Halil Altındere
Halil Altındere | |
|---|---|
| Doğum | 1971 Mardin, Türkiye Cumhuriyeti |
| Milliyet | Kürt |
| Eğitim | Çukurova Üniversitesi Resim bölümü Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi |
| Meslek | Çağdaş sanatçı, yayıncı, küratör |
Halil Altındere (d. 1971, Mardin), sanatçı, yayıncı, küratör.
Türkiye çağdaş sanatının öncü isimleri arasında kabul edilir.[1] Çalışmaları, 5. Uluslararası İstanbul Bienali (1997)'nden itibaren MoMa PS1, Centre Pompidou, MAXXI, MAK, Centro de Arte Dos de Mayo gibi dünyanın birçok saygın müzesinde sergilendi ve bu müzelerin birçoğunun koleksiyonlarında aldı.[2] Kamuya açık alanda görsel sanatlar yaratan sanatçı, kültürel kimlik, kimlik çatışması, ulus, devlet, milliyetçilik, şovenizm ve otoriter yapı eleştirisi yapan çalışmalar üretmiş[3] ve dünyada sanat dünyasına ilham veren 100 sanatçı arasında gösterilmiştir.[4]>[2]
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1971 yılında Mardin'de doğdu. Çukurova Üniversitesi Resim bölümünden mezun oldu (1996).[5]
1996'da 15 kişilik bir grupla "Disiplinlerarası Genç Sanatçılar" isimli bir oluşum kurdu. Günlük hayatta sürekli kullanılan kimlik belgesi, para gibi resmî nitelikli nesnelerde ufak değişimlerle farklı anlamlar oluşturduğu "Tabularla Dans" (1997) adlı seri ile tanındı. Bu seride pahalılık, yaşam zorluğu, toplumun tabularını bırakması gibi konuları işledi. Tabularla Dans serisinde yer alan "Kimlik Kartı" adlı eseri ile 1997 yılında İstanbul Bienali'ne katıldı. "Ben devlete göre kimim, kim olmalıyım" sorusunu soran bu eserinde Altındere, kendisinin 6 adet büyütülmüş nüfus cüzdanı kopyasını yan yana sıralamış ve üzerlerindeki vesikalık fotoğrafları değiştirmiştir. Aynı bienalde, hayat pahalılığına karşı Atatürk'ün yüzünü kapattığı "1 milyon Türk Lirası" eseri de sergilendi ve ilgi gördü.[6]
Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Resim bölümünde yüksek lisans (2000) eğitimini tamamladıktan sonra çalışmalarına Nantes Güzel Sanatlar Fakültesi'nde (2000-2001) devam etti.[5] 1999'dan bu yana "art-ist" adlı güncel sanat dergisinin yayıncılığını sürdürmekte, 2002 yılından beri küratöryel çalışmalar da yapmaktadır. Katıldığı önemli sergiler ve bienaller arasında 5. Uluslararası İstanbul Bienali (1997), Sao Paulo Bienali (1998), Manifesta 4- Gwangju ve Setinye Bienalleri (2002) yer alır.[7] Almanya, İngiltere, Fransa, Güney Kore, ABD, Brezilya, Yeni Zelanda, İsrail, Hollanda, Danimarka, Karadağ, Bulgaristan, Romanya, Yunanistan ve Avusturya'da uluslararası sergilere katılmıştır.[7]
2000 yılı sonrası üretimlerinde daha çok alt kültürler, gündelik yaşam içindeki sıra dışı ancak olağan görünen durumları ele alır. Gündelik yaşamın gerçekliği ve hayal dünyası arasındaki geçişkenliğini hiper-realistik heykeller, bronz işleri ve enstalasyon çalışmalar üretmektedir.[1] Eserleri ile izleyicilerin ilk bakışta gerçek mi kurgu mu olduğunu anlayamayacakları sahneler oluşturan Altındere, çalışmalarını balerinler, sokak satıcıları, opera & hip hop sanatçıları, rehberler, polisler, mimarlar gibi birçok farklı kesimden insanla doğrudan temas kurarak üretir.
Altındere'nin ilk kişisel sergisi 2008 yılında bir balmumu heykel sergilediği "Bunun Bir Sergi Olduğundan Emin Değilim" adlı solo-sergidir.[8] Sanatçı, bu sergi için İstiklal Caddesi'nde yaşayan ve "Pala Şair" olarak bilinen Mustafa Yağcı'nın hiperrealist balmumu heykelini yaptı.[9] Sulukuleli rapçi grup Tahribad-ı İsyan ve Berlinli rap sanatçısı Fuat Ergin'le birlikte Sulukule'deki kentsel dönüşüme dair ürettiği "Harikalar Diyarı (Wonderland)" (2013) isimli videosu, dünyanın en önemli müzelerinden New York MoMa'nın koleksiyonuna dahil edildi.[10][11] 2016 yılında açtığı "Uzay Mültecisi" sergisinde Suriye İç Savaşı sonucu dünyanın farklı ülkelerine dağılan mültecileri ele aldı.[3] Sanatçı, 2020 yılında New York merkezli bir dijital müze ve medya platformu olan Collecteurs'un oluşturduğu sosyal, çevresel ve politik değişimi teşvik etmekten korkmayan birey ve kollekifleri içeren SUBSTANCE 100 listesinde yer aldı.[12]
Katıldığı bazı sergiler
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2000- "Springtime", Nikolaj Çağdaş Sanat Merkezi, Kopenhag (küratör: Sanne Kofod Olsen)
- 2000- "Artist’s Banknote Works", Weddel Modern Sanat Müzesi, Weddel (küratör: Bernd Lobach-Hinweiser)
- 2001- "Becoming a Place", Proje 4L, Istanbul Modern Sanat, Istanbul (küratör: Vasıf Kortun)
- 2002- "P_A_U_S_E", 4. Gwangju Bienali (Kore), (küratör: Hou Hanru, Charles Esche, Wan-kyung Sung)
- 2002- "Oh, it’s a Curator!", Çağdaş Sanat Derneği, Graz (küratör: Anton Lederer)
- 2002- "Manifesta 4", Frankfurt (curator: Lara Boubnova, Nuria Enguita Mayo, Stephanie Moisdon Trembley)
- 2002- "Reconstruction", 4. Çetine Bienali, Karadağ (küratör: Lara Boubnova)
- 2002- "Fluxes + After", Kunstsommer, Wies Baden (küratör: Rene Block)
- 2002- "In search of Balkania", Neue Galerie, Graz (küratör: Roger Conover, Peter Weibel, Eda Cufer)
- 2003- "Blood and Honey, Art in the Balkans", Sammlung Essl, Viyana (küratör: Harald Szemann)
- 2003- "In den Schulden des Balkans", Kunsthalle Fridericianum, Kassel (küratör: Rene Block)
- 2004- ID Troubles "Shake", Helle für Kunst, Luneburg (küratör: Zoran Eric)
- 2005- "Istanbul", 9. Uluslararası Istanbul Bienali (küratör: Vasıf Kortun, Charles Esche)
- 2006- "Art, Life and Confusion", Berbara Heinrich October Salon, Belgrade (küratör: Rene Block)
- 2007- "Documenta "12", Kassel (küratör: Roger Buergel, Ruth Noack)
- 2012- "Journeys, Drambulations dans la Turquie contemporaine", Espace Culturel Louis Vuitton, Paris
- 2015- Who the F*ck is Halil Altındere, Kunstpalais Erlangen, Erlangen (küratör: Sarah Lampe)
- 2016- n.b.k. Space Refugee, Berlin
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Türkiye'de Protest Sanat Üzerine Bir İnceleme Halil Altındere Örneği 16 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynak
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Yapı Kredi 75. Yıl Dönümünde Halil Altındere'yi Ağırlıyor". Arfulliving.com.tr, 8 Ağustos 2020. 24 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ a b "Altındere, sanat dünyasına en ilham veren 100 ismi arasında". Hürriyet gazetesi, 13 Nisan 2020. 16 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ a b Çebel, Tanser. "Plastik Sanatlardaki Üretimlerde Ele Alınış Biçimiyle Göç Olgusu". Sanat ve Tasarım Dergisi, Sayı 22, Yıl:2018. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "Halil Altındere Substance 100 Listesine Seçildi". Artfulliving.com.tr, 14 Nisan 2020. 16 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ a b "Halil Altındere". Türk Kültür Vakfı, Who is Who in Turkish Culture and Art. 17 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "Tabutla Sanat Eseri Yaptı, Polisler Bastı". Hürriyet gazetesi, 11 Nisan 2004. 21 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ a b "Saha, Art Night'a Davet Edilen Halil Altındere ve Özge Topçu'nun Eser Üretimlerine Destek Verdi". ab-pr.com sitesi. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ Sönmez, Ayşegül. "Halil Altındere: Benim tarafımdan reddedilmemiş küratör yok". Radikal gazetesi, 29 Eyll 2008. 21 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "İstiklal Caddesi'nde "Balmumu" Pala Şair Sergisi". Haberler.com sitesi, 17 Eylül 2009. 20 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "'Sulukule'de yaşananlar videodan daha sert!'". Milliyet gazetesi, 18 Haziran 2014. 28 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ "Halil Altındere'nin eseri artık MoMA'da!". Milliyet gazetesi, 1 Haziran 2014. 15 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
- ^ Abik, Berna. "Halil Altındere: Oturup ilham perisini bekleyen bir sanatçı değilim". istanbullife.com.tr sitesi, 17 Haziran 2020. 25 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2020.
