Hamitler, Osmangazi
| Hamitler | |
|---|---|
 Mahallenin haritadaki yeri | |
 Bursa ilinin Türkiye'deki konumu | |
  Hamitler Hamitler'in Bursa'daki konumu | |
Koordinatlar: 40°15′00″N 28°59′00″E / 40.25°K 28.9833°D | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Bursa |
| İlçe | Osmangazi |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İdare | |
| • Yönetici | Muhtar[1] İhtiyar heyeti[1] |
| Nüfus (2024)[2] | 52.062 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 224 |
| İl plaka kodu | 16 |
| Posta kodu | 16175 |
Hamitler, Bursa ilinin Osmangazi ilçesine bağlı bir mahalledir.
Bursa Organize Sanayi Bölgesi'nin karşısındadır. Şehrin en büyük mezarlığı olan, 1 milyon metrekare alana sahip Hamitler Mezarlığı bu mahallede bulunmaktadır. Bursa'nın kentsel atıklarının bir bölümü 1995'ten beri Hamitler'deki depolama alanında depolanmaktadır.
Bulgaristan göçmenleri ile Erzurum'dan ve Bursanın dağ köylerinden gelen göçmen nüfusun yaşadığı bir mahalledir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Köyün kuruluşu
[değiştir | kaynağı değiştir]Hamitler mahallesi, araştırmacı Raif Kaplanoğlu'na göre Sultan I. Murad’ın vakıf köyü idi. Köyün geliri, I. Murad’ın Kaplıca'daki imaretine harcanmaktaydı.[3] 16. yüzyılda köydeki hane sayısı ikiye düşmüş, daha sonra bir çiftliğe dönüşmüştür.
1817-1820 yıllarında Bursa'da yaşayan dönemin tanınmış kumandanlarından "Baba Paşa" lakaplı Pehlivan İbrahim Paşa, Hamitler'deki çiftliğin sahibi idi. 1820'de çiftliği Rusya'dan gelen Petraki adlı bir Rum'a sattı. 1884 yılında ise Filibeli Halil Ağa adlı bir göçmen çiftliği satın aldı. Filibe'nin Doğancı, Papazköy ve Geren köylerinden gelen 60 haneyi çiftliğe yerleştirerek köyü kurdu.
Merinosçuluk
[değiştir | kaynağı değiştir]Hamitler, Cumhuriyet devrinde merinos koyunları yetiştiren ilk köylerden biri oldu.[4] 1932'de Ali Türkay bu konuda öncülük etti. Hükümet tarafından köye iki koç ve elli Macar merinos koyunu parasız olarak verilmişti. 1935 yılında Bursa bölgesinde merinos yetiştirme teşkilatı kuruldu. Macar merinosları yerine Alman yün ve et merinos koçları verildi; ayrıca Karacabey Harasının yetiştirdiği merinos koçları düşük bir ücret karşılığı köylülere verilerek koyun yetiştiricilere destek sağlandı. Bu kolaylıklardan yararlanan Hamitler Köyü, merinosçulukta başarı sağladı. Merinosçuluğu teşvik için düzenlenen koyun yarışmalarında köylüler ödüller kazandı. 1941'de köyü ziyaret eden cumhurbaşkanı İsmet İnönü, koyunları inceleyerek köylülere iltifatta bulundu.
Hamitler Mezarlığı ve Katı Atık Depolama Alanı
[değiştir | kaynağı değiştir]Köy, 1987 yılında belediye sınırları içine alındı. Bursa'nın en büyük mezarlığı olan Hamitler Mezarlığı 1990'da 1 milyon metrekare arazi üzerinde kuruldu.[5] Mezarlığın ana girişinde Celal Karakaş Camii 2015'te inşa edildi.
