Bilimsel topluluk

Bilimsel topluluk veya Bilim camiası, etkileşim halindeki bilim insanlarından oluşan çeşitli bir ağdır. Belirli bilimsel alanlarda ve belirli kurumlar içinde çalışan birçok "alt topluluk"ları içerir; disiplinler arası ve kurumlar arası faaliyetler de önemlidir. Bilimsel yöntemin nesnelliği sağlaması beklenir. Dergilerde ve konferanslarda tartışma ve münazara yoluyla yapılan hakem değerlendirmesi, araştırma metodolojisinin ve sonuçların yorumlanmasının kalitesini koruyarak bu nesnelliğe yardımcı olur.^[1]

Bilimsel toplulukların tarihi

On sekizinci yüzyılda, doğa filozofları ve doğa tarihçileri olarak da bilinen ve amatörleri de içeren, doğayı inceleyen insanlardan oluşan bazı topluluklar vardı. Bu topluluklar, genellikle uzmanlaşmış disiplinlere ilgi duyan gerçek bilimsel topluluklardan ziyade, farklı ilgi alanlarına sahip yerel kulüpler ve gruplar gibiydi.^[2] Londra Kraliyet Topluluğu gibi doğayı inceleyen birkaç eski topluluk olmasına rağmen, bilimsel topluluk kavramı daha önce değil, 19. yüzyılın ikinci yarısında ortaya çıktı, çünkü bu yüzyılda modern bilimin dili ortaya çıktı, bilimin profesyonelleşmesi gerçekleşti, uzmanlaşmış kurumlar oluşturuldu ve bilimsel disiplinler ve alanlar uzmanlaştı.^[2]

Örneğin, bilim insanı terimi ilk kez 1834 yılında doğa bilimci-ilahiyatçı William Whewell tarafından ortaya atılmış ve uzmanlaşmış toplulukların büyümesiyle birlikte terimin daha geniş kabul görmesi, araştırmacıların kendilerini ulus kavramına benzer şekilde daha geniş bir hayali topluluğun parçası olarak görmelerini sağlamıştır.^[2]

Üyelik, statü ve etkileşimler

Topluluk üyeliği genellikle, ancak münhasıran değil, eğitim, istihdam durumu, araştırma faaliyeti ve kurumsal bağlılığın bir fonksiyonudur. Topluluk içindeki statü, yayın yapma ile yüksek oranda ilişkilidir^[4] ve ayrıca kurum içindeki statüye ve kurumun statüsüne bağlıdır.^[5] Araştırmacılar, bilimsel topluluk içinde farklı etki derecelerine sahip rollere sahip olabilirler. Daha güçlü etkiye sahip araştırmacılar, kariyerinin başındaki araştırmacılar için akıl hocası olarak hareket edebilir ve gündem belirleyiciler gibi topluluktaki araştırmaların yönünü yönlendirebilir.^[5] Bilim insanları genellikle üniversiteler aracılığıyla akademide eğitilir. Bu nedenle, ilgili bilimsel alt disiplinlerdeki dereceler, ilgili toplulukta genellikle ön koşul olarak kabul edilir. Özellikle, araştırma gereklilikleri ile PhD, topluluğa önemli bir entegratör olmanın bir işareti olarak işlev görür, ancak üyeliğin sürdürülmesi yayın, teknik katkılar ve konferanslar yoluyla diğer araştırmacılarla bağlantıların sürdürülmesine bağlıdır. Akademik bir bilim insanı, doktora derecesini aldıktan sonra akademik bir pozisyonda çalışmaya, doktora sonrası burs almaya ve profesörlüğe devam edebilir. Diğer bilim insanları ise endüstri, eğitim, düşünce kuruluşları veya hükûmet gibi alternatif yollarla bilim camiasına katkıda bulunurlar.

Aynı topluluğun üyelerinin birlikte çalışması gerekmez.^[1] Üyeler arasındaki iletişim, araştırma çalışmalarının ve hipotezlerin hakemli dergilerdeki makaleler aracılığıyla yayılmasıyla veya yeni araştırmaların sunulduğu ve fikir alışverişinde bulunulup tartışıldığı konferanslara katılımla sağlanır. Ayrıca bilimsel çalışma ve sonuçların iletilmesi için pek çok gayri resmi yöntem de mevcuttur. Ve tutarlı bir topluluktaki pek çok kişi, çeşitli profesyonel nedenlerden dolayı çalışmalarının tamamını birbirleriyle paylaşmayabilir.

Bilimsel topluluk adına konuşmak

Bilim insanları topluluğunun az sayıdaki bilim cemiyeti ve benzeri kurumlara üye olduğu önceki yüzyılların aksine, bugün tüm bilim ya da tüm bilim insanları adına konuştuğu söylenebilecek tekil bir kurum ya da kişi bulunmamaktadır. Bu kısmen çoğu bilim insanının çok az alanda uzmanlık eğitimi almasından kaynaklanmaktadır. Sonuç olarak, birçoğu bilimlerin diğer tüm alanlarında uzmanlıktan yoksun olacaktır. Örneğin, bilginin artan karmaşıklığı ve bilim insanlarının uzmanlaşması nedeniyle, günümüzde en ileri araştırmaların çoğu bireylerden ziyade iyi finanse edilen bilim insanı grupları tarafından yapılmaktadır.^[6] Bununla birlikte, birçok ülkede hala politika ve hükûmet tarafından finanse edilen araştırma konularında kamuoyu tartışmalarına rehberlik etmek için bazı görüş ve araştırmaların birleştirilmesine yardımcı olan çok sayıda topluluk ve akademi bulunmaktadır. Örneğin, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ulusal Bilimler Akademisi (NAS) ve Birleşik Krallık'ın Kraliyet Topluluğu, bilim camiasının görüşlerinin politika yapıcılar veya ulusal hükûmet tarafından tespit edilmesi gerektiğinde bazen vekil olarak hareket eder, ancak Ulusal Bilim Akademisi veya Kraliyet Topluluğu'nun açıklamaları bilim insanları için bağlayıcı değildir ve belirli bir topluluktaki her bilim insanının görüşlerini yansıtmak zorunda değildir, çünkü üyelik genellikle özeldir, komisyonları açıkça hükûmetlerine hizmet etmeye odaklanmıştır ve hiçbir zaman “tabandaki bilim insanlarının bilimsel konular hakkında ne düşündüklerine sistematik bir ilgi göstermemişlerdir”.^[7] Bu tür kuruluşlarda üyeliğin münhasırlığı, sadece mevcut üyelerin resmi olarak başkalarını üyeliğe aday gösterebildiği seçim süreçlerinde görülebilir.^[8]^[9] Ulusal Bilim Akademisi gibi kuruluşların normalde devlet kurumları için bilimsel raporlar hazırlamaya odaklandıkları için dış araştırma projelerine katılmaları çok sıra dışıdır.^[10] NAS'ın ne kadar nadiren dış ve aktif araştırmalara katıldığının bir örneği, araştırma hibelerini ve çevre ve sağlıkla ilgili büyük araştırma programlarını koordine etme konusundaki deneyim eksikliği nedeniyle engelleri hazırlama ve aşma mücadelesinde görülebilir.^[10]

