Aslan kümesi
| Aslan Kümesi | |
|---|---|
Aslan Kümesi'nin merkezi bölgesi | |
| Gözlem verisi (Dönem J2000) | |
| Takımyıldız | Aslan |
| Sağ açıklık (α) | 11sa 44d 37,4s[1] |
| Dik açıklık (δ) | +19° 45′ 45″[1] |
| En parlak üye | NGC 3842 |
| Galaksi sayısı | ~100[2] |
| Zenginlik sınıfı | 2[3] |
| Bautz-Morgan sınıflandırması | II-III[3] |
| Özellikler | |
| Kırmızıya kayma (z) | 0,021888 ± 0,000197[1] |
| Dikey hız () | (6562 ± 59) km/s[1] |
| Uzaklık | 306,26 Mly (93,9 Mpc)[1] |
| X-ışın akısı | (81,40 ± %6,0)×10-12 erg s-1 cm-2 (0,1–2,4 keV)[1] |
| Katalog belirtmeleri | |
| Leo CLUSTER • Abell 1367 • UGCl 234 | |
Aslan Kümesi (Abell 1367), Aslan takımyıldızında yaklaşık olarak 306,26 Mly (93,9 Mpc) uzaklıkta (z = 0,022) bulunan ve en az 70 büyük gökada içeren bir gökada kümesidir.[1] NGC 3842 olarak bilinen gökada, bu kümenin en parlak üyesidir.[4] Saç Kümesi ile birlikte, Saç Süperkümesi'ni oluşturan iki ana kümeden biridir.[5] Saç Süperkümesi de yüz milyonlarca ışık yılı uzunluğunda ve evrende bilinen en büyük yapılardan biri olan Büyük Duvar CfA2'nin bir parçasıdır.[6] Aslan Kümesi ayrıca, kendisini güneydoğuda Başak Kümesi'ne ve kuzeydoğuda Saç Kümesi'ne bağlayan iki büyük iplikçiğin kesişim noktasında yer alır.[7]
Bir grup bilim insanı, genişlemiş iyonize gaz (EIG) bulutlarının bir kataloğunu oluşturmak amacıyla Aslan Kümesi'ni gözlemlemeye karar verdi. Bu veriler, aynı zamanda küme içindeki birçok yıldız oluşturan gökadanın keşfine de olanak tanıdı. Bu yıldız oluşturan gökadaların komşu Saç Kümesi'nde bulunanlara çok benzediği ortaya çıktı, ancak Aslan Kümesi'ndeki EIG'lerin Saç Kümesi'ndekilerden daha uzun olduğu anlaşıldı. Bu durum muhtemelen Aslan Kümesi'nin ve barındırdığı yıldızların, evrendeki çoğu benzer kümeden daha genç olduğuna ve farklı bir hızda evrimleştiğine işaret etmektedir.[8]
Yoğun gökada kümelerinin çoğu büyük ölçüde eliptik gökadalardan oluşur, fakat Aslan Kümesi çoğunlukla sarmal gökadalar içerir. Yüksek sarmal gökada oranı, merkezdeki düşük gökada yoğunluğu ve X-ışını emisyonunun düzensiz yapısı, kümenin Saç Kümesi gibi diğer benzer kümelere göre dinamik olarak genç bir sistem olduğunu düşündürmektedir. Küme, aynı zamanda NGC 3842'nin merkezinde yer alan ve evrenin bilinen en büyüklerinden biri olan devasa bir kara deliğe de ev sahipliği yapar. Bu kara delik, Güneş'ten 9,7 milyar kat daha kütlelidir.[4]
Aslan Kümesi içinde yıldızların oluşması oldukça zor olabilir. Bunun nedeni kümeye doğru hareket eden gökadaların, oluşum aşamasındaki diğer yıldızlardan gaz sıyırma eğilimidir. Bu durum, yıldızların düzgün biçimde oluşabilmeleri için gazlarını yeterince uzun süre koruyamadıkları bir "sıcak bölge"nin oluşumuna zemin hazırlamıştır.[9]
Aslan Kümesi'nde birkaç alt popülasyon (veya alt grup) bulunmaktadır. Birincisi, kabaca evrenle yaşıt gibi görünen eliptik gökadalardan oluşur. İkinci alt popülasyonu, yaşları doğrudan kütleleriyle bağlantılı kırmızı kol merceksi gökadalar oluşturur. Üçüncü ve son alt popülasyonu ise yıldız oluşumunun hala sürdüğü ve morfolojik açıdan dağınık bir yapı sergileyen gökadalar meydana getirir.[10] Üye gökadaların ayrıntılı uzaysal ve dinamik analizi, hızların belirgin bir şekilde Gauss dağılımına uymadığını göstermektedir. Küme, güneydoğu-kuzeybatı yönünde uzamış bir yapıya sahiptir ve iki yoğunluk zirvesi ile bunlarla ilişkili alt yapılar (veya alt kümeler) barındırmaktadır. Kuzeybatı alt kümesinin sıcaklığının güneydoğu alt kümesinin sıcaklığından daha yüksek olduğu ve bu iki alt yapının birleşme sürecinde olduğu düşünülmektedir.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g "NED results for object ABELL 1367". NASA/IPAC EXTRAGALACTIC DATABASE. 6 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2025.
- ^ "Abell 1367". Albert Highe: Observing Projects. 7 Nisan 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ekim 2007.
- ^ a b Abell, George O.; Corwin, Harold G. Jr.; Olowin, Ronald P. (Mayıs 1989). "A catalog of rich clusters of galaxies". Astrophysical Journal Supplement Series. 70 (May 1989): 1-138. Bibcode:1989ApJS...70....1A. doi:10.1086/191333. ISSN 0067-0049.
- ^ a b "Are You Ready, Willing, and Abell? - Sky & Telescope". Sky & Telescope (İngilizce). 26 Nisan 2017. 19 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2018.
- ^ "The Coma Supercluster". www.atlasoftheuniverse.com. 15 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2018.
- ^ "Webb Deep-Sky Society: Galaxy of the Month: NGC3842". www.webbdeepsky.com (İngilizce). 2 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2018.
- ^ a b Cortese, L.; Gavazzi, G.; Boselli, A.; Iglesias-Paramo, J.; Carrasco, L. (Ekim 2004). "Multiple merging in the Abell cluster 1367". Astronomy & Astrophysics. 425 (2): 429-441. doi:10.1051/0004-6361:20040381.
- ^ Yagi, Masafumi; Yoshida, Michitoshi; Gavazzi, Giuseppe; Komiyama, Yutaka; Kashikawa, Nobunari; Sadanori Okamura (2017). "Extended Ionized Gas Clouds in the Abell 1367 Cluster". The Astrophysical Journal (İngilizce). 839 (1): 65. arXiv:1703.10301
. Bibcode:2017ApJ...839...65Y. doi:10.3847/1538-4357/aa68e3
. ISSN 0004-637X.
- ^ "Abell 1367 - The Leo Galaxy Cluster". www.beskeen.com (İngilizce). 7 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2018.
- ^ Mouhcine, M.; Kriwattanawong, W.; James, P. A. (1 Nisan 2011). "The galaxy population of Abell 1367: the stellar mass–metallicity relation". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society (İngilizce). 412 (2): 1295-1308. arXiv:1101.2074
. Bibcode:2011MNRAS.412.1295M. doi:10.1111/j.1365-2966.2010.17993.x
. ISSN 0035-8711.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- The Coma Supercluster29 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. with images of A1367
- Leo-Galaxienhaufen (Abell 1367)