Epidemiyoloji - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Köken
  • 2 Amaçlar
  • 3 Epidemiyoloji şubeleri
  • 4 Ayrıca bakınız
  • 5 Kaynakça

Epidemiyoloji

  • Afrikaans
  • العربية
  • مصرى
  • Azərbaycanca
  • Bikol Central
  • Беларуская
  • Беларуская (тарашкевіца)
  • Български
  • বাংলা
  • Bosanski
  • Català
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Gaeilge
  • Galego
  • עברית
  • हिन्दी
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • İnterlingua
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • Taqbaylit
  • Қазақша
  • ಕನ್ನಡ
  • 한국어
  • Kurdî
  • Кыргызча
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Minangkabau
  • Македонски
  • മലയാളം
  • Bahasa Melayu
  • नेपाली
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • Polski
  • پښتو
  • Português
  • Română
  • Русский
  • संस्कृतम्
  • سنڌي
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • සිංහල
  • Simple English
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Kiswahili
  • தமிழ்
  • ไทย
  • Tagalog
  • Татарча / tatarça
  • Українська
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Vèneto
  • Tiếng Việt
  • Walon
  • Winaray
  • 吴语
  • Yorùbá
  • 中文
  • 閩南語 / Bân-lâm-gí
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi

Epidemiyoloji, toplumdaki hastalık, salgın, kaza ve sağlıkla ilgili durumların dağılımını, görülme sıklıklarını ve bunları etkileyen belirteçleri inceleyen bir tıp bilimi dalıdır.

Sağlığı geliştirmek ve hastalıkları azaltmak için sağlık bilgilerini toplamak, yorumlamak ve kullanmak bu bilim dalının amaçlarındandır.

Köken

[değiştir | kaynağı değiştir]

Epidemiyoloji sözcüğü, Antik Yunan dilinde "epi" (üstüne, üzerine) ve "demos" (halk) ve "logos" (söz-söylev) sözcüklerinden kökenlenir. Sözlük anlamı olarak halk ile ilgili olmasına rağmen; Mikrobiyolojik epidemiyoloji, epizootiyoloji (hayvan epidemiyolojisi), bitki epidemiyolojisi bilim dalları da bu ismi kullanırlar.

Deneysel epidemiyoloji, iş ve çevre epidemiyolojisi, klinik epidemiyoloji, nedensel epidemiyoloji dalları vardır.

Amaçlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Epidemiyolojik araştırmaların temel amaçları; sağlıkla ilgili olayları tanımlamak ve görülme sıklığını ölçmek, hastalık ya da kazaların nedenlerini inceleyen çözümleyici çalışmalar yapmak, uygulanan sağlık hizmetinin veya programlarının etkinliğini ölçme ve değerlendirme çalışmaları yapmaktır.

Epidemiyolojik çalışma insan topluluklarını hedef alır. En sık olarak belli bir zamanda, belli bir bölgedeki topluluk, yaş, cins, meslek gibi alt gruplarla analizler yapılır. Burada amaç pozitif sağlık durumları veya hastalıklarla neden olabilecek belirleyicilerin incelenmesidir.

Epidemiyoloji şubeleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Bilişsel epidemiyoloji
  • Nöroepidemiyoloji
  • Psikiyatrik epidemiyoloji
  • Epizootiyoloji
  • E-epidemiyoloji
  • Çevresel epidemiyoloji
  • Ekonomik epidemiyoloji
  • Klinik epidemiyoloji
  • Hesaplamalı epidemiyoloji
  • Çatışma epidemiyolojisi
  • Genetik epidemiyoloji
  • Yaşam rotası yaklaşımı
  • Moleküler epidemiyoloji
  • Moleküler patolojik epidemiyoloji
  • Beslenme epidemiyolojisi
  • Paleoepidemiyoloji
  • Farmakoepidemiyoloji
  • Sosyal epidemiyoloji
  • Mekansal epidemiyoloji
  • Tele-epidemiyoloji

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Taşıyıcı (epidemiyoloji)
  • Mikrobiyoloji
  • Sanitasyon
  • Patojen

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Sağlık Araştırmaları Yöntem Bilimi:Konu Hakkında Türkçe Kaynak:www.epidemiyoloji.org
  • Epidemiyoloji ve İşçi sağlığı
  • European Centre for Disease Prevention and Control2 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • International Epidemiological Association (IEA)
  • Porta M, editor. Greenland S, Hernán M, dos Santos Silva I, Last JM, associate editors (2014). "A dictionary of epidemiology", 6th. edition. New York: Oxford University Press. [1]11 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 9780199976737
  • People's Epidemiology Library
  • Temel epidemiyoloji. Beaglehole R., Bonita R., Kjellström T. Dünya Sağlık Örgütü 1993 Çeviren Bilgen N.
Taslak simgesiTıp ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.
  • g
  • t
  • d
Epidemiyoloji
Şubeler
fizyolojiye göre
  • Bilişsel epidemiyoloji
  • Nöroepidemiyoloji
  • Psikiyatrik epidemiyoloji
  • Veteriner epidemiyolojisi
metodolojik
  • Biyoistatistik
  • Hastalık bilişimi
  • E-epidemiyoloji
  • Çevresel epidemiyoloji
  • Ekonomik epidemiyoloji
  • Klinik epidemiyoloji
  • Hesaplamalı epidemiyoloji
  • Çatışma epidemiyolojisi
  • Genetik epidemiyoloji
  • Yaşam rotası yaklaşımı
  • Meta-analiz
  • Moleküler epidemiyoloji
  • Moleküler patolojik epidemiyoloji
  • Beslenme epidemiyolojisi
  • Paleoepidemiyoloji
  • Farmakoepidemiyoloji
  • Sosyal epidemiyoloji
  • Mekansal epidemiyoloji
  • Tele-epidemiyoloji
  • Gözetim epidemiyolojisi (Klinik gözetim)
küresel epidemiyoloji
  • Astım
  • Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu
  • Otizm
  • Tahtakuruları
  • Aşırı içme
  • Kanser
    • meme
  • Depresyon
  • Diabetes mellitus
  • Aile içi şiddet
  • Hepatit C
  • Herpes
  • HIV/AIDS
  • cüzzam
  • Yetersiz beslenme
  • Ruhsal bozukluklar
    • çocuk
  • Motorlu araç çarpışmaları
  • Obezite
    • çocukluk çağı
  • Diş eti hastalıkları
  • Pnömoni
  • Tasarımlar
  • şizofreni
  • Yılan sokmaları
  • İntihar
  • Frengi
  • Ergen gebelik
  • Tüberküloz
Epidemiyoloji dergileri
Genel
  • American Journal of Epidemiology
  • Canadian Journal of Epidemiology and Biostatistics
  • Global Epidemiological News
  • Epidemiologic Reviews
  • Epidemiology
  • International Journal of Epidemiology
  • Annals of Epidemiology
  • Journal of Epidemiology and Community Health
  • European Journal of Epidemiology
  • Emerging Themes in Epidemiology
  • Epidemiologic Perspectives and Innovations
  • Eurosurveillance
Özel
  • Cancer Causes & Control
  • Cancer Epidemiology Biomarkers and Prevention
  • Epidemiology and Infection
  • Genetic Epidemiology
  • Infection Control and Hospital Epidemiology
  • Journal of Clinical Epidemiology
  • Paediatric Perinatal Epidemiology
  • Pharmacoepidemiology and Drug Safety
  • Preventive Medicine
  • g
  • t
  • d
Önemli hastalıklar, salgınlar ve pandemiler
Salgınlar listesi
Yerel
Milattan Önce
  • Hitit Veba Salgını (y. MÖ 1320–1300)
  • Atina Vebası (MÖ 429-426)
  • MÖ 412 Roma salgını (MÖ 412)
  • Antoninus vebası (MÖ 165-180)
1. ve 15. yüzyıl
  • Jian'an veba salgını (217)
  • Siprianus vebası (250-266)
  • Justinianus Veba Salgını (541-549)
  • 590 Roma veba salgını (590)
  • Sheroe veba salgını (627-628)
  • Amvâs Veba Salgını (638-639)
  • 664 veba salgını (664-689)
  • 698-701 veba salgını (698-701)
  • Japonya çiçek hastalığı salgını (735-737)
  • 746-747 veba salgını (746-747)
  • Kara ölüm (1346–1353)
  • Terleme hastalığı salgını (1485-1551)
  • 1489 İspanya tifüs salgını (1489)
16. yüzyıl
  • 1510 grip salgını (1510)
  • 1520 Meksika çiçek hastalığı salgını (1520)
  • 1545 kanamalı ateşi salgını (1545-1548)
  • 1557 grip salgını (1557)
  • 1561 Şili çiçek hastalığı salgını (1561-1562)
  • 1563 Londra veba salgını (1563-1564)
  • 1576 kanamalı ateş salgını (1576-1580)
  • Tenerife veba salgını (1582-1583)
  • 1592-1593 Malta veba salgını (1592-1593)
  • 1592-1593 Londra veba salgını (1592-1593)
  • Seneca kızamık salgını (1592-1596)
  • 1596-1602 İspanya veba salgını (1596-1602)
17. yüzyıl
  • Güney Amerika sıtma salgını (1600-1650)
  • Londra veba salgını (1603)
  • New England enfeksiyonları (1616-1620)
  • İtalya veba salgını (1629-1631)
  • Augsburg veba salgını (1632-1635)
  • Massachusetts çiçek hastalığı salgını (1633-1634)
  • Wyandot enfeksiyonları (1634-1640)
  • Londra veba salgını (1636-1637)
  • Geç Ming Hanedanı veba salgını (1633-1644)
  • Büyük Sevilla Vebası (1647-1652)
  • Orta Amerika sarıhumma salgını (1648)
  • Napoli veba salgını (1656-1658)
  • Amsterdam veba salgını (1663-1664)
  • Büyük Londra Vebası (1665-1666)
  • Fransa veba salgını (1668)
  • Malta veba salgını (1675-1676)
  • İspanya veba salgını (1676-1685)
  • Boston çiçek hastalığı salgını (1677-1678)
  • Büyük Viyana Vebası (1679)
  • Prag veba salgını (1681)
  • Güney Afrika grip salgını (1687)
  • Boston sarıhumma salgını (1693)
  • Charleston ve Philadelphia sarıhumma salgını (1699)
18. yüzyıl
  • New York sarıhumma salgını (1702)
  • Lawrence Valley çiçek hastalığı salgını (1702-1703)
  • İzlanda çiçek hastalığı salgını (1708-1709)
  • Büyük Kuzey Savaşı veba salgını (1710-1712)
  • Kuzey Amerika kızamık salgını (1713-1715)
  • Büyük Marsilya Vebası (1720–1722)
  • Boston çiçek hastalığı salgını (1721-1722)
  • Cádiz sarıhumma salgını (1730)
  • On Üç Koloni grip salgını (1732-1733)
  • Yeni Fransa çiçek hastalığı salgını (1733)
  • Difteri salgını (1735-1741)
  • Büyük 1738 Vebası (1738)
  • Cartagena sarıhumma salgını (1741)
  • Sicilya veba salgını (1743)
  • Kuzey Amerika kızamık salgını (1759)
  • Charleston çiçek hastalığı salgını (1760)
  • Havana sarıhumma salgını (1762)
  • Pittsburgh çiçek hastalığı salgını (1763)
  • Rusya veba salgını (1770-1772)
  • Kuzey Amerika kızamık salgını (1772)
  • Pers veba salgını (1772–1773)
  • İngiltere grip salgını (1775-1776)
  • Kuzey Amerika çiçek hastalığı salgını (1775-1782)
  • İspanya dang humması salgını (1778)
  • Pueblo Kızılderilileri çiçek hastalığı salgını (1788)
  • Yeni Güney Galler çiçek hastalığı salgını (1789-1790)
  • Philadelphia sarıhumma salgını 1793
19. yüzyıl
  • İspanya sarıhumma salgını (1800-1803)
  • Osmanlı (Mısır) veba salgını (1801)
  • Saint-Dominigue sarıhumma salgını (1802-1803)
  • Rusya Tifüs salgını (1812)
  • Osmanlı veba salgını (1812-1819)
  • Malta veba salgını (1813-1814)
  • Karaca vebası (1813)
  • İrlanda tifüs salgını (1817-1819)
  • Savannah sarıhumma salgını (1820-1823)
  • Yeni Güney Galler çiçek hastalığı salgını (1828-1829)
  • Groningen sıtma salgını (1829)
  • Kuzeybatı Pasifik sıtma salgını (1829-1833)
  • İran veba salgını (1829-1835)
  • Mısır veba salgını (1834-1836)
  • Büyük Ovalar çiçek hastalığı salgını (1837-1838)
  • Güney Eyaletleri sarıhumma salgını (1841)
  • Kuzey Amerika tifüs salgını (1847-1848)
  • Güney Eyaletleri sarıhumma salgını (1847)
  • Hawaii enfeksiyon salgını (1848-1849)
  • New Orleans sarıhumma salgını (1853)
  • Osmanlı (Yemen) veba salgını (1853)
  • Kopenhag kolera salgını (1853)
  • Broad Street kolera salgını (1854)
  • Norfolk sarıhumma salgını (1855)
  • Montevideo sarıhumma salgını (1855-1857)
  • Lizbon sarıhumma salgını (1857)
  • Victoria çiçek hastalığı salgını (1857)
  • Grip salgını (1857-1859)
  • Kuzeybatı Pasifik çiçek hastalığı salgını (1862)
  • ABD tifo salgını (1861-1865)
  • Sidney kızamık salgını (1867)
  • Barselona sarıhumma salgın (1870)
  • Avrupa çiçek hastalığı salgını (1870-1875)
  • Buenos Aires sarıhumma salgını (1871)
  • Fiji kızamık salgını (1875)
  • Avustralya kızıl hastalığı salgını (1875-1876)
  • Osmanlı İmparatorluğu veba salgını (1876)
  • New Orleans sarıhumma salgını (1878)
  • Mississippi Vadisi sarıhumma salgını (1878)
  • Montreal çiçek hastalığı salgını (1885)
  • Hong Kong veba salgını (1894-1924)
  • Bombay veba salgını (1896-1905)
  • Afrika tripanosomiyazisi salgını (1896-1906)
  • Porto veba salgını (1899)
20. yüzyıl
  • San Francisco vebası (1900-1904)
  • Sidney veba salgını (1900)
  • Uganda Afrika tripanosomiyazisi salgını (1900-1920)
  • Papua Yeni Gine kuru salgını (1901–2009)
  • Fremantle veba salgını (1903)
  • Seylan sıtma salgını (1906–1936)
  • Mançurya veba salgını (1910-1911)
  • ABD çocuk felci salgını (1916)
  • Rusya tifüs salgını (1918-1922)
  • Los Angeles veba salgını (1924)
  • Minnesota çiçek hastalığı salgını (1924-1925)
  • Montreal tifo salgını (1927)
  • Psittakoz salgını (1929-1930)
  • Croydon tifo salgını (1937)
  • Avustralya çocuk felci salgını (1937)
  • Sudan sarıhumma salgını (1940)
  • Mısır sıtma salgını (1942-1944)
  • Mısır tekrarlayan ateş salgını (1946)
  • Mısır kolera salgını (1947)
  • ABD çocuk felci salgını (1948-1952)
  • Etiyopya sarıhumma salgını (1960-1962)
  • İstanbul kolera salgını (1970)
  • Staphorst çocuk felci salgını (1971)
  • Yugoslavya çiçek hastalığı salgını (1972)
  • Londra gribi salgını (1972–1973)
  • İtalya kolera salgını (1973)
  • Hindistan çiçek hastalığı salgını (1974)
  • Sverdlovsk şarbon sızıntısı (1979)
  • Batı Sahra veba salgını (1984)
  • Oju sarıhumma salgını (1986)
  • Mali sarıhumma salgını (1987)
  • Şanghay Hepatit A salgını (1988)
  • Bangladeş kolera salgını (1991)
  • Latin Amerika kolera salgını (1991-1993)
  • Hindistan veba salgını (1994)
  • Birleşik Krallık BSE salgını (1996-2001)
  • Batı Afrika menenjit salgını (1996)
  • Malezya Nipah virüsü salgını (1998-1999)
  • Kongo Demokratik Cumhuriyeti marburg virüsü salgını (1998-2000)
21. yüzyıl
  • Orta Amerika dang humması salgını (2000)
  • Nijerya kolera salgını (2001)
  • Güney Afrika kolera salgını (2001)
  • SARS salgını (2002-2004)
  • Kuş gribi (2003-2005)
  • Endonezya dang humması salgını (2004)
  • Sudan ebola salgını (2004)
  • Angola marburg virüsü salgını (2004-2005)
  • Singapur dang humması salgını (2005)
  • Luanda kolera salgını (2006)
  • Ituri veba salgını (2006)
  • Hindistan sıtma salgını (2006)
  • Hindistan dang humması salgını (2006)
  • Pakistan dang humması salgını (2006)
  • Filipinler dang humması salgını (2006)
  • Doğu Afrika Rift Vadisi ateşi salgını (2006-2007)
  • Mweka ebola salgını (2007)
  • Etiyopya kolera salgını (2007)
  • Irak kolera salgını (2007)
  • Dang humması salgını (2007)
  • Uganda ebola salgını (2007)
  • Hollanda Q humması salgını (2007-2018)
  • Brezilya dang humması salgını (2008)
  • Kamboçya dang humması salgını (2008)
  • Çad kolera salgını (2008)
  • Çin el, ayak ve ağız hastalığı salgını (2008-2017)
  • Hindistan kolera salgını (2008)
  • Madagaskar veba salgını (2008)
  • Filipinler dang humması salgını (2008)
  • Zimbabwe kolera salgını (2008-2009)
  • Bolivya dang humması salgını (2009)
  • Gujarat Hepatit B salgını (2009)
  • Queensland dang humması salgını (2009)
  • Batı Afrika menenjit salgını (2009-2010)
  • Haiti kolera salgını (2010-2019)
  • Kongo Demokratik Cumhuriyeti kızamık salgını (2010-2014)
  • Vietnam el, ayak ve ağız hastalığı salgını (2011)
  • Pakistan dang humması salgını (2011)
  • Sudan sarıhumma salgını (2012)
  • Singapur dang humması salgını (2013)
  • Vietnam kızamık salgını (2013-2014)
  • Chikungunya salgını (2013-2014)
  • Madagaskar veba salgını (2014-2017)
  • Flint su krizi (2014-2015)
  • Orissa sarılık salgını (2014)
  • Hindistan domuz gribi salgını (2015)
  • Zika virüsü salgını (2015-2016)
  • Angola ve KDC sarıhumma salgını (2016)
  • Yemen kolera salgını (2016-günümüz)
  • Peşaver dang humması salgını (2017)
  • Uttar Pradeş Japon ensefaliti salgını (2017)
  • Sri Lanka dang humması salgını (2017)
  • ABD mevsimsel grip salgını (2017-2018)
  • Kerala Nipah virüsü salgını (2018)
  • 2018 Madagaskar kızamık salgını (2018)
  • Kivu ebola salgını (2018-2020)
  • İtalya NDM-CRE salgını (2018-günümüz)
  • New York kızamık salgını (2019)
  • Tonga kızamık salgını (2019)
  • Kongo Demokratik Cumhuriyeti kızamık salgını (2019-2020)
  • Yeni Zelanda kızamık salgını (2019-2020)
  • Filipinler kızamık salgını (2019)
  • Kuala Koh kızamık salgını (2019)
  • Samoa kızamık salgını (2019)
  • Dang humması salgını (2019-2020)
  • Nijerya lassa ateşi salgını (2019-günümüz)
  • Kongo Demokratik Cumhuriyeti ebola salgını (2020)
  • Nijerya sarıhumma salgını (2020-günümüz)
  • Hindistan kara mantar salgını (2020-günümüz)
Küresel
  • İlk veba salgını (541–767)[a]
  • İkinci veba salgını (1347-1835)[b]
  • 1510 grip salgını (1510)
  • 1557 grip salgını (1557-1559)
  • İlk kolera salgını (1817-1824)
  • İkinci kolera salgını (1829-1851)
  • Üçüncü kolera salgını (1846-1860)
  • Üçüncü veba salgını (1855-1945)[c]
  • Dördüncü kolera salgını (1863–1875)
  • Beşinci kolera salgını (1881–1896)
  • 1889-1890 Rus gribi (1889-1890)
  • Altıncı kolera salgını (1899–1923)
  • Ensefalit lethargica salgını (1915-1926)
  • İspanyol gribi (1918–1920)
  • 1929-1930 psittakoz pandemisi (1929-1930)
  • Asya gribi (1957-1958)
  • Yedinci kolera salgını (1961–1975)
  • Hong Kong gribi (1968–1970)
  • 1977-1979 Rus gribi (1977–1979)
  • HIV/AIDS pandemisi (1981-günümüz)
  • 2009 domuz gribi salgını (2009-2010)
  • MERS salgını (2012-günümüz)
  • Batı Afrika ebola salgını (2013-2016)
  • COVID-19 pandemisi (2019-günümüz)
  • Çocuk hepatit salgını (2022-günümüz)
  • Maymun çiçeği salgını (klad II) (2022-2023)
  • Maymun çiçeği salgını (klad Ib) (2023-günümüz)
  1. ^ İlk veba salgını, 541-767 tarihleri arasındaki yerel veba salgınlarından oluşmaktadır.
  2. ^ İkinci veba salgını, 1347-1835 tarihleri arasındaki yerel veba salgınlarından oluşmaktadır.
  3. ^ Üçüncü veba salgını, 1855-1945 tarihleri arasındaki yerel veba salgınlarından oluşmaktadır.
  • g
  • t
  • d
Halk sağlığı
Genel
Oksoloji  • Biyolojik tehlike  • Baş Tıp Görevlisi  • Kültürel yetkinlik  • Sapkınlık  • Çevre sağlığı  • Ötenik  • Genomik  • Küreselleşme ve hastalık  • Sağlık ekonomisi  • Sağlık okuryazarlığı  • Sağlık politikaları  • (Sağlık sistemi  • Sağlık reformu •Kamu sağlığı yasası) • Anne sağlığı •Tıbbi antropoloji •Tıp sosyolojisi •Ruh sağlığı •İlaç politikası •Halk sağlığı laboratuvarı •Üreme sağlığı  • Sosyal psikoloji  • Sağlık ve hastalık sosyolojisi  • Tropik hastalık
Koruyucu sağlık hizmetleri
Tek sağlık  • Davranış değişikliği  • Aile ücretleri  • Sağlığın teşviki ve geliştirilmesi  • İnsan beslenmesi  • Hijyen  • (El yıkama  • Enfeksiyon kontrolü  • Ağız hijyeni)  • İş güvenliği ve sağlığı  • (Ergonomi  • Yaralanmayı önleme  • Tıp  • Hemşirelik)  • Hasta güvenliği  • (Kurumu)  • Farmakovijilans  • Güvenli seks  • (Cinsel yolla bulaşan hastalık)  • Temizlik  • (Fekal-oral bulaşma  • Açık dışkılama  • Vektör kontrolü  • Su kaynaklı hastalıklar)  • Sigarayı bırakma  • Aşılama  • Veteriner Halk Sağlığı
Toplum sağlığı
Biyoistatistik  • Çocuk ölümleri  • Toplum sağlığı  • Epidemiyoloji  • Küresel sağlık  • Sağlık etki değerlendirmesi  • Sağlık sistemi  • Bebek ölümü  • Açık kaynaklı sağlık yazılımı  • Kamu sağlığı bilişimi  • Sağlığın sosyal belirleyicileri  • (Sağlık eşitliği  • Irk ve sağlık)  • Sosyal tıp
Biyolojik ve
epidemiyolojik istatistikler
Hipotez testi  • Vaka kontrol çalışması  • Randomize kontrollü çalışma  • Klinik epidemiyoloji  • ROC eğrisi  • Öğrencilere t-testi  • Z-test  • Varyans analizi  • Regresyon  • Göreceli risk  • İstatistik yazılımı  • (SAS  • SPSS  • Stata)
Bulaşıcı ve epidemik
hastalıkların önlenmesi
Cinsel yolla bulaşan hastalık  • Aşı çalışmaları  • tropikal hastalıklar  • Enfeksiyon hastalıkları  • Salgın (Epidemi)  • Pandemi  • Surveyans  • Karantina  • sağlık ekonomisi
Gıda hijyeni ve
sertifikasyon sistemleri
Gıda güvenliği  • Gıda katkısı  • Gıda işleme  • Certified Agricultural  • GMP  • GSP  • GAP  • CSP  • ISO  • HACCP  • CCP  • FSSC  • IFS  • BRCGS  • Helal (İslam)  • Gıda mühendisliği  • Food microbiology  • food Chemistry  • food technology  • Genetik mühendisliği  • Veteriner hekim  • Ziraat mühendisliği
Sağlık davranışları
bilimleri
Sağlık inanç modeli  • rasyonel davranış modeli  • planlı davranış teorisi  • Transteorik model  • Sosyal bilişsel kuram  • Sosyal Destek teorisi  • sağlık İletişimi  • önceki model  • Toplum sağlığı  • Ekosistem modeli
Sağlık ve
politika analizi
Politika analizi  • sigorta ekonomisi  • İstatistik  • Küresel sağlık  • sosyal güvenlik sistemi  • Muhasebe  • Sosyal psikoloji  • İletişim
Organizasyonlar
Eğitim
ve Geçmiş
Kuruluş ve Örgütler
Europe (Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi  • Committee on the Environment, Public Health and Food Safety) India (Ministry of Health and Family Welfare)

U.S. (Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri  • Center for Minority Health  • Council on Education for Public Health  • Public Health – Seattle & King County  • Public Health Service)  • Globalization and Health  • Dünya Sağlık Örgütü  • World Toilet Organization

East Asia (Health and Welfare Ministry  • Gıda ve İlaç Dairesi  • Çevre Koruma Ajansı)
Eğitim
Bachelor of Science in Public Health  • Master of Public Health  • Doctor of Public Health  • European Programme for Intervention Epidemiology Training (EPIET)  • Health education  • Professional Further Education in Clinical Pharmacy and Public Health
Geçmiş
Sara Josephine Baker  • Samuel Jay Crumbine  • Carl Rogers Darnall  • Joseph Lister  • Margaret Sanger  • John Snow  • Mary Mallon  • Hastalık yapıcı mikrop teorisi  • Social hygiene movement
  • g
  • t
  • d
İstatistik
Betimsel istatistik
Sürekli veriler
Merkezî konum
Ortalama (Aritmetik, Geometrik, Harmonik) • Medyan • Mod
Yayılma
Açıklık • Standart sapma • Varyasyon katsayısı • Çeyrekler açıklığı • Kesirlilikler (kantil) (Dörttebirlik, Ondabirlik, Yüzdebirlik)
Dağılım şekli
Varyans • Çarpıklık • Basıklık • Moment (matematik)
İstatistiksel tablolar
Sıklık dağılımı • Çoklu sayılı özetleme tabloları • İlişki tablosu • Çoklu-yönlü sınıflandırma tabloları
İstatistiksel grafikler
Dairesel grafik • Çubuk grafiği • Kutu grafiği • Dal-yaprak grafikleri • Kontrol diyagramı • Histogram • Sıklık çizelgesi • Q-Q grafiği • Serpilme diyagramı
Veri toplama
Örnek tasarımı
Anakütle • Basit rassal örnekleme Örüntülü örnekleme • Tabakalı örnekleme • Küme örneklemesi • Çok aşamalı örnekleme
Deneysel tasarım
Anakütle • İstatistiksel deneysel tasarım tipleri • Deneysel hata • Yineleme • Bloklama • Duyarlılık ve belirleme
Örneklem kavramları
Örneklem büyüklüğü • Sınama gücü • Etki büyüklüğü • Örnekleme dağılımı • Standart hata
Çıkarımsal istatistik
ve
İstatistiksel kestirim ve testler
Çıkarımsal analiz tipleri
Kestirim • Parametrik çıkarımsal analiz • Parametrik olmayan çıkarımsal analiz • Bayesci çıkarımsal analiz • Meta-analiz
Çıkarımsal kestirim
Genel kestirim kavramları
Momentler yöntemi • Enbüyük olabilirlik • Enbüyük artçıl • Bayes-tipi kestirimci • Minimum uzaklık • Maksimum aralık verme
Tekdeğişkenli kestirim
Kestirim • Güven aralığı • İnanılır aralık
Hipotez testi
İstatistiksel test ana kavramları
Sıfır hipotez • I.Tür ve II.Tür hata • Anlamlılık seviyesi • p-değeri
Basit tek-değişkenli ve iki-değişkenli
parametrik hipotez testi
μ için testi •

π için test • μ1-μ2 için test • π1-π2 için test •

σ1/σ2 için test
Tek-değişkenli ve iki-değişkenli
parametrik olmayan test analizi
Medyan testi • Ki-kare testi • Pearson ki-kare testi • Phi katsayısı • Wald testi • Mann-Whitney U testi • Wilcoxon'in işaretli sıralama testi
Korelasyon
ve
Regresyon analizi
Korelasyon
Pearson çarpım-moment korelasyonu • Sıralama korelasyonu ( Spearman'in rho • Kendall'in tau)
Doğrusal regresyon
Regresyon analizi  • Doğrusal model • Genel doğrusal model • Genelleştirilmiş doğrusal model
Doğrusal olmayan regresyon
Parametrik olmayan • Yarıparametrik • Logistik
Varyans analizi
Tek-yönlü varyans analizi • Kovaryans analizi • Bloklu tek-yönlü varyans analizi • Etki karışımı değişkeni
Çokdeğişkenli istatistik
Çokdeğişkenli regresyon • temel bileşenler · Faktör analizi • Kanonik korelesyon • Uygunluk analizi • Kümeleme analizi
Zaman serileri analizi
Yapısal model tanımlanması
Zaman serisi yapisal model ögeleri • Zaman serisi ögeleri saptanması • Zaman grafiği • Korrelogram
Zaman serileri kestirim teknik ve modelleri
Dekompozisyon • Trend uygulama kestirimi • Üssel düzgünleştirme • ARIMA modelleri • Box–Jenkins • Spektral yoğunluk kestirimi
Kestirim değerlendirmesi
Zaman seri kestirim değerlendirmesi
Sağkalım analizi
Sağkalım fonksiyonu • Kaplan–Meier • Log-sıra testi • Başarısızlık oranı • orantılı tehlikeler modeli
Kategori • Outline • Endeks
  • g
  • t
  • d
Biyoloji
  • Giriş (Genetik, Evrim)
  • Ana hatlar
  • Tarih
    • Zaman çizelgesi
  • Dizin
Biyoloji
Genel Bakış
  • Bilim
  • Yaşam
  • Özellikler (Adaptasyon, Metabolizma, Büyüme, Düzen, Düzenleme, Üreme, Çevreye verilen tepki)
  • Yaşam hiyerarşisi (Atom > Molekül > Organel > Hücre > Doku > Organ > Organ sistemi > Canlı > Popülasyon > Topluluk > Ekosistem > Biyosfer)
  • İndirgemeci
  • Belirme
  • Mekanistik
  • Bilimsel yöntem
  • Teori
  • Kanun
  • Akran denetimi
  • Biyoloji dergileri
  • Biyolog
Kimyasal temel
  • Atomlar
  • Karbon temelli yaşam
  • Amino asitler
  • Karbonhidratlar
  • Kimyasal bağ
  • Element
  • Lipitler
  • Madde
    • Kuantum
  • Moleküller
  • Monomer
  • Nükleik asitler
  • Organik bileşikler
  • pH
  • Polimer
  • Proteinler
  • Su
Hücreler
  • ATP
  • Hücre döngüsü
  • Hücre teorisi
  • Hücre sinyalizasyonu
  • Hücresel solunum
  • Enerji dönüşümü
  • Enzim
  • Ökaryot
  • Fermantasyon
  • Metabolizma
  • Mayoz
  • Mitoz
  • Fotosentez
  • Prokaryot
Genetik
  • DNA
  • Epigenetik
  • Evrimsel gelişim biyolojisi
  • Gen ifadesi
  • Gen düzenlenmesi
  • Genomlar
  • Mendel genetiği
  • Transkripsiyon sonrası modifikasyon
Evrim
  • Adaptasyon
  • Yeryüzündeki ilk yaşam
  • İşlev
  • Genetik sürüklenme
  • Gen akışı
  • Yaşamın evrimsel tarihi
  • Makro evrim
  • Mikro evrim
  • Mutasyon
  • Doğal seçilim
  • Filogenetik
  • Türleşme
  • Taksonomi
  • Varoluş mücadelesi
Çeşitlilik
  • Arkea
  • Hayvanlar
  • Bakteri
  • Mantarlar
  • Omurgasızlar
  • Bitkiler
  • Protistler
  • Omurgalılar
  • Virüsler
Bitki formu
ve işlevi
  • Epidermis
  • Çiçek
  • Temel doku
  • Yaprak
  • Floem
  • İnternod
  • Kök
  • Sürgün
  • Damarlı bitki
  • Damar dokusu
  • Ksilem
Hayvan formu
ve işlevi
  • Soluma
  • Dolaşım sistemi
  • Endokrin sistem
  • Sindirim sistemi
  • Homeostaz
  • Bağışıklık sistemi
  • İç çevre
  • Kas sistemi
  • Sinir sistemi
  • Üreme sistemi
  • Solunum sistemi
Ekoloji
  • Gıda döngüsü
  • Biyolojik etkileşim
  • Biyokütle
  • Biyomlar
  • Biyosfer
  • İklim
  • İklim değişikliği
  • Komünite
  • Koruma
  • Ekosistem
  • Habitat
    • Niş
  • Mikrobiyom
  • Nüfus dinamikleri
  • Kaynaklar
Araştırma
yöntemleri
Laboratuvar
teknikleri
  • Genetik mühendisliği
  • Transformasyon
  • Jel elektroforezi
  • Kromatografi
  • Santrifüjleme
  • Hücre kültürü
  • DNA dizileme
  • DNA mikroçip
  • Yeşil floresan protein
  • Vektör
  • Enzim ölçümü
  • Protein saflaştırması
  • Western blot
  • Northern blot
  • Southern blot
  • Restriksiyon enzimi
  • Polimeraz zincir reaksiyonu
  • İki hibritli tarama
  • In vivo
  • In vitro
  • In silico
Saha teknikleri
  • Kuşak transekti
  • Etiketleme ve tekrar yakalama
  • Tür keşif eğrisi
Dallar
  • Abiyogenez
  • Aerobiyoloji
  • Agronomi
  • Agrostoloji
  • Anatomi
  • Astrobiyoloji
  • Bakteriyoloji
  • Beslenme
  • Bilişsel biyoloji
  • Biyocoğrafya
  • Biyofizik
  • Biyoenformatik
  • Biyoistatistik
  • Biyojeoloji
  • Biyokimya
  • Biyomekanik
  • Biyomühendislik
  • Biyosemiyotik
  • Biyoteknoloji
  • Botanik
  • Dendroloji
  • Deniz biyolojisi
  • Ekolojik genetik
  • Ekoloji
  • Embriyoloji
  • Entomoloji
  • Epidemiyoloji
  • Epigenetik
  • Etoloji
  • Evrimsel biyoloji
  • Farmakoloji
  • Fikoloji
  • Filogenetik
  • Fizyoloji
  • Fotobiyoloji
  • Gelişim biyolojisi
  • Genetik
  • Genomik
  • Gerontoloji
  • Gelişimsel plastisite
  • Herpetoloji
  • Hesaplamalı biyoloji
  • Histoloji
  • Hücresel mikrobiyoloji
  • İhtiyoloji
  • İmmünoloji
  • İnsan biyolojisi
  • Jeobiyoloji
  • Kimyasal biyoloji
  • Koruma biyolojisi
  • Kriyobiyoloji
  • Kronobiyoloji
  • Kuantum biyolojisi
  • Lipidoloji
  • Matematiksel biyoloji
  • Mammaloji
  • Mikoloji
  • Mikrobiyoloji
  • Moleküler biyoloji
  • Morfoloji
  • Neontoloji
  • Nörobilim
  • Ornitoloji
  • Ontojeni
  • Osteoloji
  • Paleontoloji
  • Parazitoloji
  • Patoloji
  • Pomoloji
  • Primatoloji
  • Proteomik
  • Protistoloji
  • Radyobiyoloji
  • Sentetik biyoloji
  • Sistematik
  • Sistem biyolojisi
  • Sitogenetik
  • Sitoloji
  • Sosyobiyoloji
  • Taksonomi
  • Tarım bilimi
  • Tatlı su biyolojisi
  • Teratoloji
  • Toksikoloji
  • Üreme biyolojisi
  • Virofizik
  • Viroloji
  • Yapısal biyoloji
  • Zenobiyoloji
  • Zooloji
Sözlükler
  • Biyoloji
  • Botanik terimler
  • Ekoloji terimler
  • Bitki morfolojisi terimleri
  • Kategori Kategori
  • Commons sayfası Commons
  • VikiProje Vikiproje
  • g
  • t
  • d
Yapay bağışıklık indüksiyonu / Bağışıklama: Aşılar, Aşılama, Enfeksiyon, İnokülasyon (J07)
Gelişim
  • Adjuvan
  • Aşı içerikleri
    • liste
  • Matematiksel modelleme
  • Saklama
  • Zaman çizelgesi
  • Denemeler
Sınıflar
  • Konjuge
  • İnaktif
  • Canlı
    • Zayıflatılmış
    • Heterolog
  • Alt ünite/bileşen / Peptit / Virüs benzeri parçacık / Sentetik
  • DNA / mRNA
  • Terapötik
  • Toksoit
  • Viral vektör
Yönetim
  • Küresel:
    • GAVI İttifakı
    • NITAG
    • SAGE
    • Aşı israfı
    • Politika
    • Program
    • Aşı yaralanması
  • ABD:
    • ACIP
    • Aşı mahkemesi
    • Çocuklar için Aşı Programı
    • VAERS
    • VSD
Aşılar
Bakteriyel
  • Şarbon
  • Bruselloz
  • Kolera#
  • Difteri#
  • Hib#
  • Leptospiroz
  • Lyme hastalığı aşısı‡
  • Meningokok#
    • MeNZB
    • NmVac4-A/C/Y/W-135
  • Boğmaca#
  • Veba
  • Pnömokok#
    • PCV
    • PPSV
  • Q humması
  • Tetanos#
  • Verem
    • BCG#
  • Tifo#
    • Ty21a
    • ViCPS
  • Tifüs
  • kombinasyon:
    • DBT/DTwB/DTaB
    • Td/Tdap
  • araştırma:
    • Clostridioides difficile
    • Grup B streptokok hastalığı
    • Şigelloz
Viral
  • Adenovirüs
  • Ebola
    • rVSV-ZEBOV
  • Grip#
    • H1N1 (Pandemrix)
    • H5N1
    • LAIV
  • Hantavirüs
  • Hepatit A#
  • Hepatit B#
  • Hepatit E
  • HPV#
    • Cervarix
    • Gardasil
  • Japon ensefaliti#
  • Kızamık#
  • Kabakulak#
  • Çocuk felci#
  • Kuduz#
  • Rotavirüs#
  • Kızamıkçık#
  • SARS-CoV-2
    • Corbevax†
    • Covaxin†
    • CanSino†
    • CoronaVac†
    • EpiVacCorona†
    • Janssen
    • Moderna
    • Novavax
    • Oxford-AstraZeneca
    • Pfizer–BioNTech
    • Sanofi-GSK†
    • Sinopharm BIBP†
    • Skycovione†
    • Sputnik V†
    • Valneva†
  • Çiçek hastalığı
  • Kene kaynaklı ensefalit#
  • Varisella zoster
    • Su çiçeği#
    • Zoster
  • Sarıhumma#
  • kombinasyon:
    • Hepatit A ve B