Bununla birlikte, genel bilimsel konsensüs, bilimsel metodolojiye konu olabilecek sorularla uğraşırken sıklıkla başvurulan bir kavramdır. Paradigma değişimleri nedeniyle toplumun ortak görüşünü tespit etmek veya düzeltmek her zaman kolay olmasa da, genel olarak bilimsel yöntemin standartları ve faydası, bilim insanlarının bilimsel teori tarafından açıklanan bazı genel gerçekler külliyatı üzerinde bir dereceye kadar hemfikir olmalarını ve bu farkındalığa ters düşen bazı fikirleri reddetmelerini sağlama eğiliminde olmuştur. Bilimsel fikir birliği kavramı, bilim pedagojisi, yeni fikirlerin değerlendirilmesi ve araştırma finansmanı için çok önemlidir. Bazen bilim camiasında yeni fikirlere karşı bir kapalı işyeri^[a] ön yargısı olduğu iddia edilir. Önbilim (protoscience), sınırbilim (fringe science) ve sözdebilim (pseudoscience), sınırlandırma sorunlarının tartışıldığı konular olmuştur. Buna karşılık olarak, araştırma kurumları değil ama bazı uzlaşı dışı iddialara şüpheyle yaklaşan kuruluşlar, belirli bir konudaki genel uzlaşıya ters düşen fikirlere itiraz etmek için önemli miktarda zaman ve para ayırmıştır.

Bilim felsefecileri böyle bir konsensüsün epistemolojik sınırları üzerinde tartışmakta ve Thomas Kuhn da dahil olmak üzere bazıları bilim tarihindeki bilimsel devrimlerin varlığını bilimsel konsensüsün zaman zaman yanlış olabileceğine dair önemli bir gösterge olarak işaret etmektedir. Bununla birlikte, bilimin doğru ve kesin tahminlerde bulunma ve yeni teknolojilerin tasarım ve mühendisliğine yardımcı olma kabiliyetindeki katıksız açıklayıcı gücü, “bilimi” ve vekaleten bilim camiasının görüşlerini hem akademide hem de popüler kültürde son derece saygın bir bilgi biçimi haline getirmiştir.

Siyasi tartışmalar

Başkan Clinton 1998 ABD Nobel Ödülü sahipleriyle Beyaz Saray'da bir araya geldi.

Batı toplumunda bilimsel sonuçlara gösterilen yüksek saygı, bilimsel konular üzerinde bir dizi siyasi tartışmanın ortaya çıkmasına neden olmuştur. Din ve bilim arasında 19. yüzyılda ortaya atıldığı iddia edilen bir çatışma tezi, bazıları tarafından gelenek ile esaslı değişim ve inanç ile akıl arasındaki mücadelenin temsilcisi olarak gösterilmiştir.^{[kaynak belirtilmeli]} Bu tezi desteklemek için kullanılan popüler bir örnek, Galileo'nun güneş merkezli modelle ilgili olarak Engizisyon önünde yargılanmasıdır.^[11] Zulüm, Papa Urban VIII'in Galileo'nun Kopernik modeli hakkında yazmasına izin vermesinden sonra başlamıştır. Galileo İki Büyük Dünya Sistemi Hakkında Diyalog ("Dialogue Concerning the Two Chief World Systems") adlı eserinde Papa'nın argümanlarını kullanmış ve bunları bir avamın sesiyle dile getirmiş, bu da Papa'nın büyük gücenmesine neden olmuştur.^[12] Birçok bilim tarihçisi çatışma tezini gözden düşürmüş olsa da^[13] bazı bilim insanları da dahil olmak üzere birçok kişi arasında hala popüler bir inanç olmaya devam etmektedir. Daha yakın zamanlarda, yaratılış-evrim tartışması, doğaüstü bir yaratılışa inanan birçok dindarın evrimsel biyoloji, jeoloji ve astronomi gibi bazı bilim dallarında öne sürülen bazı natüralist varsayımlara meydan okumasına neden olmuştur. Kıta Avrupası perspektifinden bakıldığında bu ikilik farklı bir görünüm arz ediyor gibi görünse de, gerçekten de mevcuttur. Örneğin Viyana Çevresi, Avrupa'daki Bilim Topluluğu tarafından temsil edilen semiyotik rejim üzerinde çok önemli (yani sembolik) bir etkiye sahipti.

