Devuan
 | |
 | |
| Geliştirici(ler) | Veteran Unix Admins |
|---|---|
| İşletim sistemi ailesi | Linux (Unix-benzeri) |
| Paket yöneticisi | APT (dpkg) |
| Üretime hazır olduğu tarih | 3 Mayıs 2016 |
| Son kararlı sürümü | 6.0.0[1]  2 Kasım 2025 |
| Kaynak türü | Açık kaynak |
| Çekirdek türü | Monolitik (Linux çekirdeği) |
| Platform desteği | i386, amd64, ARM |
| Kullanıcı alanı | GNU |
| Kullanıcı arayüzü | XFCE |
Devuan, systemd yerine sysvinit, runit veya OpenRC kullanan Debian Linux dağıtımının bir çatalıdır.[2][3][4][5] Devuan, systemd [6][7] gibi projeler tarafından "kilitlenmeyi" önlemeyi amaçlar ve Linux'u diğer Unix sistemlerinden ayırmaktan kaçınmak için diğer init sistemleriyle uyumluluğu korumayı hedefler.[8]
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Debian 8'in piyasaya sürülmesiyle birlikte, projenin systemd'yi benimsemesi ve ardından mevcut diğer init(başlatma) sistemleri için desteğin kaldırılması nedeniyle bazı geliştiriciler ve kullanıcılar yabancılaştı.[9] Bu karar, bazı Debian topluluğu üyelerinin systemd olmadan bir Debian çatalı başlatmasına neden oldu,[6][10]
Debian'ın Oyuncak Hikayesi animasyon filminin karakter adlarını sürüm kod adları olarak kullanma uygulamasını sürdürmek yerine [11] Devuan, sürümlerini gezegen adlarını kullanarak adlandırır. İlk kararlı sürüm, Debian 8 kod adı Jessie oldu. Ancak Devuan sürümü, minor planet 10464 olarak adlandırıldı.[12]
Devuan'ın ilk kararlı sürümü 25 Mayıs 2017'de yayınlandı.[13][14][15]
Devuan 2.0.0 ASCII 9 Haziran 2018'de, 2.1 ASCII ise 21 Kasım 2019'da yayınlandı. ASCII, kurulum sırasında beş farklı masaüstü ortamı seçeneği sunar (XFCE, Cinnamon, KDE, LXQt, MATE), diğer birçok pencere yöneticisi ise depolardan temin edilebilir. Ayrıca init için sysvinit ve OpenRC arasında ve önyükleyici için GRUB ve LILO arasında seçim yapmak için kurulum seçenekleri sunar. Devuan, Debian uzman metin yükleyicisinin, yalnızca kullanıcı isterse ücretsiz yazılımı yükleme yeteneğine sahip olan değiştirilmiş bir sürümünü korurken, canlı masaüstü görüntüsü, Devuan'ın bir türevi olan Refracta'dan özel bir grafik yükleyici kullanır.[16]
Devuan 3.0 Beowulf, Debian 10.4'e dayalı olarak 3 Haziran 2020'de piyasaya sürüldü. Desteklenen mimariler listesine Ppc64el eklendi. Runit artık alternatif bir init sistemi olarak mevcuttur. Eudev ve elogind artık bazı Systemd işlevlerini değiştirmek için kullanılıyor.[17]
Devuan 4.0 Chimaera, 14 Ekim 2021'de piyasaya sürüldü. Linux çekirdeği 5.10 ile Debian Bullseye (11.1) tabanlıdır.
Paketler
[değiştir | kaynağı değiştir]Devuan, yalnızca systemd dışındaki init sistemlerine izin vermek için gerektiğinde yapılan yerel değişikliklerle yukarı akış Debian'ı [18] yansıtan kendi paket deposuna sahiptir. Devuan, depolarında systemd sağlamaz, ancak tüm bağımlılıkları kaldırana kadar libsystemd0'ı korur.
Amprolla, Debian paketlerini Devuan paketleriyle birleştirmek için kullanılan programdır. Debian'dan paketleri indirir ve Devuan'ın geçersiz kıldığı paketlerdeki değişiklikleri birleştirir.[19]
Türevler
[değiştir | kaynağı değiştir]Ağustos 2022'de Peppermint OS, Debian tabanlı ISO'larının yanı sıra Devuan tabanlı ISO'ların da piyasaya sürüldüğünü duyurdu.[20]
Sürüm geçmişi
[değiştir | kaynağı değiştir]| Sürüm | Kod adı | kod tabanı | Yayın tarihi | Desteğin sonu | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Jessie | Debian 8 "Jessie" | 25 Mayıs 2017 | 1 Temmuz 2020 | |
| 2 | ASCII | Debian 9 "Stretch" | 9 Haziran 2018 | Yok | |
| 3 | beowulf | Debian 10 "Buster" | 3 Haziran 2020 | Yok | |
| 4 | Kimera | Debian 11 "Bullseye" | 14 Ekim 2021 | Yok | |
| 5 | Daedalus | Debian 12 "Bookworm" | Yok | Yok | |
| 6 | Excalibur | Debian 13 "Trixie" | Yok | Yok | |
| unstable | unstable | Ceres | Debian "Sid" | Yuvarlanan sürüm | |
Kaynak:[21]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Devuan Excalibur 6 stable release". 2 Kasım 2025. Erişim tarihi: 3 Kasım 2025.
- ^ Chris (3 Aralık 2014). "Meet Devuan, the Debian fork born from a bitter systemd revolt". PCWorld. 9 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2014.
- ^ Michael (28 Kasım 2014). "Devuan: Debian Without Systemd". Phoronix. 21 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2014.
- ^ "Devuan Is Still Moving Along As A Debian Fork Without Systemd - Phoronix". 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022.
- ^ Simon (1 Aralık 2014). "systemd row ends with Debian getting forked". The Register. 1 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2014.
- ^ a b "Announcement of the Debian Fork". devuan.org. 27 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022.
- ^ "Debian Fork Newsletter Dec. 22, 2014". devuan.org. 27 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022.
- ^ "Devuan - Init Freedom Campaign". 2 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022.
- ^ Paul (25 Nisan 2015). "Debian 8 'Jessie' released". debian-announce. 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2015.
- ^ Silviu (28 Kasım 2014). "Fork Debian Project Announces the Systemd-less OS Devuan". Softpedia. 30 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2014.
- ^ Debian FAQ Authors (1 Mayıs 2015). "What are all those names like etch, lenny, etc.?". The Debian GNU/Linux FAQ. 29 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2015.
- ^ "Devuan GNU+Linux Release Codenames". 1 Ocak 2020. 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2020.
- ^ "Devuan Jessie 1.0.0 stable release (LTS)". devuan.org. 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "DistroWatch Weekly, Issue 715, 5 June 2017". 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022.
- ^ "Devuan 1.0 Officially Released - Letting Debian Live Without Systemd - Phoronix". 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2022.
- ^ "Devuan GNU+Linux Free Operating System". 14 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Devuan Beowulf 3.0.0 Released: A GNU+Linux Debian Without Systemd". 3 Haziran 2020. 20 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Devuan build system overview". 12 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2015.
- ^ "amprolla3". 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Peppermint OS Releases for 08-02-2022 – Peppermint OS" (İngilizce). 3 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2022.
- ^ "Devuan releases". 5 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- DistroWatch'ta Devuan
- Devuan home page 1 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Source code repository 24 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Release archive 28 Ağustos 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
| Genel |  | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Kişiler | |||||
| Türevler |
| ||||
| Diğerleri | |||||
