Giorgitsminda
Giorgitsminda (Gürcüce: გიორგიწმინდა; okunuşu: “giorgits’minda”), Gürcistan’da, Ahaltsihe Belediyesi’nde bir köydür. Tsinubnistskali ve Tsverukana adlı derelerin su bölüm çizgisinin güneydoğusunda yer alır. Deniz seviyesinden 940 metre yüksekliktedir. Ahaltsihe kentine 12 km uzaklıktadır.
Giorgitsminda, Persa, Mugareti ve Şurdo köyleriyle birlikte Persa temini oluşturmaktadır.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Gürcüce bir yer adı olan Giorgitsminda, özel ad olan Giorgi (გიორგი) ile "aziz" anlamına gelen “tsminda” (წმინდა) kelimelerinden oluşur. Aziz Giorgi’ye atfen köye bu adın verildiği anlaşılmaktadır.
Giorgitsminda erken ve geç orta çağda Gürcü krallıkları ve prenslikleri sınırları içinde bulunuyordu. Osmanlılar 16. yüzyılın ikinci yarısında burayı Samtshe-Saatabago’dan ele geçirdi. 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterine göre Giorgitsminda, Çıldır Eyaleti içinde, Ahısha livasının Azğur nahiyesine bağlıydı. Osmanlıların Gorgi Zminda (كوركی زمندە) biçiminde kaydettiği köyde bu tarihte 12 hane yaşıyordu. Vergi vermekle yükümlü hane reisleri Anana, İvane, Davita, Batata, Gogiça, Gaguça gibi ağırlıklı olarak Gürcü adları taşıyordu. Her hanenin ispenç vergisi vermesi, Giorgitsminda’nın bir Hristiyan köyü olduğunu göstermektedir.[2][3]
Uzun süre Osmanlı egemenliğinde kalan Giorgitsminda, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Çarlık Rusyası’nın eline geçti ve bu imparatorluğun sınırları içinde bulunan Gürcistan’ın yeniden parçası haline geldi.
Giorgitsminda'da Aziz Giorgi'ye adanmış bir kilise bulunmaktadır.[4] Osmanlı döneminde ortaya çıkmış Müslüman nüfus tarafından 19. yüzyılın sonunda veya 20. yüzyılın başında inşa edilmiş olan camiye 2012 yılında kültürel miras anıtı statüsü verilmiştir.[5]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]2014 yılı verilerine göre köyde 316 kişi yaşıyordu.
| Sayım tarihi | Nüfus | Erkek | Kadın |
|---|---|---|---|
| 2002 | 473 | 233 | 240 |
| 2014 | 316 | 155 | 161 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 235 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8626-7
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 99, II. cilt (1941), s. 102". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2021.
- ^ Gürcü Sovyet Ansiklopedisi (Gürcüce), Tiflis, 1978, 3. cilt, s. 165.
- ^ Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 73 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8626-7
- ^ "Camilere Kültürel Miras Anıtı Statüsü Verildi" (Gürcüce)