II. Dünya Savaşı'nı takip eden on yıllarda, bazıları nükleer enerjinin düşük maliyetle enerji sağlayarak bekleyen enerji krizini çözeceğine ikna olmuştur. Bu savunuculuk birçok nükleer enerji santralinin inşa edilmesine yol açtı, ancak aynı zamanda güvenlik endişeleri ve teknolojinin nükleer silahlarla ilişkilendirilmesi nedeniyle nükleer enerjiye karşı çıkan küresel bir siyasi hareket de buna eşlik etti. Çernobil ve Three Mile Island felaketlerinin yanı sıra 1970'ler ve 1980'ler boyunca Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa'da yaşanan kitlesel protestolar nükleer santral inşaatlarının azalmasına yol açmıştır.

Yaklaşık son on yılda, hem küresel ısınma hem de kök hücreler, bilim camiasının görüşlerini siyasi tartışmaların ön saflarına yerleştirmiştir.

Notlar

^ ing:closed shop

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ ^a ^b Kornfeld, W; Hewitt, CE (1981). "The Scientific Community Metaphor" (PDF). IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics. 11 (1). ss. 24-33. doi:10.1109/TSMC.1981.4308575. hdl:1721.1/5693 . 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)7 Mart 2025.
^ ^a ^b ^c Cahan, David (2003). "Institutions and Communities". Cahan, David (Ed.). From Natural Philosophy to the Sciences: Writing the History of Nineteenth-Century Science. Chicago: University of Chicago Press. ss. 291-328. ISBN 978-0226089287.
^ Engraving after 'Men of Science Living in 1807-8' 25 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., John Gilbert engraved by George Zobel and William Walker, ref. NPG 1075a, National Portrait Gallery, London, accessed February 2010
^ Yearley, Steven; Collins, Harry M. (1992), "Epistemological chicken", Pickering, Andrew (Ed.), Science as practice and culture, Chicago: University of Chicago Press, ss. 301-326, ISBN 9780226668017.
^ ^a ^b Höhle, Ester (2015). "From apprentice to agenda-setter: Comparative analysis of the influence of contract conditions on roles in the scientific community". Studies in Higher Education. 40 (8). ss. 1423-1437. doi:10.1080/03075079.2015.1060704.
^ Simonton, Dean Keith (2013). "After Einstein: Scientific genius is extinct". Nature. 493 (7434). s. 602. Bibcode:2013Natur.493..602S. doi:10.1038/493602a . PMID 23364725.
^ Fuller, Steve (2007). Dissent Over Descent. Icon. s. 25. ISBN 9781840468045.
^ Bruce Alberts, Kenneth R. Fulton (24 Mayıs 2005). "Election to the National Academy of Sciences: Pathways to membership". Proceedings of the National Academy of Sciences. 102 (21). ss. 7405-7406. Bibcode:2005PNAS..102.7405A. doi:10.1073/pnas.0503457102 . PMC 1140467 . PMID 16586925.
^ "Election to the Fellowship of the Royal Society". 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2013.
^ ^a ^b Shen, Helen (2013). "Oil money takes US academy into uncharted waters". Nature. 494 (7437). s. 295. Bibcode:2013Natur.494..295S. doi:10.1038/494295a . PMID 23426305.
^ Page 37 John Hedley Brooke: Science and Religion – Some Historical Perspectives, Cambridge 1991
^ "Galileo Project - Pope Urban VIII Biography". 4 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Ferngren, Gary (2002). Science & Religion: A Historical Introduction. Johns Hopkins University Press. ss. Introduction, p.ix-x. ISBN 978-0-8018-7038-5.

Bilim sosyolojisi

Latour, Bruno; Woolgar, Steve (1986) [1979]. Laboratory life: the construction of scientific facts. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ISBN 9780691094182.
Traweek, Sharon (1992). Beamtimes and lifetimes: the world of high energy physicists. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 9780674044449.
Shapin, Steven; Schaffer, Simon (1985). Leviathan and the Air-Pump: Hobbes, Boyle, and the experimental life. Princeton, New Jersey: Princeton University Press. ISBN 9780691083933.
Knorr-Cetina, Karin (1999). Epistemic cultures: how the sciences make knowledge. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. ISBN 9780674258945.

