Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık
Bölgesel Kapsamlı Ekonomik Ortaklık (kısaca BKEO; İngilizce: Regional Comprehensive Economic Partnership, kısaca RCEP) Asya-Pasifik bölgesinde on ASEAN ülkesi(Brunei, Kamboçya, Endonezya, Laos, Malezya, Myanmar, Filipinler, Singapur, Tayland ve Vietnam) ve beş adet diğer ülke - Avustralya, Çin, Japonya, Yeni Zelanda ve Güney Kore - arasında bir serbest ticaret anlaşmasıdır.[1] 15 üye ülke, dünya nüfusunun ve GSYİH'nin yaklaşık %30'unu oluşturmakta ve bu da onu en büyük ticaret bloku yapmaktadır. 15 Kasım 2020'de Vietnam'ın ev sahipliği yaptığı sanal ASEAN Zirvesi'nde imzalandı ve üye ülkeler tarafından onaylandıktan sonra iki yıl içinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.[2][3][4]
Yüksek gelirli, orta gelirli ve düşük gelirli ülkelerin bir karışımını[5] içeren ticaret anlaşması Bali'deki 2011 ASEAN Zirvesi'nde tasarlanırken,[6] müzakereleri resmen Kamboçya'daki 2012 ASEAN Zirvesi sırasında başlatıldı.
BKEO; Çin, Japonya ve Güney Kore (Asya'daki en büyük dört ekonomiden üçü) arasındaki ilk serbest ticaret anlaşmasıdır ve Çin'i de içeren ilk çok taraflı serbest ticaret anlaşmasıdır.[7] Anlaşmanın imzalandığı tarihte, analistler bunun COVID-19 salgını sırasında ekonomiyi canlandırmaya yardımcı olacağını, "ekonomik ağırlık merkezini Asya'ya doğru çekeceğini" ve Çin'in bölgedeki etkisini artıracağını tahmin ettiler.[5]
Üyelik
[değiştir | kaynağı değiştir]ASEAN liderleri, Kasım 2019'da çıkmayı tercih eden Hindistan'ın daha sonra katılmayı seçmesi için kapının açık kaldığını belirtti.
Düzenleme, Orta Asya'daki ülkeler ve Asya-Pasifik'teki kalan ülkeler (Güney Asya, Doğu Asya, Güneydoğu Asya ve Okyanusya) gibi diğer tüm dış ekonomik ortaklara da açık olacak.[8]
Müzakere tarafları
[değiştir | kaynağı değiştir]- 10 ASEAN üyesi
- Ayrıca üç ASEAN Plus Three üyesi
- Ayrıca
Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]2016'da Electronic Frontier Foundation, BKEO'nun fikrî mülkiyet hükümlerinin ilk taslağının "bir ticaret anlaşmasında görülen telif hakkı ile ilgili en kötü hükümleri" içerdiğini açıkladı.[9] Küresel sağlık aktivistleri anlaşmayı Hindistan'nın potansiyel olarak fakir ülkelere ucuz jenerik ilaç tedarikini sona erdirdiği konusunda eleştirdi.[10]
Hindistan, Çin'den imal edilmiş malların ve Avustralya ile Yeni Zelanda'daki tarım ve süt ürünlerinin dampinginin potansiyel olarak kendi yerel sanayi ve çiftçilik sektörlerini etkilemesi ile ilgili endişeler nedeniyle Kasım 2019'da anlaşmadan çekildi.[11] Hindistan'ın çekilmesi nedeniyle, Çin'in BKEO'ye hakim olabileceğine dair endişeler var.[12]
BKEO imzalandığında, Çin başbakanı Li Keçiang anlaşmayı "çok taraflılığın ve serbest ticaretin bir zaferi" olarak ilan etti.[5] Singapur başbakanı Lee Hsien Loong, anlaşmayı "bölgemiz için önemli bir adım" ve serbest ticaret ve ekonomik karşılıklı bağımlılığa verilen desteğin bir işareti olarak nitelendirdi.[12]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "India stays away from RCEP talks in Bali". 4 Şubat 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "Asia-Pacific nations sign world's largest trade pact RCEP". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "15 countries, including Singapore, sign RCEP, the world's largest trade pact". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "RCEP: Asia-Pacific nations sign world's biggest trade pact". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ a b c "China scores victory as 15 Asian nations sign world's biggest free-trade deal". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "A trade pact nearly 10 years in the making: 5 things to know about RCEP". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "What is RCEP and what does an Indo-Pacific free-trade deal offer China?". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "Free Trade Agreements". 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "RCEP: The Other Closed-Door Agreement to Compromise Users' Rights". 20 Nisan 2016. 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "China-backed trade deal may not gain from TPP's loss. Blame India". 12 Ocak 2017. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "India decides to opt out of RCEP, says key concerns not addressed". 5 Kasım 2019. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ a b "Asia-Pacific countries sign one of the largest free trade deals in history". 15 Kasım 2020. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
| Tanımlamalar |  | |
|---|---|---|
| Organizasyonlar ve politikalar | ||
| Düşünce ekolleri | ||
| İlgili yayımlar | ||