Yerleşim alanlarından uzaktaki 1500 dönümlük bir arazide 1995'te Bursa Büyükşehir Belediyesi tarafından modern bir katı atık tesisi inşa edildi.[6] Belediye sınırlarındaki yerleşim yerlerinden kaynaklanan evsel atıklar, tehlikeli olmayan sanayi atıkları Ağustos 1995'ten itibaren bu depolama alanına gömülerek bertaraf edilmektedir.[7] Depolama alanında çıkan gaz, borularla dışarı alınarak bölgenin alt ucunda kurulan enerji santraline ulaştırılarak enerji üretiminde kullanılagelmiştir.[8] Depolama alanının çevresine konut alanları inşa edilmiş; büyük ölçüde dolan depolama sahasına yakın konutlarda koku sorunu şikayetlere neden olmuş, yeşillendirme ve sahayı parka çevirme çalışmaları gündeme gelmiştir.[9][10]
Hamit Dede efsanesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Köyün adı, bir aziz olduğu düşünülen Hamit Dede adlı kişiden gelir. Hamitler Mezarlığı yakınındaki Hamit Dede Türbesi bir ziyaret ve adak yeridir.[11] Hamitler'deki inanışa göre bir zamanlar köyde yaşayan ve çocuğu olmayan bir aile, uzun yıllar çocuk sahibi olmayı bekledikten sonra doğan çocuğuna "Hamit" adını vermiş; annesini doğumda kaybeden çocuğu köylüler büyütmüştü. Hamit yetişkin yaşa geldikten sonra köyden ayrılmak üzere giderken yolda ölmüş ve köy mezarlığına gömülmüştür.
Köyde, Hamit Dede'nin ruhunun geceleri dolaşıp ihtiyacı olanlara yardım ettiğine ve tekrar mezarına döndüğüne inanılır. Mezarının olduğu yere bir türbe yapılmıştır. Bu mezar etrafında bazı inanışlar şekillenmiştir. Örneğin hastaların mezar etrafında döndükten sonra yakınında bulunan karaağaca çivi çakmaları halinde sağlığına kavuşacağına inanılır.[12]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | ||
|---|---|---|
| 2024 | 52.062[2] | |
| 2023 | 51.985[2] | |
| 2022 | 51.830[2] | |
| 2021 | 50.945[2] | |
| 2020 | 50.513[2] | |
| 2019 | 48.909[2] | |
| 2018 | 47.250[2] | |
| 2017 | 45.854[2] | |
| 2016 | 44.221[2] | |
| 2015 | 42.969[2] | |
| 2014 | 41.303[2] | |
| 2013 | 40.014[2] | |
| 2012 | 38.352[2] | |
| 2011 | 36.206[2] | |
| 2010 | 33.288[2] | |
| 2009 | 31.241[2] | |
| 2008 | 42.884[2] | |
| 2007 | 38.844[2] | |
Önemli yapılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "5393 sayılı Belediye Kanunu" (PDF). mevzuat.gov.tr. 3 Temmuz 2005. s. 3. 1 Haziran 2024 tarihinde kaynağından (pdf) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2024.
Madde 9- Mahalle, muhtar ve ihtiyar heyeti tarafından yönetilir.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 25 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2020.
- ^ Kaplanoğlu, Raif. "Hamitler". Bursa.com. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Erçevik, Hatice (2006). "1935-1950 yıllarında Bursa'nın kırsal alanındaki gelişmeler". Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi.
- ^ "Bursa'nın yeni kent mezarlığında definlere başlandı". Bursaport. 15 Nisan 2021. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2025.
- ^ "Katı Atık Depolama Tesisi". Burkent. 6 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2025.
- ^ İncikurt Yiğit, Sevil (2015). "Katı atık düzenli depolama alanlarında gaz oluşumu ve enerji eldesi". Uludağ Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tzi.
- ^ Saker, Erdem. "Erdem Saker: Hamitler katı atık depolama alanı siyasetin gündeminde". Eko Haber. 8 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2025.
- ^ SB.MD, BBB YAZILIM (27 Mayıs 2017). "Çöplükte çevreci dönüşüm başladı". Bursa Büyükşehir Belediyesi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2025.
- ^ "Hamitler için acil eylem planı devrede". Bursa Büyükşehir Belediyesi. 15 Eylül 2023. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2025.
- ^ "Hamit Dede ( Hamitler dede – Mübarek dede ) – Evliyalar.net – Evliya, Sahabe, Peygamber Kabirleri". 13 Nisan 2024. 21 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024.
- ^ Alkaya, Hasan Basri (2006). "Bursa ve çevresindeki ziyaret yerleri ve bunların etrafında oluşan dini inançlar". Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
