Filistin Türkleri
| Toplam nüfus | |
|---|---|
400.000-500.000 (1987 tahminleri)[1] | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
| Gazze Şeridi, Kudüs | |
| Diller | |
| Din | |
| İlgili etnik gruplar | |
Filistin Türkleri veya Filistin Türkmenleri, Filistin'de uzun süredir yerleşik bir varlığa sahip etnik Türk soyundan gelenlerdir. 1069-1917/22 yılları arasında Osmanlı egemenliğinin sürmesiyle, Suriye'de Nureddin Zengi'nin yönetimi sırasında ve ardından binlerce Türk'ün Selahaddin'le Kudüs savaşına katılmasıyla kitlesel Türk göçü teşvik edildi. Türk göçü, Filistin'in Memlük ve Osmanlı yönetimi sırasında ve Britanya yönetimi sırasında daha da devam etti.[2]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Suriye'de Nureddin Zengi'nin yönetimi sırasında ve ardından binlerce Türk'ün Selahaddin'le Kudüs savaşına katılmasıyla Filistin'e kitlesel Türk göçü teşvik edildi.
Cezayir, 1830'da Fransız yönetimine girdiğinde, birçok Cezayir Türkü bölgeyi terk etmek zorunda kaldı. Kaçanların çoğu Anadolu'ya gönderilmiş olsa da, birçoğu Filistin, Suriye, Arabistan ve Mısır gibi Osmanlı İmparatorluğu'nun diğer bölgelerine göç etti.[3]
Kıbrıs'ın Britanya yönetimi altında olduğu dönemde (1878-1950) adada kalan Kıbrıs Türkleri, Büyük Buhran'ın ve sonrasındaki zor ekonomik koşullarla karşı karşıya kaldılar. Sonuç olarak, borç ve açlıkla karşı karşıya kalan en fakir köylerdeki birçok aile, daha iyi bir hayatları olacağı umuduyla kızlarını çoğunlukla Filistin'deki Araplarla evlendirdi.[4][5][6] Damat, genellikle kızların ailesine, evlilik düzenlemelerinin bir parçası olarak, genellikle 10-20 sterlin civarında bir başlık parası verirdi.[6][7] Bu tür ödemeler Kıbrıs geleneğinin bir parçası değildi ve Kıbrıslılar genellikle bu zorla evliliklerdeki kızları "satılmış" olarak tanımlardı.[5] Evlilikler bazen, olası kocaları zengin doktorlar ve mühendisler olarak tanıtan aracılar tarafından ayarlanırdı. Ancak, Neriman Cahit, Araplara Satılan Kızlarımız adlı kitabında, gerçekte bu erkeklerin çoğunun vasat işleri olduğunu veya zaten evli ve çocuklu olduklarını buldu. Bu gerçeklerden habersiz olan Kıbrıslı Türk aileler, 1950'lere kadar kızlarını Filistin'e göndermeye devam ettiler. Cahit, 30 yıl içinde 4.000'e kadar Kıbrıslı Türk kadının Arap erkeklerle evlenmek üzere Filistin'e gönderildiğini tahmin ediyor.[8]
Diaspora
[değiştir | kaynağı değiştir]1948 Filistin Savaşı sırasında ve sonrasında birçok Türk ailesi bölgeden kaçarak Ürdün, Suriye ve Lübnan'a yerleşti.[9]
Al Monitor sitesinin 2022 tarihli bir haber makalesine göre Gazze'deki birçok Türk kökenli aile, "kuşatma altındaki bölgedeki kötüleşen ekonomik koşullar" nedeniyle Türkiye'ye göç ediyor.[10]
Türk soyadları
[değiştir | kaynağı değiştir]Filistin'de Türk soyadları çoğunlukla "ci" harfiyle biter (örneğin, el-Batnici ve al-Şurbaci); yaygın isimler arasında ise El-Garbavi, Terzi, Türk, Birkder, Cukmadar, Rıdvan, Casir ve el-Cemasi bulunur.[10]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Khateeb, Alya (1987), عرب التركمان أبناء مرج بن عامر ("The Arab Turkmen – Merj Beni Amir Children") (Arapça), Dar Al-Jalil
- ^ Tütüncü, Mehmet (2008), Turkish Palestine (1069-1917): Inscriptions from al-Khalil (Hebron), Nabi Musa and Other Palestinian Cities Under Turkish Rule, SOTA, ISBN 9789069210049
- ^ Kateb, Kamel (2001), Européens: "Indigènes" et juifs en Algérie (1830-1962) : Représentations et Réalités des Populations (Fransızca), INED, ss. 50-53, ISBN 273320145X
- ^ Mert, Kadir; Ali-Aybar, Mehmet; Rize, Ekrem (1994), "Kıbrıslı Türk Kimliği", K.K.T.C. Milli Eğitim Ve Kültür Bakanlığı Yayınları, 97 (17), s. 95
- ^ a b Andreou, Evie (29 Temmuz 2018). "Searching for the missing brides of Cyprus". 22 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2025.
- ^ a b Paraskos, Michael (17 Kasım 2015). "Brides for Sale, by Neriman Cahit". Women's Studies. 44 (8). ss. 1200-1203. doi:10.1080/00497878.2015.1084166. hdl:10044/1/71142. ISSN 0049-7878.
- ^ Güven-Lisaniler, Fatma (2003), Assessing the Status of Women: A Step Towards Equality, Turkish Cypriot University Women Association, s. 9
- ^ Sabah. "Küçük adanın talihsiz kızları". 8 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2025.
- ^ Suwaed, Muhammad (2015), "Turkmen, Israeli", Historical Dictionary of the Bedouins, Rowman & Littlefield, s. 121, ISBN 978-1442254510
- ^ a b Al Gherbawi, Hadeel (2022), Palestinian, Turkish ethnic mixture persists over times, Al-Monitor, 3 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi21 Şubat 2025