UGC 6697
| UGC 6697 | |
|---|---|
.png) Hubble Uzay Teleskobu tarafından elde edilen UGC 6697'nin görüntüsü. | |
| Gözlem verisi (Dönem J2000) | |
| Takımyıldız | Aslan |
| Sağ açıklık (α) | 11sa 43d 49,1s[1] |
| Dik açıklık (δ) | +19° 58′ 06″[1] |
| Galaksi sınıfı | Im:;HII Sbrst[1] |
| Görünür büyüklük (V) | 13,59[2] |
| Görünür büyüklük (B) | 14,35[2] |
| Görünür boyut (V) | 1,9′ × 0,3′[1] |
| Özellikler | |
| Grup veya küme | Aslan Kümesi[1] |
| Kırmızıya kayma (z) | 0,022432 ± 0,000005[1] |
| Helyo dikey hız () | (6725 ± 1) km/s[1] |
| Mesafe | 313,43 Mly (96,1 Mpc)[1] |
| Katalog belirtmeleri | |
UGC 6697 • PGC 36466 • CGCG 097-087 • MCG +03-30-066 • WBL 353-022 • SDSS J114349.07+195806.4 • IRAS F11412+2014 • 2MASX J11434911+1958063 • ECO 02995 • NSA 140139 | |
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
UGC 6697, Aslan takımyıldızında yer alan büyük ve düzensiz bir sarmal gökadadır.[1] Güneş Sistemi'nden 313,43 Mly (96,1 Mpc) uzaklıkta bulunur ve yaklaşık 205.000 ışık yılı çapa sahiptir.[1] UGC 6697, yüksek oranlarda yıldız oluşumunun gerçekleştiği bir yıldız patlama gökadası olarak kabul edilir.[3] Bu gökadaya dair bilinen ilk kayıt, Fritz Zwicky tarafından 1968'de derlenen Gökadalar ve Gökada Kümeleri Kataloğu'nun (Catalogue of Galaxies and of Clusters of Galaxies) II. cildinde bulunmaktadır. Burada CGCG 097-087 olarak listelenmiş ve koordinatları 1141.2 + 2015 (dönem B1950) olarak belirtilmiştir.[4]
Olası Denizanası Gökadası
[değiştir | kaynağı değiştir]
UGC 6697 özgün bir morfolojiye sahiptir. Yandan görünen bir gökada olarak kabul edilir ve kuzeybatıya doğru uzanan, mavi renkli ve düşük yüzey parlaklığına sahip uzun bir gelgit kuyruğuna sahiptir.[5] Bu durum aslında dinamik basınçtan (ram basıncı) kaynaklanmaktadır. Bu olgu, gökadanın küme içine doğru hızla ilerlemesi sırasında küme içi ortamın gökadaya uyguladığı basınçla meydana gelir. Bu süreçte daha soğuk olan gaz sıkıştırılır ve gökadanın kenarından dışarı atılarak bir iz oluşturur.[6] Bu gaz izi 100 kpc (yaklaşık 326.000 ışık yılı) boyunca uzanır.[7] Uzun vadede bu dinamik basınç, sonunda gazı gökadadan söküp alacak ve onu solgun gökada haline getirecektir.[6][8]
Chandra X-ışını Gözlemevi'nden yapılan gözlemlere göre, artan ram basıncı sıyırması sonucunda UGC 6697'nin sıkışmış gaz bölgelerinde daha büyük kütleli yeni yıldızların oluştuğu görülmektedir. Ancak bunlar, önümüzdeki 10 milyon yıl içinde süpernova olarak patlayacak ve bu patlamaların ısısı X-ışınları ile görünür ışık üretecektir.[6]
Yoldaş gökada
[değiştir | kaynağı değiştir]UGC 6697'nin, CGCG 097-087N (2MASX J11434983+1958343 olarak da bilinen) adlı bir yoldaş gökadası bulunmaktadır.[9] Bu yoldaş gökada, 379 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alır[9] ve aynı zamanda ram basıncının neden olduğu bozulma belirtileri göstermektedir. Daha ileri çalışmalar, bu iki gökadanın geçmişte etkileşime girmiş olabileceğini göstermektedir.[7]
Süpernova
[değiştir | kaynağı değiştir]5 Mart 1986'da Avrupa Güney Gözlemevi (ESO) La Silla'dan B. Leibundgut ve B. Binggeli, UGC 6697'de bir süpernova keşfettiler: SN 1986C (Tip II, 18. kadir).[10][11]
Grup üyeliği
[değiştir | kaynağı değiştir]UGC 6697, en az 70 gökadadan oluşan Aslan Kümesi'nin (Leo Cluster) bir üyesidir.[12] Diğer üyeler arasında NGC 3842, NGC 3860, NGC 3883, NGC 3884, NGC 3919, NGC 3929, NGC 3937, NGC 3940, NGC 3947 ve NGC 3954 bulunmaktadır. Aslan Kümesi'nde yer alan diğer gökadalar arasında radyo gökada NGC 3862 ve IC 2955 de bulunur.[12]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d e f g h i j "NED results for object UGC 6697". NASA/IPAC EXTRAGALACTIC DATABASE. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2025.
