Fritz Pfeffer
Friedrich " Fritz " Pfeffer (30 Nisan 1889 – 20 Aralık 1944), Hollanda'nın Nazi işgali sırasında Anne Frank ve ailesi ve Van Pels ailesiyle birlikte saklanan bir Alman diş hekimi ve Yahudi mülteciydi. Kuzey Almanya'daki Neuengamme toplama kampında hayatını kaybetti. Anne Frank günlüğünde ona Albert Dussel takma adını vermişti ve yayının birçok baskısında ve uyarlamasında bu şekilde bilinmeye devam etmektedir.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Fritz Pfeffer, Giessen'deki 6 Marktplatz'daki giyim ve tekstil mağazasının üzerinde yaşayan Ignatz Pfeffer ve Jeannette Hirsch-Pfeffer'ın altı çocuğundan biri olarak Almanya'nın Gießen kentinde doğdu. Pfeffer, eğitimini tamamladıktan sonra diş hekimi ve çene cerrahı olarak eğitim aldı. 1911'de ruhsat aldı ve ertesi yıl Berlin'de bir ameliyathane açtı. Birinci Dünya Savaşı sırasında Alman ordusunda görev yaptı.
1926'da Pfeffer, İmparatorluk Almanya'sında (şimdi ki Poznań, Polonya) Posen'de doğan Vera Bythiner (31 Mart 1904 – 30 Eylül 1942) ile evlendi. Evliliklerinden Werner Peter Pfeffer (3 Nisan 1927 – 14 Şubat 1995) adında bir oğulları oldu, ancak çift 1932'de boşandı. Pfeffer'a çocuğun velayeti verildi ve onu Kasım 1938'e kadar tek başına büyüttü. Werner Pfeffer, amcasının ölümünden sonra 1945'te Kaliforniya'ya göç etti ve adını Peter Pepper olarak değiştirdi, daha sonra bu isim altında bir büro malzemeleri şirketi kurdu.
1933'te Adolf Hitler'in iktidara gelmesiyle artan Almanya'daki antisemitizm dalgası, Pfeffer'in akrabalarının çoğunu ülkeyi terk etmeye zorladı. Annesi 1925'te ölmüştü ve babası yeniden evlenip Almanya'da kalmıştı ancak tutuklanıp Ekim 1942'de Theresienstadt'ta öldürüldü. Pfeffer'in kardeşlerinden Julius 1928'de ölmüştü. Emil 1937'de Güney Afrika'ya göç etmişti. Ernst İngiltere'ye taşınmış ve 1944'te ölmüştü ve Hans New Jersey'e gitmişti. Kız kardeşi Minna Almanya'da babasıyla birlikte kaldı ve Nazi gözaltında öldü ve kız kardeşi Vera Hollanda'ya kaçtı ancak 1942'de tutuklandı ve Auschwitz'de öldürüldü.
1936'da Fritz, orta Almanya'daki Thüringen, Ilmenau'da doğan Charlotte Kaletta (1910 – 1985) adında genç bir kadınla tanıştı ve onun da kötü bir evlilik geçmişi vardı. İlk kocası Ludwig Löwenstein'dan ayrılmış ve Gustav adında bir oğlu olmuştu. Çift birlikte yaşadı, ancak Yahudiler ve Yahudi olmayanlar arasındaki evlilikleri yasaklayan 1935 Nazi Nürnberg Yasaları uyarınca evlenmeleri yasaklandı.
Kristallnacht, olayı Pfeffer'ların Berlin'den ayrılmalarına neden oldu. Aralık 1938'de Amsterdam'a kaçtılar. Alman işgalinden iki yıl önce orada yaşadılar ve ardından Yahudilerle Yahudi olmayanların birlikte yaşamasını yasaklayan Yahudi karşıtı yasalar onları resmî olarak ayrılmaya ve farklı adresler altında kayıt olmaya zorladı. Amsterdam'ın Rivierenbuurt bölgesinde bir diş muayenehanesi kurduktan sonra, van Pels ve Frank aileleriyle tanıştı. Miep Gies, Frank'lerin ev partilerinden birinde Pfeffer ile tanıştı ve diş muayenehanesinde onun hastası oldu.
Saklanması ve sonrası
[değiştir | kaynağı değiştir]1942 sonbaharında Pfeffer saklanmaya karar verdi ve Miep Gies'e bazı uygun adresler sordu. Gies ailesi, Van Pels ailesiyle birlikte Anne Frank'in babasının ofis binasındaki gizli odalarda saklanan Otto Frank'e danıştı. Frank, Pfeffer'ı ağırlamayı kabul etti ve 16 Kasım'da saklandığı yere götürüldü.
Margot Frank, Pfeffer'ın Anne ile küçük bir odayı paylaşmasına izin vermek için ailesiyle birlikte bir odaya taşındı ve her ikisi için de eziyetli bir ilişkiye dönüşecek olan bir ilişki başladı. bir biyografi yazarı, Anne ɡünlüğünde ergenlik çağındayken orta yaşlı bir adamla odasını paylaşmaktan duyduğu aşırı rahatsızlığını yazmıştır. Anne'nin kızgınlığı ve Pfeffer'a karşı artan hoşnutsuzluğu, günlüğünde onun hakkında şikayetlere ve alaycı açıklamalarla doluydu ve kitap yayınlandıktan sonra oğlu Werner ve karısı Charlotte onu savundu. Ayrıca ɡünlükte Fritz'in bazen katı olabilse de şefkatli biri olduğunu da belirtti. Genel olarak, Anne ve Fritz'in ilişkisi en zor olanıydı.
4 Ağustos 1944'te Pfeffer ve saklandığı yerin diğer yedi sakini, Nazi toplama kamplarına gönderilmek üzere tutuklandı.
Grubun geri kalanı ile birlikte Pfeffer, Amsterdam'ın ɡüneyindeki Euterpestraat'taki Nazi karargahına götürüldü, ardından 8 Ağustos tarihinde Westerbork kampına nakledilmeden önce üç gün hapishanede tutuldu. Pfeffer, 3 Eylül'de Auschwitz'e sınır dışı edilmek üzere seçilene kadar diğerleriyle birlikte Ceza Kışlası'na götürüldü ve burada ağır işler yaptı. 6 Eylül'de Auschwitz'e vardıklarında diğerlerinden ayrıldı ve Otto Frank ile yeniden bir araya geldiği erkekler kışlasına gönderildi. 29 Ekim'de, diğer 59 sağlık görevlisiyle birlikte Sachsenhausen'e ve oradan da bilinmeyen bir tarihte Neuengamme'ye transfer edildi. Kampın kayıtlarına göre, Pfeffer oradaki revirde 20 Aralık 1944'te 55 yaşında enterokolitten öldü.
Ölümünden sonra itibarı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Karısı Charlotte Pfeffer, Anne Frank'ın şöhreti savaştan sonraki yıllarda arttıkça Otto Frank ve Miep Gies ile olan bağlarını kopardı ve röportaj taleplerini reddetti.
Werner Pfeffer, Otto Frank ile iletişimini sürdürdü ve 1995'te kanserden ölmeden kısa bir süre önce Gies ile babasının hayatını kurtarma girişiminden dolayı ona teşekkür etmek için tanışma fırsatı buldu. Toplantı, Anne Frank'ın Hatırladığı adlı belgesel film için kaydedildi.[1]
Fritz Pfeffer'in karısına yazdığı mektuplardan oluşan bir koleksiyon ve onun fotoğraflarından oluşan bir kutu, Charlotte Pfeffer'ın 1985'teki ölümünden sonra Amsterdam'daki bir bit pazarından bazı eşyalarıyla birlikte kurtarıldı.[2] Miep Gies anılarında, "Dr. Pfeffer'ın fotoğrafları, Anne'nin günlüğünde çok kaba bir şekilde anlattığı soytarı adam yerine tanıdığı yakışıklı, kültürlü adam şeklinde belirtmiştir".[3]
Popüler kültürde
[değiştir | kaynağı değiştir]Ed Wynn'in George Stevens'ın The Diary of Anne Frank (1959) filmindeki Pfeffer'ı (Düssel ismiyle) canlandırması, ona En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu dalında Akademi Ödülü adaylığı kazandırdı.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Dir. Jon Blair, 1995.
- ^ Paul Verschuur (6 Aralık 1987). "Work of Anne Frank's roommate sheds more light on hiding place". Star-News. Amsterdam, Netherlands. s. 7D. 7 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2023.
- ^ Anne Frank Remembered: The Story of the Woman Who Helped to Hide the Frank Family. New York: Simon & Schuster Paperbacks. E-book ed., Kindle. 1987.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- fotoğraflara bağlantılar ile Fritz Pfeffer Profili 29 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Anne Frank Evi'nden Fritz Pfeffer'ın Biyografisi 28 Haziran 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Anne Frank ve Fritz Pfeffer arasındaki ilişki hakkında makale 29 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.