Cynane
Cynane | |
|---|---|
Kυνάνη | |
| Doğum | y. MÖ 357 |
| Evlilik | IV. Amintas (kuzeni) |
| Çocuk(lar) | II. Evridiki |
| Ebeveyn(ler) | II. Filip ve Audata |
| Akraba(lar) |
|
Cynane (Yunanca: Kυνάνη, Kynane veya Yunanca: Κύνα, Cyna veya Yunanca: Κύννα, Cynna; MÖ 357 Cynna;[1] 357[2] – MÖ 323[3]) Büyük İskender'in üvey kız kardeşi ve II. Filip'in İliryalı prenses Audata'dan olan kızıdır. MÖ 357'de doğduğu tahmin edilmektedir.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Polyaenus'a göre Audata, kızını İlirya geleneğine göre "savaş sanatları" konusunda eğitmişti. Cynane'nin babası, onu kuzeni Amintas ile evlendirdi ve Amintas'tan bir kızı olmuştur. Amintas'ın ölümüyle MÖ 336'da dul kalmıştır. Ertesi yıl İskender, hizmetlerinin karşılığı olarak Agrianes kralı Langarus'a Cynane ile evlenmesi için söz vermiştir, ancak nişanlısı hastalanıp ölmüştür.
Cynane evlenmeden yaşamını sürdürdü ve kızı Adea veya Evridiki'nin eğitimine kendini adamış; kızına da kendi eğitiminin tarzına göre dövüş eğitimleri verdiği rivayet edilir. Cynane'nin ölümünden sonra birliklerinin komutasını Evridiki aldı.[4] Üvey kardeşi Filip Arrhidaeus kral seçildiğinde, Cynane Evridiki'yi onunla evlendirmeye karar verdi ve bunun üzerine Asya'ya geçti.
Helenistik Dönem'deki tüm Makedon kraliyet kadınları arasında Cynane, ön saflarda savaşan yalnızca üç kişiden birisidri.[4] Macurdy, Cynane'nin savaşta bir İlirya kraliçesini öldürdüğünü iddia eder ve aslında savaşta bir düşmanı öldürdüğü kaydedilen kadınlardan birisidir.[5] Ayrıca, naip Perdikkas'in kardeşi Alcetas'la karşılaştığında artık ölmüş olan Büyük İskender'in ordusunu da yenmiştir.[4] Etkisi muhtemelen büyüktü ve Evridiki'yi evlendirme projesi Perdikkas ve Antipatros'u alarma geçirdi; bunlardan ilki, kardeşi Alcetas'ı yolda onu karşılaması ve öldürmesi için gönderdi. Alcetas bunu askerlerinin duygularına meydan okuyarak yaptı ve Cynane onun sonuyla yılmadan yüzleşti. Alcetas'ın ölümü üzerine, birlikleri isyan etti ve Cynane'in nihai hedefi olan Evridiki'nin düğününün gerçekleşmesini neredeyse garantilediler.[6] Ne yazık ki, hem kızı hem de damadı sonunda Olympias tarafından öldürüldü. MÖ 317'de, Olimpias'ı yenen Kassandros, Cynane'i Evridiki ve Arrhidaeus ile birlikte kraliyet mezarlığı olan Aegae'ye gömdü.[7]
Polyaenus, beşyüzyıl yıl sonra, MS ikinci yüzyılda şunları yazmıştır:
Kral Filip'in kızı Cynane, askerî bilgisiyle ünlüydü: ordulara komuta eder, savaş alanında onların önünde bizzat saldırıya geçerdi. Bir çatışmada İlliryalılarla karşılaştığında, kraliçeleri Caeria'yı kendi elleriyle öldürmüş ve büyük bir katliamla İllirya ordusunu yenilgiye uğratmıştır. Cynane, Perdikkas’ın oğlu Amintas ile evlenmiş, ancak onu kısa sürede kaybettikten sonra bir daha asla ikinci bir evlilik yapmamıştır. Amintas'tan olan tek kızı Evridike’yi ise askerî bir eğitimle yetiştirmiş, savaş sanatını bizzat öğretmiştir. İskender'in ölümünden sonra, kraliyet ailesi dışlanıp generaller imparatorluğu aralarında paylaşırken, Cynane Strymon Nehri’ni geçti ve geçişini engellemeye çalışan Antipatros'un karşısına çıkarak yoluna devam etti. Ardından Hellespontos'u aşarak Makedon ordusuyla buluşmak üzere ilerledi. Bu sırada, güçlü bir kuvvetle Alketas karşısına çıktı ve ona savaş açtı. Makedon askerleri, karşılarında Filip'in kızı ve İskender’in kız kardeşini görünce önce tereddüt etti. Cynane, Alketas’ı nankörlükle suçladı; onun büyük ordusundan ve savaş hazırlıklarının büyüklüğünden yılmadan, cesurca savaşa girdi. Çünkü topraklarından mahrum bırakılıp, Filip'in kızı olmaya yakışmayan bir özel yaşamı kabullenmektense, onurlu bir şekilde ölmeyi tercih etmişti.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology, Cynane, Cyna
- ^ Greenwalt, William S. (1988). "The Marriageability Age at the Argead Court: 360-317 BC". The Classical World. 82 (2). ss. 93-97. doi:10.2307/4350303. JSTOR 4350303.
- ^ DGRBM s.v. "Cynane".
- ^ a b c Loman 2004.
- ^ Macurdy, Grace H. (1927). "Queen Eurydice and the Evidence for Woman Power in Early Macedonia". American Journal of Philology. 48 (3). ss. 201-214. doi:10.2307/290125. ISSN 0002-9475. JSTOR 290125.
- ^ Carney, Elizabeth Donnelly (2021). Women and monarchy in Macedonia. Norman, UK: University of Oklahoma Press. ss. 69-70. ISBN 978-0-8061-3212-9.
- ^ Bakınız § Antik kaynaklar.
- ^ Polyaenus. Stratagemata [Stratagems of War]. Shepherd, E tarafından çevrildi. 8.60. (excerpts: those stratagems concerning Alexander and some of the Diadochi)
Antik kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Modern kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Loman, Pasi (2004). "No Woman No War: Women's Participation in Ancient Greek Warfare". Greece & Rome (İngilizce). 51 (1). ss. 34-54. doi:10.1093/gr/51.1.34. ISSN 0017-3835. JSTOR 3567878.
Smith, William, (Ed.) (1870). "Cynane". Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology.