Bilim tarihi ve felsefesi

Kuhn, Thomas S. (2012). The Structure of Scientific Revolutions. 4th. Ian Hacking (intro.). University of Chicago Press. s. 264. ISBN 9780226458113. LCCN 2011042476. Birden fazla |versiyon= ve |seri= kullanıldı (yardım)
Alan Chalmers - What is this thing called science

Diğer makaleler

Haas, Peter M. (Kış 1992). "Introduction: epistemic communities and international policy coordination". International Organization. 46 (1). ss. 1-35. doi:10.1017/S0020818300001442. Pdf.
Höhle, Ester (2015). From apprentice to agenda-setter: comparative analysis of the influence of contract conditions on roles in the scientific community. Studies in Higher Education 40(8), 1423–1437.

[11] :closed shop

[SCMet-1] Kornfeld, W; Hewitt, CE (1981). "The Scientific Community Metaphor" (PDF). IEEE Transactions on Systems, Man, and Cybernetics. 11 (1). ss. 24-33. doi:10.1109/TSMC.1981.4308575. hdl:1721.1/5693 . 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)7 Mart 2025.

[Cahan-2] Cahan, David (2003). "Institutions and Communities". Cahan, David (Ed.). From Natural Philosophy to the Sciences: Writing the History of Nineteenth-Century Science. Chicago: University of Chicago Press. ss. 291-328. ISBN 978-0226089287.

[npg-3] Engraving after 'Men of Science Living in 1807-8' 25 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., John Gilbert engraved by George Zobel and William Walker, ref. NPG 1075a, National Portrait Gallery, London, accessed February 2010

[4] Yearley, Steven; Collins, Harry M. (1992), "Epistemological chicken", Pickering, Andrew (Ed.), Science as practice and culture, Chicago: University of Chicago Press, ss. 301-326, ISBN 9780226668017.

[tandfonline.com-5] Höhle, Ester (2015). "From apprentice to agenda-setter: Comparative analysis of the influence of contract conditions on roles in the scientific community". Studies in Higher Education. 40 (8). ss. 1423-1437. doi:10.1080/03075079.2015.1060704.

[6] Simonton, Dean Keith (2013). "After Einstein: Scientific genius is extinct". Nature. 493 (7434). s. 602. Bibcode:2013Natur.493..602S. doi:10.1038/493602a . PMID 23364725.

[7] Fuller, Steve (2007). Dissent Over Descent. Icon. s. 25. ISBN 9781840468045.

[8] Bruce Alberts, Kenneth R. Fulton (24 Mayıs 2005). "Election to the National Academy of Sciences: Pathways to membership". Proceedings of the National Academy of Sciences. 102 (21). ss. 7405-7406. Bibcode:2005PNAS..102.7405A. doi:10.1073/pnas.0503457102 . PMC 1140467 . PMID 16586925.

[9] "Election to the Fellowship of the Royal Society". 13 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2013.

[US_Academy_uncharted_waters-10] Shen, Helen (2013). "Oil money takes US academy into uncharted waters". Nature. 494 (7437). s. 295. Bibcode:2013Natur.494..295S. doi:10.1038/494295a . PMID 23426305.

[12] Page 37 John Hedley Brooke: Science and Religion – Some Historical Perspectives, Cambridge 1991

[Pope_Urban_VIII-13] "Galileo Project - Pope Urban VIII Biography". 4 Haziran 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[sci_rel_hist_intro-14] Ferngren, Gary (2002). Science & Religion: A Historical Introduction. Johns Hopkins University Press. ss. Introduction, p.ix-x. ISBN 978-0-8018-7038-5.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[a]

[11]

[12]

[13]