Spartakusbund
Spartaküs Birliği Spartakusbund | |
|---|---|
| Kuruluş tarihi | 1915 |
| Kapanış tarihi | 1918 |
| Önceli | Almanya Sosyal Demokrat Partisi |
| Ardılı | Almanya Komünist Partisi |
| Gazete(ler) | Die Rote Fahne |
| İdeoloji | Komünizm Marksizm Devrimci sosyalizm |
| Siyasi pozisyon | Aşırı sol |
| Resmî renkler | Kızıl |
_1966,_MiNr_Block_025.jpg)
.jpg)
Spartakistler, Spartaküs Birliği[1] (Almanca: Spartakusbund), I. Dünya Savaşı sırasında Almanya'da Marksistler tarafından kurulan siyasi örgüt. Bu hizip daha sonra Almanya Komünist Partisi adını aldı.
4 Ağustos 1914'te Almanya Sosyal Demokrat Partisi hükûmetin savaş bonusunu onaylayınca partinin sol kanadında yer alan ve savaş karşıtı olan Karl Liebknecht, Rosa Luxemburg, Franz Möling ve Clara Zetkin önderliğindeki üyeler muhalif hareket oluşturdu. Temmuz 1915'te bu üyeler parti yönetimine protesto mektubu yolladılar.
Ancak parti içi muhalefet hareketi Emek Birliği ile Gruppe Internationale olarak iki ayrı hizbe bölündü. Bunlardan "Gruppe Internationale" üyeleri 1916'da Leibknecht'in evinde toplanarak Luxemburg'un tasarladığı yönergeyi kabul etti ve kendi broşürünü neşretmeyi kararlaştırdı. Bu gayriresmî broşürde "Spartaküs" takma adı kullanıldığı için "Spartakusbriefen" (Spartaküs bröşürü) denildi ve grup da artık "Spartakusgruppe" olarak anılmaya başlandı.
Başlıca üyeleri tutuklu oldukları için Spartaküs broşürünün yazı ve dağıtım işlerini Leo Jogiches (Tyşka) üstlendi. Jogiches polisin takibine rağmen grup ile irtibatı kesmeden broşürün trajını artırdı.
Rusya'daki Ekim Devrimi'nden sonra Spartaküs üyeleri dağıttıkları broşür ile kitleleri devrime çağırdıysa etkili olamadı. 7 Ekim 1918'de gizli toplantı düzenlendi ve işçiler ve askerlere hitaben sosyalizmin vurgulanması kararlaştırıldı. Ancak 4 Kasım'da Kiel'de denizcilerin ayaklanmasıyla Spartaküs'ten bağımsız olarak Alman Devrimi başladı. Alman Devrimi'nden sonra önde gelen Spartaküs üyeleri tahliye edildi. Luxemburg ve arkadaşları Die Rote Fahne gazetesini çıkarmaya başladı.
Spartakistler 10 Kasım'da kurulan Almanya Sosyal Demokrat Partisi ile Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi'nin (Unabhängige Sozialdemokratische Partei Deutschlands) koalisyonuna muhalefet etti ve zamanla Berlin'deki Bağımsız Sosyalist Demokrat Parti içindeki aşırı sol "Revolutionäre Obleute" ile yakınlaştı. 6 Aralık'ta Weimar Cumhuriyeti'ne bağlı askerler Spartaküslerin gösterisine ateş ederek 16 kişiyi katletti. 29 Aralık 1918 ile 1 Ocak 1919 tarihleri arasında Berlin'de Spartaküslerin parti kongresi toplandı ve siyasi hizip Almanya Komünist Partisi (Kommunistische Partei Deutschlands) adını aldı.
Luxemburg Die Rote Fahne'nin başmakalesinde halkı liberal gazetelerin yazıhanelerini işgal etmeye çağırınca silahlı işçiler ve devrimci askerler isyan etti. Weimar Cumhuriyeti'nin Cumhurbaşkanı Friedrich Ebert Freikorps'u yolladı ve 9 Ocak ile 15 Ocak tarihleri arasında şiddetli çatışmalar yaşandı. Bu saldırılarla Spartaküs isyanı bastırıldı ve yüzlerce Spartaküs öldürüldü. 15 Ocak'ta Luxemburg, Liebknecht ve Wilhelm Pieck Freikorps tarafından yakalandı. Liebknecht silahla vurularak öldürüldükten sonra meçhuller morguna bırakıldı. Luxemburg ise daha vahşi bir biçimde dipçik ile dövülerek öldürüldükten sonra cesedi ırmağa atıldı. Pieck ise kaçmayı başardı ve II. Dünya Savaşı'ndan sonra Doğu Almanya'da (DDR) sosyalizmin kurulmasına öncülük etti. Pieck DDR'nin ilk ve son cumhurbaşkanı oldu.
Not
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Boyutpedia". 19 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2016.
