Haseki sultan

Haseki sultan (Osmanlıca: خاص کي سلطان), Osmanlı padişahlarının çocuk doğuran cariyelerine verilen bir ünvandır.[1] Kanuni Sultan Süleyman'ın nikahlı eşi Hürrem Sultan, bu unvanın ilk sahibiydi.[2] Sultan İbrahim tarafından aynı anda sekiz kadına verilen bu unvan ayrıcalıklı statüsünü yitirdi, ancak 17. yüzyıla kadar kullanılmaya devam etti. Bundan sonra kadınefendi unvanı, imparatorluk cariyeleri için en yüksek rütbeli unvan haline geldi, ancak bu unvan haseki sultan unvanı kadar prestijli değildi.
Padişahların birden fazla hasekisi olabiliyordu. Bu hasekilerden en gözdesi genellikle en büyük erkek çocuğun, yani veliahdın annesi oluyordu. Haseki'nin anlamı padişahın en gözdesi anlamına geliyordu. Yani şehzade doğurmayan cariyeler de haseki olabiliyordu. Hasekiliğe yükselen cariyelere samur kürk giydirilirdi. Ayrıca kıymetli taşlardan yapılmış taç da takarlardı. Bundan sonraki yaşamı için ayrı bir oda tahsis ediliyor, hizmetine cariyeler ve silahtar tayin ediliyordu.
Padişah öldüğünde erkek çocuk doğuran haseki eski saraya gönderilirdi. Kız çocuk doğuran ya da çocuk doğurmayan hasekiler ise devlet kademesindeki yüksek rütbelilerle evlendirilirdi. Kanuni Sultan Süleyman'ın hasekisi Hürrem Sultan ve I. Ahmed'in hasekisi Kösem Sultan hasekiler arasında en meşhur olanlarındandır.
Haseki sultan ünvanı 16. yüzyıldan 17. yüzyılın sonuna kadar kullanıldı. Ondan sonra Kadınefendi ünvanı kullanılmaya başladı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 16, sayfa: 368
- ^ Peirce, Leslie P. (1993). The Imperial Harem: Women and Sovereignty in the Ottoman Empire. New York: Oxford University Press, Inc. s. 91. ISBN 0-19-507673-7.
| Osmanlı İmparatorluğu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |