Clara Zetkin
| Clara Zetkin | |
|---|---|
| |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Clara Josephine Eißner 05 Temmuz 1857 Saksonya Krallığı, Alman Konfederasyonu |
| Ölüm | 20 Haziran 1933 (75 yaşında) Moskova, Rusya SFSC |
| Partisi | ASDP (1917'ye kadar) Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi (1917-1922) Almanya Komünist Partisi (1920-1933) |
| Çocuk(lar) | Maxim Zetkin (1883-1965) Kostja Zetkin (1885-1980) |
| Ebeveyn(ler) | Gottfried Eißner Josephine Vitale/Eißner |
Clara Zetkin (evlenmeden önceki soyadı Eissner) (5 Temmuz 1857 - 20 Haziran 1933), devrimci sosyalist ve Marksist-Leninist Alman politikacı ve kadın hakları savunucusu.
1917'ye kadar Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nde aktif olarak çalıştı, daha sonra Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi'ne (USDP) katıldı ve Spartakusbund'un kurucuları arasında yer aldı, bu birlik 1919'da Almanya Komünist Partisi (KDP) oldu. 1920'den 1933]'e kadar Reichstag'da partisini temsil etti.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Zetkin, Saksonya eyaletinde dünyaya geldi. Öğretmenlik eğitimi aldı, 1874'ten itibaren Almanya'daki kadın hareketi ve işçi hareketi ile ilişki içerisinde bulunmaya başladı. 1878'de Almanya Sosyalist İşçi Partisi'ne (SAP) katıldı.
Bismarck'ın 1878'de sosyalist hareketi yasaklaması üzerine, 1882'de Zürih'e, daha sonra Paris'e sürgüne gitti. Clara Eissner, 1889'da ölen sevgilisi Ossip Zetkin'in (çiftin iki erkek çocuğu bulunuyordu) soyadını edindi. 1899'da bir kere daha evlendi ve 1928'e kadar 29 yıl evli kaldı.
Clara Zetkin, SPD'den yakın arkadaşı Rosa Luxemburg ile birlikte devrimci radikal solun önde gelen isimleri arasında yer aldı. Revizyonizm tartışmasında Luxemburg ile birlikte Eduard Bernstein'i eleştirdi.
Zetkin kadınların oy hakkı ve fırsat eşitliği gibi konularda kadın politikasına da eğildi. Sosyal demokrat kadın hareketini geliştirmeye çalıştı, 1891'den 1917'ye kadar SDP'nin kadın gazetesi Die Gleichheit'in editörlüğünü yaptı. 26-27 Ağustos 1910 tarihinde Danimarka'nın Kopenhag kentinde 2. Enternasyonal'e bağlı kadınlar toplantısında (Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı) Clara Zetkin, 8 Mart 1857 tarihindeki tekstil fabrikası yangınında ölen kadın işçiler anısına 8 Mart'ın "Dünya Kadınlar Günü" olarak kutlanması önerisini getirdi ve öneri oybirliğiyle kabul edildi.
Clara Zetkin, I. Dünya Savaşı sırasında Karl Liebknecht, Rosa Luxemburg ve diğer etkili SDP politikacılarıyla birlikte partinin Burgfrieden politikasına, savaş döneminde grev yapılmayacağına ve hükûmetin ve savaşın eleştirilmeyeceğine dair geçici bir barış anlaşması denebilir, karşı çıktı. Savaş karşıtı görüşlerinden dolayı defalarca tutuklandı, yine de Berlin'de 1915 yılında savaş karşıtı Uluslararası Sosyalist Kadınlar Konferansı'nı düzenledi.
Ocak 1919'da Almanya Komünist Partisi kuruldu. Zetkin partiyi 1920-1933 arası Reichstag'da temsil etti. Sovyetler Birliği'nin kurucusu Lenin ile 1920'de "Kadın Sorunu" üzerine bir görüşme gerçekleştirdi. 1924'te kadar KPD'nin merkez ofis üyesi, 1927'den 1929'a kadar partinin merkez komitesi üyesi oldu. 1921'den 1933'e kadar Komintern'in idari komitesinde yer aldı. Ağustos 1932'de kıdeminden dolayı başkanı olduğu Reichstag'da nasyonal sosyalizm ile savaşılması gerektiği çağrısında bulundu.
Adolf Hitler'in Almanya Komünist Partisi'ni Reichstag yangını'ndan sonra yasaklamasıyla Zetkin ömrünün son yıllarını Sovyetler Birliği'nde sürgünde geçirdi, 1933'te Moskova'da kalp krizi geçirerek öldü ve burada defnedildi.[1]
Birleşene kadar Doğu Almanya'nın 10 Mark banknotlarının üstünde fotoğrafı yer aldı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Сведения о похороненных на Красной площади в Кремлёвской стене от Сенатской башни в сторону Никольской башни". 15 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mart 2013.
