karşıtı grup" oluşturduğunu savundu. Güçlü bir konuşma yapan Savunma Bakanı Georgi Jukov'un da desteğini almıştı.

Merkez Komitesi'nin hararetli toplantısında, Büyük Vatanseverlik Savaşı'nda rolü ve "Stalin'in öfkesi karşısında dahi korkusuzluğa sahip olduğu" görüşüne nazır prestij sahibi Jukov, Stalin dönemlerindeki cümlelerine benzer ifadeler kullanarak bu grubun yüksek oylarla kazanmış olsalar bile onları onları ezecek askerî güce sahip olduklarını ve bu grubun öldürülebileceklerini ima etmesi üzerine tartışma ileri boyutlara taşındı. Ancak Kruşçev bu yolu açıkça reddetti.

Basına açıklanan dört isim olan Malenkov, Molotov, Kaganoviç ve Şepilov siyasi olarak kötü muamele gördüler ve parti ve hükûmet görevlerinden istifa etmeye zorlandılar. Ardından bu isimlere daha uzak bölgelerde alt kademeli görevler verildi;

• Molotov, Moğolistan büyükelçisi olarak gönderildi.
• Malenkov, Kazakistan SSC'de bir hidroelektrik santralinin müdürlüğüne getirildi.
• Kaganoviç, Ural Dağları'nda küçük bir potaş madeninde mühendis olarak görevlendirildi.
• Şepilov, Kırgızistan SSC'de Yerel Bilimler Akademisi Ekonomi Enstitüsü'nün başına geçirildi.

Tüm isimlerin siyasi işlerden uzaklaşmasına ve etkisiz halde olmalarına rağmen bu dört isim 1961'de, destalinizasyonun ileriki zamanlarında, Komünist Parti'den kovuldu. Şepilov'un Leonid Brejnev döneminde 1976'da partiye tekrar katılmasına izin verildi, ancak pasif bırakıldı.

Aynı yıl, partide kendisine yardım eden fakat sonraki dönemde giderek daha çok siyasi farklılıklar gelişen ve Bonapartizmi savunan Savunma Bakanı Jukov'u 1964 yılında görevden aldı. 1958'de, Anti Parti Grubu savunucularının Nikolay Bulganin önderliğinde tekrar harekete geçmesi olasılığının önüne geçmek Bulganin emekli edildi. Kruşçev Halk Komiserleri Konseyi Başkanı oldu. Jukov Kruşçev'in etkisiz bırakıldığı 1964 yılından sonra, Brejnev döneminde, savaş döneminde en üst düzey komutan olarak görülmesi nedeniyle partideki prestiji yeniden verildi.

Galeri

• 
  Georgi Malenkov
• 
  Vyaçeslav Molotov
• 
  Dmitri Şepilov
• 
  Lazar Kaganoviç

Ayrıca bakınız

• 1956 Gürcistan protestoları
• Dörtlü Çete

Dış bağlantılar

• Khrushchev Expels the 'Anti-Party Group' Merkez Komitesi Anti-Parti Grubu Kararı, 29 Haziran, 1957
• Шепилов Д.Т. Непримкнувший. Воспоминания Издательство «ВАГРИУС», 2001 ISBN|5-264-00505-2