Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Ekim 2016) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği Association of Southeast Asian Nations
| |||||
|---|---|---|---|---|---|
Slogan "One Vision, One Identity, One Community" ("Tek vizyon, Tek Kimlik, Tek Topluluk") | |||||
.svg) Üye ülkeler | |||||
| Sekreterlik |  Cakarta | ||||
| Çalışma dili | İngilizce | ||||
| Üye ülkelerin resmî dilleri | Birmanca, Endonezyaca, Filipince, Kmerce, Laoca, Malezyaca, Mandarin, Tamil, Tayca, Vietnamca | ||||
| Üyelik | |||||
| Liderler | |||||
| Tarihçe | |||||
| |||||
| Yüzölçümü | |||||
• Toplam | 4522518 km2 | ||||
| Nüfus | |||||
• 2021 tahminî | 667393019 | ||||
• Yoğunluk | 144/km2 | ||||
| GSYİH (SAGP) | 2022 tahminî | ||||
• Toplam | $9.731 trilyon | ||||
| GSYİH (nominal) | 2022 tahminî | ||||
• Toplam |  $3,595 trilyon | ||||
• Kişi başına | $5.336 | ||||
| İGE (2021) | 0.726 yüksek | ||||
| Zaman dilimi | UTC+06:30'dan UTC+09:00'a (ACT) | ||||
Resmî site asean.org | |||||
Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (Association of Southeast Asian Nations, kısaltmasıyla ASEAN), 8 Ağustos 1967'de Vietnam Savaşı'ndan kaynaklanan komünist genişlemeye karşı olarak Filipinler, Malezya, Tayland, Endonezya ve Singapur arasında kurulan uluslararası örgüt. 2005 yılında örgütün toplam gayri safi yurt içi hasılası yaklaşık 884 milyar dolardır. Yılda %4'lük bir büyüme oranı yakalanmıştır. 2006'da GSYH 1,066 trilyona yükselmiştir.
ASEAN, 8 Ağustos 1967'de Bangkok'ta Filipinler, Malezya, Tayland, Endonezya ve Singapur'un kurduğu uluslararası bir örgüttür. 8 Ocak 1984'te Bruney Darussalam, 28 Temmuz 1995'te Vietnam, 23 Temmuz 1997'de Lao PDR ve Birmanya ve 30 Nisan 1999'da Kamboçya örgüte dahil olmuştur.
4,5 milyon kilometre kareye yayılan ASEAN bölgesinin toplam nüfusu 500 milyon civarındadır.
ASEAN örgütünün öncelikli hedefleri arasında bölge ülkelerinin ekonomik büyümesine ivme kazandırılması, toplumsal ve kültürel gelişim, bölgede barış ve istikrarın sağlanması yer almaktadır.
2003 yılında ASEAN liderlerinin ASEAN'ın 3 bölümü kapsaması gerektiği kararı üzerine ASEAN Güvenlik Topluluğu, ASEAN Ekonomik Topluluğu ve ASEAN Toplum ve Kültür Topluluğu oluşturuldu.
ASEAN'ın en üst karar verme organı her yıl gerçekleştirilen ASEAN devlet başkanları zirvesidir. ASEAN ülkelerinin dışişleri bakanları da her yıl bir kez bir araya gelmektedir. Ayrıca tarım ve ormancılık, ticaret, enerji, çevre, finans, sağlık, yatırım, işgücü, hukuk, kırsal gelişim, yoksullukla mücadele, telekomünikasyon, uluslararası suç, ulaştırma, turizm gibi konularda ASEAN ülkelerinin bakanlarının bir araya geldiği toplantılar düzenlenmektedir.
Koordinasyonun sağlanması ve diplomatik ilişkilerde bulunulması amacıyla ASEAN örgütünün Pekin, Berlin, Brüksel, Canberra, Cenova, İslamabad, Londra, Moskova, Yeni Delhi, New York, Ottawa, Paris, Riyad, Seul, Tokyo, Washington ve Wellington'da temsilcilik ofisleri bulunmaktadır.
Türkiye, Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği Dostluk ve İşbirliği Antlaşması'na (ASEAN/TAC) katılım belgesini 23 temmuz 2010 tarihinde imzalamıştır.
Genel sekreterler
[değiştir | kaynağı değiştir]| # | Dönem | Sekreter | Ülke |
|---|---|---|---|
| 1 | 7 Haziran 1976 - 18 Şubat 1978 | Hartono Dharsono (1925-1996) |
Endonezya
|
| 2 | 19 Şubat 1978 - 30 Haziran 1978 | Umarjadi Njotowijono | Endonezya
|
| 3 | 10 Temmuz 1978 - 30 Haziran 1980 | Ali Abdullah |  Malezya
|
| 4 | 1 Temmuz 1980 - 1 Temmuz 1982 | Narciso G. Reyes (1914-1996) |
 Filipinler
|
| 5 | 18 Temmuz 1982 - 15 Temmuz 1984 | Chan Kai Yau (d. 1930) |
 Singapur
|
| 6 | 16 Temmuz 1984 - 15 Temmuz 1986 | Phan Wannamethee (d. 1923) |
 Tayland
|
| 7 | 16 Temmuz 1986 - 16 Temmuz 1989 | Roderick Yong |  Brunei
|
| 8 | 17 Temmuz 1989 - 1 Ocak 1993 | Rusli Noor (d. 1927) |
Endonezya
|
| 9 | 1 Ocak 1993 - 31 Aralık 1997 | Ajit Singh (d. 1939) |
Malezya
|
| 10 | 1 Ocak 1998 - 31 Aralık 2002 | Rodolfo Severino Jr. (1936-2019) |
 Filipinler
|
| 11 | 1 Ocak 2003 - 31 Aralık 2007 | Ong Keng Yong (d. 1954) |
Singapur
|
| 12 | 1 Ocak 2008 - 31 Aralık 2012 | Surin Pitsuwan (1949-2017) |
Tayland
|
| 13 | 1 Ocak 2013 - 31 Aralık 2017 | Lê Lương Minh (d. 1952) |
 Vietnam
|
| 14 | 1 Ocak 2018 - 31 Aralık 2022 | Lim Jock Hoi (d. 1951) |
Brunei
|
| 15 | 1 Ocak 2023 - | Kao Kim Hourn (d. 1966) |
 Kamboçya
|
 | Asya'daki bir kuruluş ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
