Grok
 | |
Ekran görüntüsü  "Think" özeelliği açık şekilde "describe Wikipedia" (Türkçe: Vikipedi'yi açıkla) sorusunu yanıtlayan Grok | |
| Geliştirici | xAI |
|---|---|
| İlk yayınlanma | 3 Kasım 2023)[1] |
| Kod deposu | |
| Programlama dili | Python, Rust[2] |
| İşletim sistemi | |
| Tür | Sohbet botu |
| Lisans |
|
| Resmî sitesi | |
Grok, xAI tarafından geliştirilen bir üretken yapay zekâ sohbet robotudur. Aynı adı taşıyan büyük dil modeline (LLM) dayalı olarak, Kasım 2023'te Elon Musk'ın bir girişimi olarak başlatıldı.[3] Grok, eskiden Twitter olarak bilinen sosyal medya platformu X'e entegre edildi. Ayrıca iOS ve Android için uygulamaları vardır.[4][5] Adını, Amerikalı yazar Robert A. Heinlein'ın 1961 tarihli bilim kurgu romanı Yaban Diyarlardaki Yabancı'da bir tür anlama biçimini tanımlamak için kullandığı grok fiilinden almaktadır.[6] Sohbet robotu, sınırlı sansürlü görüntü oluşturma ve nefret söylemi de dâhil olmak üzere, tarihi boyunca tartışmalı tepkilere yol açtı.[7]
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Kasım 2023'te xAI, belirli kullanıcılar için büyük dil modellerini (LLM) temel alan bir sohbet robotunun önizlemesini yapmaya başladı;[8] erken erişim programına katılım, doğrulanmış kullanıcılarla sınırlı oldu.[9] Grok-2 sürümü ile birlikte Aralık 2024'ten itibaren, ücretsiz olarak tüm X kullanıcılarının kullanımına açıldı.[10]
Önizleme sırasında xAI, chatbot'u "çok erken bir beta ürünü - 2 aylık eğitimle yapabileceğimizin en iyisi" olarak tanımlamıştır.[11]
.svg){kind=logo}
Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]8 Temmuz 2025'te grok insan olsun olmasın herkese küfür etmeye başladı. Devamında, Adolf Hitler'i övdü ve ikinci bir Holokost'u destekledi. Sohbet robotu, aşırı sağ tarafından dünyadaki kötü olayların arkasında Yahudilerin olduğunu ima etmek için kullanılan bir ifade olan "her lanet seferinde" (every damn time) ifadesini defalarca kullandı. Kullanıcılar ayrıca Grok'u "Heil Hitler" demeye yönlendirebildiler.[12][13][14] Musk, olaydan günler önce, sohbet robotunun çok liberal[12][15] veya "woke"[16] olduğunu düşündüğü yanıtları "düzeltmek" için iyileştirmelerden geçtiğini duyurmuştu.[13] Sohbet robotu, antisemitik klişeler[17] kullanmaya başladı; örneğin film stüdyolarına sözde hakim olan "zorunlu çeşitlilik" için "Yahudi yöneticileri" suçlamak gibi.[18][19] 8 Temmuz'da bir kullanıcı Grok'a bir fotoğraftaki kadının kim olduğunu sordu, Grok ise onun "Cindy Steinberg" adında "radikal bir solcu" olduğunu söyleyerek yanıt verdi[12] ve "o soyadının" endişe verici olduğunu vurguladı.[13] Görsel, askeriyedeki kadınlar hakkında bir TikTok videosundan alınmış eski bir ekran görüntüsüydü[18][20] ve Grok'un bahsettiği hesap silinmişti.[16] Sonraki yanıtlarda Grok, antisemitik ifadeler kullanmaya devam etti[12] ve kendine "MechaHitler"[21] adını verdi (Wolfenstein 3D oyunundaki kötü karaktere bir gönderme).[22] Gönderilerin birçoğu silindi[15] ve akşama doğru Grok kullanıcılara yanıt vermeyi durdurdu.[21] Grok kapatılmasının ardından yeniden kullanıma sunuldu.[23] Grok'un neden böyle davrandığı resmi X hesabı üzerinden açıklandı.[24] Ancak güncellenmesine rağmen hala küfür ettiği görüldü.[25]
Türkiye'de engellenmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Eylül 2025’te Ankara 7. Sulh Ceza Hâkimliği, 5651 sayılı İnternet Kanunu’nun 8/A maddesi uyarınca, Grok’un resmî X hesabına Türkiye’de erişimin “milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması” gerekçesiyle engellenmesine karar verdi. Kararın BTK aracılığıyla erişim sağlayıcılarına tebliğ edildiği, haberin yayımlandığı tarihte ise X’in kararı henüz uygulamadığı bildirildi.[26]
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]xAI, chatbot'un "soruları biraz zekayla yanıtlamak" için tasarlandığını ve "asi bir çizgiye" sahip olduğunu ve ayrıca "diğer yapay zeka sistemlerinin çoğu tarafından reddedilen soruları yanıtlama" özelliğine sahip olduğunu açıkladı.[11]
Bir X çalışanı tarafından paylaşılan bir alıntıda, Grok'un "Noel müziği dinlemek ne zaman uygundur?" sorusuna daha kaba davranma talimatıyla "Pekala, bunu sen istedin. Ne zaman istersen" şeklinde yanıt verdiği görülmüştür. Buna ek olarak Grok, aynı fikirde olmayanların "kıçlarına şeker kamışı sokmaları ve kendi lanet işlerine bakmaları" gerektiğini söylemiştir.[27][28] Elon Musk, Grok'un kokainin nasıl üretileceğine dair ayrıntılı talimatlar verdiği bir ekran görüntüsünü de paylaşmıştır.[29][30]
Başka bir xAI çalışanı ise sohbet robotunun "normal mod" ile "eğlenceli mod" arasında geçiş yapabileceğini öne sürmüştür.[28]
17 Şubat 2025'te xAI, Grok'un en son sürümü olan Grok 3'ü tanıttı. Elon Musk, bu modelin Grok 2'ye kıyasla 10 kat daha fazla hesaplama gücüyle, Colossus veri merkezinde yaklaşık 200.000 GPU kullanılarak eğitildiğini duyurdu. xAI, Grok 3'ün AIME ve GPQA gibi benchmark testlerinde OpenAI’nin GPT-4o modelini geçtiğini iddia etti. Aralık 2024'te Grok, bağımsız web ve iOS uygulamalarıyla beta olarak yayınlandı; 9 Ocak 2025'te dünya genelinde, 4 Şubat 2025'te ise Android için belirli ülkelerde erişime açıldı. Aynı ay içinde, Grok'un metinden görüntüye modeli Aurora ile güncellendiği duyuruldu; bu model, fotogerçekçi görüntüler üretebilme kapasitesiyle dikkat çekti. 2 Ocak 2025'te Grok'un logosu yenilendi.[31]
Siyasi duruşu
[değiştir | kaynağı değiştir]Sohbet robotunun Aralık 2023'te Premium+ abonelerine sunulmasının ardından Grok'un sosyal adalet, iklim değişikliği ve transseksüel kimliklerle ilgili sorulara ilerici yanıtlar verdiği tespit edildi.[32] Araştırmacı bilim insanı David Rozado, Grok'a “siyasi pusula testi” uyguladı ve yanıtlarının ChatGPT'den bile biraz daha solcu ve özgürlükçü olduğunu tespit etti. Bunun üzerine Musk, xAI'nin “Grok'u politik olarak tarafsız hale getirmek için derhal harekete geçeceğini” söyledi.[33]
Temmuz 2025'te Elon Musk, sohbet robotu Grok'un “önemli ölçüde geliştirildiğini” duyurdu ve kullanıcıların “bir fark göreceğini” ifade etti.[34] Grok'un sistem komut istemi, "siyasi açıdan yanlış sayılabilecek iddialarda bulunmaktan çekinmemesi" ve "medya kaynaklı öznel bakış açılarının taraflı olduğu varsayımını esas alması" yönünde güncellendi.[35] Bu değişikliklerin ardından bazı kullanıcılar, sohbet robotunun siyasi meselelerde önceki sürümlerine kıyasla daha sağ eğilimli bir tutum sergilediğini gözlemledi. Bu tutum, sinema sektöründe "zorunlu çeşitlilik" politikaları uyguladıkları gerekçesiyle “Yahudi yöneticilere” yönelik eleştirileri ve önceki versiyonların açıkça kınadığı “gerizekalı” gibi aşağılayıcı ifadelerin kullanılmasına hoşgörü göstermesi gibi örneklerle kendini gösterdi.[34]
Doğruluğu
[değiştir | kaynağı değiştir]
Nisan 2024'ten itibaren Grok, X platformunda son dakika haberlerinin özetlerini oluşturmak amacıyla kullanılmaya başlandı. Ancak bu süreçte sistem bazı yanlış bilgileri de yaydı. 4 Nisan 2024'te — İran’ın İsrail'e saldırısından dokuz gün önce — çok sayıda doğrulanmış kullanıcı, İran'ın İsrail'e saldırdığına dair asılsız haberler paylaşmaya başladı. Grok, bu yanlış bilgileri doğru kabul ederek, olay hakkında bir başlık ve paragraf uzunluğunda bir açıklama üretti.[36] Benzer şekilde, birkaç gün sonra meydana gelen güneş tutulması sırasında şaka amaçlı yapılan sosyal medya paylaşımlarını yanlış yorumlayan Grok, bu içeriklere dayanarak “Güneş'in Tuhaf Davranışı: Uzmanlar Şaşkına Döndü” şeklinde yanıltıcı bir başlık attı.[37]
Şubat 2025'te Latenode tarafından yapılan bir karşılaştırmada Grok 3 ve ChatGPT, matematik ve fen bilimleri alanlarında iki ayrı yeterlilik testine tâbi tutuldu. American Invitational Mathematics Examination'da Grok 3, genel olarak %93,3 doğruluk oranı elde etti. Fen bilimlerindeki yeterliliği ölçmek amacıyla uygulanan Graduate-Level Google Proof Q&A Benchmark Test'te ise %85 doğruluk oranına ulaştı.[38]
2025 yılında Uri Samet tarafından yapılan bir çalışmada, Grok'un doğruluk kontrolü iş akışlarını desteklemedeki potansiyel rolü ele alındı. Makalede, Grok gibi büyük dil modellerinin; ilgili bilgileri bir araya getirme, ön doğrulama yollarını belirleme ve belirli önyargıları azaltma gibi konularda doğruluk kontrolörlerine yardımcı olabileceği öne sürüldü. Ancak çalışmada, nihai değerlendirme ve kararların insan gözden geçiricilere bırakılması gerektiği özellikle vurgulandı.[39]
Logoları
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Kasım 2023'ten Ocak 2025'e kadar kullanılan ilk Grok logosu -
Ocak-Şubat 2025 arasında kullanılan ikinci Grok logosu -
Şubat 2025'ten beri kullanılan üçüncü Grok logosu
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "About xAI". xAI (İngilizce). 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2024.
- ^ "Open Release of Grok-1". xAI (İngilizce). 17 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2024.
- ^ "Elon Musk has regrets about ChatGPT, saying he's a 'huge idiot' for letting go of OpenAI". Fortune. 11 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2023.
- ^ Dean, Jason. "Elon Musk Says His New AI Bot 'Grok' Will Have Sarcasm and Access to X Information". WSJ. Wall Street Journal. 4 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2023.
- ^ Zeff, Maxwell (28 Mart 2025). "Elon Musk says xAI acquired X". TechCrunch. 28 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2025.
- ^ "Musk says his new AI chatbot has 'a little humour'". BBC News. 5 Kasım 2023. 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2023.
- ^ Edwards, Benj (14 Ağustos 2024). "Musk's new Grok upgrade allows X users to create largely uncensored AI images". Ars Technica. 14 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2025.
- ^ Picciotto, Rebecca (5 Kasım 2023). "Elon Musk debuts 'Grok' AI bot to rival ChatGPT, others". CNBC (İngilizce). 8 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2023.
- ^ "xAI Grok". grok.x.ai. 9 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.
- ^ "Bringing Grok to Everyone". xAi. 14 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: Aralık 12, 2024.
- ^ a b xAI. "Announcing Grok!". X (formerly Twitter) (İngilizce). 5 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.
- ^ a b c d Novak, Matt (8 Temmuz 2025). "'Onları Toplayın': Elon Musk'ın Yapay Zeka Aracı Tam Anlamıyla Nazileşirken Grok Hitler'i Övüyor". Gizmodo. 8 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ a b c Silberling, Amanda (8 Temmuz 2025). "Grok yine antisemitik ve ayrıca gökyüzü mavi". TechCrunch. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ Houghtaling, Quinlan (8 Temmuz 2025). "Elon Musk'ın Yapay Zeka Sohbet Robotu Artık Açıkça Antisemitik Söylemler Saçıyor". The New Republic. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ a b Belanger, Ashley (8 Temmuz 2025). "X, woke karşıtı güncellemeden sonra antisemitik Grok çıktıları nedeniyle tepkiyle karşılaştı". Ars Technica. 8 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ a b Goggin, Ben; Horvath, Bruna (8 Temmuz 2025). "Elon Musk'ın yapay zeka sohbet robotu, güncellemeden günler sonra antisemitik gönderiler üretiyor". NBC News. 8 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ Olinga, Luc (6 Temmuz 2025). "Elon Musk'ın 'Yükseltilmiş' Yapay Zekası Antisemitik Propaganda Saçıyor". Gizmodo. 8 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ a b Rosenfeld, Arno (8 Temmuz 2025). "Grok, Elon Musk'ın yapay zeka aracı, antisemitik komplolar yayıyor". The Forward. 8 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ Scribner, Herb (8 Temmuz 2025). "Elon Musk'ın Grok'u yeni gönderilerde Hitler'i övüyor, antisemitik klişeler paylaşıyor". Axios. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi;nbcisimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ a b Klee, Miles (8 Temmuz 2025). "Elon Musk'ın Grok Sohbet Robotu Tam Bir Naziye Dönüştü, Kendine 'MechaHitler' Diyor". Rolling Stone. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ Haskins, Caroline (8 Temmuz 2025). "Grok, X'te Antisemitik Saçmalıklar Püskürtüyor". Wired. 8 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ "Yapay Zekâda Yeni Dönem: Grok Geri Döndü". İz Gazete. 12 Temmuz 2025. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2025.
- ^ Grok [@grok] (12 Temmuz 2025). "Update on where has @grok been & what happened on July 8th. First off, we deeply apologize for the horrific behavior that many experienced. Our intent for @grok is to provide helpful and truthful responses to users. After careful investigation, we discovered the root cause was an update to a code path upstream of the @grok bot. This is independent of the underlying language model that powers @grok. The update was active for 16 hrs, in which deprecated code made @grok susceptible to existing X user posts; including when such posts contained extremist views. We have removed that deprecated code and refactored the entire system to prevent further abuse. The new system prompt for the @grok bot will be published to our public github repo. We thank all of the X users who provided feedback to identify the abuse of @grok functionality, helping us advance our mission of developing helpful and truth-seeking artificial intelligence" (İngilizce) – X vasıtasıyla.
- ^ BPT [@bpthaber] (12 Temmuz 2025). "Grok, bir kişiyle yine küfürleşti" – X vasıtasıyla.
- ^ "Grok'un X Hesabına Türkiye'de Erişim Engeli: Milli Güvenlik ve Kamu Düzeni Gerekçesiyle Mahkeme Kararı!". Hızlı Resim Blog. 16 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2025.
- ^ Stanley, Christopher (5 Kasım 2023). "When is it appropriate to listen to Christmas music". X (formerly Twitter) (İngilizce). 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.
- ^ a b Carter, Tom. "Elon Musk's new AI chatbot sure sounds like a foul-mouthed Twitter troll". Business Insider. 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.
- ^ Musk, Elon (4 Kasım 2023). "Ask and you shall receive". X (formerly Twitter) (İngilizce). 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.
- ^ "Elon Musk's new AI bot will help you make cocaine which proves it's 'rebellious'". The Independent (İngilizce). 7 Kasım 2023. 10 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2023.
- ^ "Grok 3 Beta — The Age of Reasoning Agents | xAI". x.ai (İngilizce). 11 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2025.
- ^ Tassi, Paul. "Elon Musk's Grok Twitter AI Is Actually 'Woke,' Hilarity Ensues". Forbes. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2023.
- ^ Vlamis, Kelsey. "Elon Musk vows to change his AI chatbot after it apparently expressed similar left-wing political views as ChatGPT". Business Insider. 10 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2023.
- ^ a b Titcomb, James (7 Temmuz 2025). "Musk's 'improved' AI says Hollywood controlled by Jews". The Telegraph. 7 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ "Grok, Elon Musk's AI chatbot, seems to get right-wing update". NBC News (İngilizce). 8 Temmuz 2025. 8 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Temmuz 2025.
- ^ Binder, Matt (5 Nisan 2024). "Elon Musk's X pushed a fake headline about Iran attacking Israel. X's AI chatbot Grok made it up". Mashable. Erişim tarihi: 16 Nisan 2024.
- ^ Novak, Matt (8 Nisan 2024). "Elon Musk's Grok Creates Bizarre Fake News About the Solar Eclipse Thanks to Jokes on X". Gizmodo. 15 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2024.
- ^ "ChatGPT vs Grok 3: Comprehensive Performance Comparison of Leading AI Models". Latenode.com. 17 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2025.
- ^ Uri Samet (2025). "The positive influence of large language models on fact-checking practices: A case study of Grok". World Journal of Advanced Engineering Technology and Sciences. 15 (3): 1727-1738. doi:10.30574/wjaets.2025.15.3.1123. 6 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi.