Vikipedi:Biçem el kitabı/İslam ile ilgili maddeler

Bu yazım rehberinin amacı, İslam ile ilgili maddeleri standart bir biçime kavuşturarak kolay okunabilirliklerini sağlamanın yanı sıra; objektif, ansiklopedik normlara uygun bir şekilde değiştirilebilmeleri için kılavuzluk etmektir.

Müteakip kurallar "son söz" değillerdir. Her bir metot elbette bir diğeri kadar iyidir ancak herkes aynı şekilde yaparsa Vikipedi'nin okunması ve kullanımı çok daha kolay olacaktır (Yazı yazmak veya değiştirmeyi söylemeye bile gerek yok).

Bu yazım rehberi tüm önerilere, tartışmalara ve değiştirmelere açıktır.

Standartlar

Arapça Çeviriler

İslam'la ilgili pek çok kelime Arapça, Farsça veya Osmanlı Türkçesinden gelmektedir. Bunlar arasında özel isimler büyük yer kaplamaktadır. Günümüzde bu kelimelerin Latin harflerine çevrilmiş şekilleri kullanılmaktadır. Bu nedenle bazen bir kelimenin birden fazla şekilde yazıldığı görülebilir. Bu nedenle yazım birliği sağlabilmek için Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM)'ın çıkardığı İslam Ansiklopedi'sinde belirtilen yazım esaslarını benimsemekte yarar vardır. Yine de parantez içerisinde başka yazım biçimlerinin verilmesi okuyucuya kolaylık sağlayacaktır.

Yer isimleri ve özel isimler giriş paragrafında mutlaka kaynaklandığı dildeki yazılış şeklini de içermelidir. Bu kelimeler eğik yazılarak dikkat çekilmelidir.

Şablonlar

Şablonlar, benzer maddelere bağlantı vermek için maddeye eklenebilir. Sadece aşağıdaki şablonlar İslam ile ilgili maddelere yerleştirilmek için oluşturulmuştur.

• Maddenin başındaki şablonlar
  • İslam şablonu - {{İslam}}: İslam'daki ana başlıkların bir listesini çıkarır.
  • İslam ve iman şablonu - {{İslam ve iman}}: İmanın çeşitli sınıflarının bir listesini çıkarır.
  • Müslümanlar şablonu - {{Müslümanlar}}: Salat gibi Müslümanların bir listesini çıkarır.
  • Peygamberler, salaf ve halifeler şablonu - {{Peygamberler, salaf ve halifeler}}: Bu alanlar hakkında bir liste çıkarır.

• Maddenin sonundaki şablonlar:
  • Sahabe şablonu - {{Sahaba}}: Sahabe olduğu düşünülen kişilerin listesini çıkarır.
  • Sure şablonu - {{Sure}}: Surelerin rakama göre (ad yok) bir listesini çıkarır.
  • Kur'an'da adı geçen peygamberler şablonu - {{Kur'an'da adı geçen peygamberler}}: Kur'an'da adı geçen peygamberlerin bir listesini çıkarır.

Sıfatların kullanımı

Vikipedi'nin Vikipedi:Tarafsızlık ilkesini korumak amacıyla, hazret, üstat, şeyh gibi İslamî saygı unvanlarının maddelerde kullanılmasından kaçınılmalıdır. Alıntı yapılan metinler müstesna.

Allah

Allah için kullanılan birkaç saygı unvanı vardır. Örneğin:

• (C.C.) veya celle celâluhû ya da Allah subhânehû ve teâlâ, Hakk subhanehû ve teâlâ, Allah-u teâlâ ve tekaddes hazretleri, Allah azze ve celle veya Allah celle şânuhû gibi — bunların ansiklopedik ortamda kaldırılması önerilmektedir.

Muhammed

Muhammed için kullanılan çok sayıda övgü sözü vardır ki bunlar maddelerde kullanılmamalıdır. Bu sözlerden en yaygın olanları:

• Ona Peygamber ya da Resulullah (Türkçesi "Allah'ın elçisi") diye hitap etmek veya ona "Hz. Muhammed" demek — TBA'ya göre sadece "Muhammed" yazın; karışması ihtimaline karşın "Muhammed" yerine "İslam peygamberi Muhammed" denilebilir.

• Onun adından sonra "s.a.v" veya açılmış şekliyle "sallallahu aleyhi ve sellem" (Türkçesi "Allah'ın övgüsü ve selâmı, onun üzerine olsun") getirmek — bunların ansiklopedik ortamda kaldırılması önerilmektedir.

Melekler ve Peygamberler

Bir melek veya bir peygamberden bahsedilirken saygı gösterme amacıyla:

• Adının sonuna a.s. veya açılmış hâli olan Aleyhisselâm (Türkçesi: "Allah'ın selâmı, onun üzerine olsun") getirmek, örneğin, İsa (a.s.) veya adının başına "Hz." veya açılmış haliyle "Hazreti" getirmek - bunu görürseniz silmenizi öneririz.

Kur'an

• Kur'an-ı Kerim (Türkçesi Yüce Kur'an) — TBA politikasına göre "Kur'an" şeklinde yazılmalıdır.

Referanslar

Her maddede mutlaka başvuru kaynakları belirtilmelidir. İslam'la ilgili temel kaynaklara başvuru şekilleri aşağıdaki şekildedir:

Kur'an Mealleri

Vikipedi'de hangi çevirinin kullanılacağına dair ortak bir görüş yok ise de, ansiklopedideki aynı başlık içerisinde aynı çevirinin kullanılması önerilir. Bununla birlikte aynı ayetin farklı çevirilerini karşılaştırmak için birden çok Kur'an çevirisi kullanılabilir.

Ayetleri referans gösterirken aşağıdaki biçimin kullanılması önerilir:

• 4:35 ^{DİB Çevirisi}

Bu başvuru, Diyanet İşleri Başkanlığı çevirisinde 4. sure olan Nisa suresinin 35. ayetini göstermektedir.

Hadis

Hadis başvuruları, hadisin güvenilirliğini de göstermelidir. Dört ana hadis türü şunlardır:

• Sahih (Senedinin başından sonuna kadar sika ravilerin rivayet ettiği, şaz ve muallel olmayan muttasıl merfu hadis).
  • Ahad (Her tabakada birden fazla kişi tarafından rivayet edilse de mütevatir derecesine ulaşmayan haber, hadis).
  • Mütevatir (Yalan üzere birleşmeleri aklen ve adeten mümkün olmayacak kadar çok kimsenin, senedinin başından sonuna kadar birbirlerinden rivayet ettikleri hadis).
• Hasen (Senedinde yalan söylemekle ittiham edilmiş hiçbir kimse bulunmamakla beraber şaz da olmayan ve benzeri diğer tariklerden rivayet edilmiş olan hadis).
• Zayıf (Sahih ve hasen hadisin şartlarını taşımamakla birlikte uydurma olduğu da söylenemeyen hadis).
• Mevzu' (Hadis diye uydurulmuş söz).