- ^ a b "UGC 6697". SIMBAD. Centre de données astronomiques de Strasbourg. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2025.
- ^ Sun, M.; Vikhlinin, A. (10 Mart 2005). "Revealing the interaction between the X-ray gas of starburst galaxy UGC 6697 and the hot intracluster medium of A1367". The Astrophysical Journal. 621 (2): 718-724. arXiv:astro-ph/0411651
. Bibcode:2005ApJ...621..718S. doi:10.1086/427728. ISSN 0004-637X.
- ^ Zwicky, Fritz; Herzog, E.; Wild, P. (1963). Catalogue of galaxies and of clusters of galaxies, Vol. 2. II. California Institute of Technology. ss. 52-57. Bibcode:1963cgcg.book.....Z. 7 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2025.
- ^ Amram, P.; Gavazzi, G.; Marcelin, M.; Boselli, A.; Vílchez, J. M.; Iglesias-Paramo, J.; Tarenghi, M. (2002), Sauvage, Marc; Stazińska, Grażyna; Schaerer, Daniel (Ed.), "The Velocity Field of UGC 6697 Revisited", The Evolution of Galaxies: II — Basic Building Blocks (İngilizce), Dordrecht: Springer Netherlands, ss. 401-404, doi:10.1007/978-94-017-3311-3_90, ISBN 978-94-017-3311-327 Nisan 2024
- ^ a b c "Chandra :: Photo Album :: UGC 6697 in Abell 1367 :: 25 Jan 05". chandra.harvard.edu. 27 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2024.
- ^ a b Consolandi, G.; Gavazzi, G.; Fossati, M.; Fumagalli, M.; Boselli, A.; Yagi, M.; Yoshida, M. (1 Ekim 2017). "MUSE sneaks a peek at extreme ram-pressure events - III. Tomography of UGC 6697, a massive galaxy falling into Abell 1367". Astronomy & Astrophysics (İngilizce). 606: A83. arXiv:1707.06241 . Bibcode:2017A&A...606A..83C. doi:10.1051/0004-6361/201731218. ISSN 0004-6361. 18 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi26 Mayıs 2025.
- ^ Johnson-Groh, Mara (9 Ekim 2017). "New research helps solve galactic murders". Astronomy Magazine (İngilizce). 27 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2024.
- ^ a b "Your NED Search Results". ned.ipac.caltech.edu. 27 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2025.
- ^ "SN 1986C | Transient Name Server". www.wis-tns.org. 21 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2024.
- ^ Leibundgut, B.; Binggeli, B.; Sargent, W.; Steidel, J. (1 Mart 1986). "Supernova 1986C in UGC 6697". International Astronomical Union Circular (4191): 3. Bibcode:1986IAUC.4191....3L. ISSN 0081-0304. 11 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi26 Mayıs 2025.
- ^ a b Plait, Phil (3 Temmuz 2013). "The Lion's Share of Galaxies". Slate (İngilizce). ISSN 1091-2339. 27 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2024.