    • KKK
    • KKKV
  • araştırma:
    • Chikungunya
    • Sitomegalovirüs
    • Dang#
    • Epstein-Barr virüsü
    • Hepatit C
    • Herpes simpleks
    • HIV
    • Solunum sinsityal virüsü
    • Zika
Protozoa
  • Sıtma
    • RTS,S
  • araştırma:
    • Tripanozomiyaz
Helmintiyazis
  • araştırma:
    • Kancalı kurt
    • Şistozomiyaz
Diğer
  • Androvax (androstenedion albümin)
  • Kanser aşıları
    • ALVAC-CEA
    • BCG#
    • Hepatit B#
    • HPV#
      • Cervarix
      • Gardasil
    • Prostvac
  • NicVAX
  • Ovandrotone albumin (Fekundin)
  • TA-CD
  • TA-NIC
  • kombinasyon:
    • DTaP-IPV/Hib
    • DTaP-IPV-HepB
    • Hekzavalan aşı
    • Pentavalan aşı
Mucitler/
araştırmacılar
  • Edward Jenner
  • Louis Pasteur
  • Hilary Koprowski
  • Jonas Salk
  • John Franklin Enders
  • Maurice Hilleman
  • Stanley Plotkin
  • H. Fred Clark
  • Paul Offit
  • Katalin Karikó
  • Drew Weissman
Tartışma
  • Genel
  • KKK (Lancet KKK otizm sahtekarlığı)
  • NCVIA
  • Enfeksiyon partisi
    • Pox
    • Grip
    • CoV
  • Tiyomersal
  • Aşılar ve ABÖS
  • Cedillo - Sağlık ve İnsani Hizmetleri Bakanı Davası
  • Alternatif aşılama programı
İlgili
  • Epidemiyoloji
  • Bulaşıcı hastalıkların yok edilmesi
  • Vaccinate Your Family
  • Aşı konuları listesi
  • Aşı ile önlenebilir hastalık
  • Sürü bağışıklığı
  • #DSÖ-Tİ
  • ‡Piyasadan çekildi
  • Klinik çalışmalar:
    • †Faz III
    • §Faz III'e hiç geçilmedi
  • g
  • t
  • d
Biyoloji dalları
  • Abiyogenez
  • Aerobiyoloji
  • Agronomi
  • Agrostoloji
  • Anatomi
  • Astrobiyoloji
  • Bakteriyoloji
  • Beslenme
  • Bilişsel biyoloji
  • Biyocoğrafya
  • Biyofizik
  • Biyoenformatik
  • Biyoistatistik
  • Biyojeoloji
  • Biyokimya
  • Biyomekanik
  • Biyomühendislik
  • Biyosemiyotik
  • Biyoteknoloji
  • Botanik
  • Dendroloji
  • Deniz biyolojisi
  • Ekolojik genetik
  • Ekoloji
  • Embriyoloji
  • Entomoloji
  • Epidemiyoloji
  • Epigenetik
  • Etoloji
  • Evrimsel biyoloji
  • Farmakoloji
  • Fikoloji
  • Filogenetik
  • Fizyoloji
  • Fotobiyoloji
  • Gelişim biyolojisi
  • Genetik
  • Genomik
  • Gerontoloji
  • Gelişimsel plastisite
  • Herpetoloji
  • Hesaplamalı biyoloji
  • Histoloji
  • Hücresel mikrobiyoloji
  • İhtiyoloji
  • İmmünoloji
  • İnsan biyolojisi
  • Jeobiyoloji
  • Kimyasal biyoloji
  • Koruma biyolojisi
  • Kriyobiyoloji
  • Kronobiyoloji
  • Kuantum biyolojisi
  • Lipidoloji
  • Matematiksel biyoloji
  • Mammaloji
  • Mikoloji
  • Mikrobiyoloji
  • Moleküler biyoloji
  • Morfoloji
  • Neontoloji
  • Nörobilim
  • Ornitoloji
  • Ontojeni
  • Osteoloji
  • Paleontoloji
  • Parazitoloji
  • Patoloji
  • Pomoloji
  • Primatoloji
  • Proteomik
  • Protistoloji
  • Radyobiyoloji
  • Sentetik biyoloji
  • Sistematik
  • Sistem biyolojisi
  • Sitogenetik
  • Sitoloji
  • Sosyobiyoloji
  • Taksonomi
  • Tarım bilimi
  • Tatlı su biyolojisi
  • Teratoloji
  • Toksikoloji
  • Üreme biyolojisi
  • Virofizik
  • Viroloji
  • Yapısal biyoloji
  • Zenobiyoloji
  • Zooloji
Ayrıca bakınız
  • Biyoloji tarihi
  • Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü
  • Biyoloji ve organik kimyanın zaman çizelgesi
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BNE: XX524989
  • BNF: cb11971166r (data)
  • GND: 4015016-1
  • LCCN: sh85044373
  • LNB: 000071009
  • NARA: 10636962
  • NDL: 00561888
  • NKC: ph114481
  • NLI: 987007550777705171
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Epidemiyoloji&oldid=32783823" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Tıp taslakları
  • Çevresel sosyal bilimler
  • Epidemiyoloji
Gizli kategoriler:
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • Tüm taslak maddeler
  • Pasaj içeren maddeler
  • BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar
  • Sayfa en son 21.02, 15 Mayıs 2024 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Epidemiyoloji
Konu ekle