Gorguli
Gorguli (Gürcüce: გორგული; okunuşu: "gorguli"), Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesinde, Adigeni Belediyesi'nde bir köy ve aynı adlı teminin merkezidir. Ahaltsihe Havzası'nın batı bölümünde, Kvabliani Çayı'nın sağ yakasında, deniz seviyesinden 1.200 metre yükseklikte yer alır. Adigeni kasabasına 1 km uzaklıktadır.
Gorguli, Adigeni, İmertubani ve İcareti köyleriyle birlikte Gorguli temini oluşturmaktadır.[1]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Gorguli adı, küçük tepeler anlamında kullanılan Gürcüce "gor-guri"den (გორ-გური) gelir.
Gorguli'nin eski bir yerleşme olduğu, 1595 tarihli Osmanlı mufassal defterinde yer almasından da anlaşılmaktadır. 16. yüzyılın son çeyreğinde köyü Osmanlılar, Gürcü atabeglerin yönetimindeki Samtshe-Saatabago'dan ele geçirmiştir. Osmanlı mufassal defterinde Gorgul (كوركول) olarak kaydedilen köy, Ahısha livasının Ude nahiyesine bağlıydı. Gorguli'de ispenç vergisi vermekle yükümlü üç hane kaydedilmiştir. Bu hane resileri Vardzel, Gogiça ve Papuna adları taşıyordu. Bu kayıt Gorguli'nin Hristiyan bir Gürcü köyü olduğunu göstermektedir. Gorguli'de aznaur (toprak sahibi) Gabrieli'nin arazisi Hamza adında bir sipahiye verilmişti. Bu tarihte köyde buğday, arpa, çavdar, darı tarımı ve arıcılık yapılıyor, koyun ve domuz besleniyordu.[2]
Yaklaşık 250 yıl Osmanlı idaresinde kalan Gorgoli, 1828-1829 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda imzalanan Edirne Antlaşması uyarınca Çarlık Rusyası'nın eline geçti. Bu dönemde imparatorluğun bir parçası olduğu için de dolaylı biçimde Gorguli Gürcistan'ın bir parçası haline geldi. Köyün nüfusu 1870 yılında 5 haneden oluşuyordu.[3] Gorguli'nin Osmanlı döneminde ortaya çıkmış olan Müslüman nüfusu 1944 yılında Sovyet yönetimi tarafından Orta Asya'ya sürüldü. Köye İmereti ve Acara bölgelerinden yeni bir nüfus yerleştirildi.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]2014 yılı verilerine göre köyde 155 kişi yaşıyordu. Nüfusun çoğunluğu Gürcülerden oluşuyordu.[1]
| Sayım tarihi | Nüfus | Erkek | Kadın |
|---|---|---|---|
| 2002 | 169 | 85 | 84 |
| 2014 | 155 | 75 | 80 |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Samshe-Cavaheti (Gürcüce), Yazarlar (Dali Nikolaişvili, Davit Sartania, Avtandil Ucmacuridze, Lamzira Lağidze, Vaja Trapaidze, Tinatin Nanobaşvili), Tiflis, 2016, s. 77 26 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-0-8626-7
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; I. cilt (1947), s. 80, II. cilt (1941), s. 83". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2021.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1947), s. 109". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2021.