II. Hürmüz
| II. Hürmüz Orta Farsça: 𐭠𐭥𐭧𐭥𐭬𐭦𐭣 | |
|---|---|
| İran ve İran olmayanların Krallarının Kralı[a] | |
.jpg) II. Hürmüz'ün altın dinarı | |
| Sasani İmparatorluğu Şehinşahı | |
| Hüküm süresi | 303 – 309 |
| Önce gelen | Narseh |
| Sonra gelen | Adûr Narseh |
| Ölüm | 309 |
| Eş(ler)i | Ifra Hormizd |
| Çocuk(lar)ı | Çocuklar bölümüne bakınız |
| Hanedan | Sasani Hanedanı |
| Babası | Narseh |
| Annesi | Shapurdukhtak |
| Dini | Zerdüştçülük |
II. Hürmüz, 302 - 309 yılları arasında yedi sene beş ay mühdetince Sasanilerin kralıydı. Narseh'in oğludur (293-302).
II. Hürmüz'ün hükümdarlığı hakkında hemen hemen hiçbir şey bilinmemektedir.
Ölümünün ardından, en büyük oğlu olan Adûr Narseh, zalimane bir eğilim gösterdiği için kısa bir hükümdarlığının ardından soylular tarafından öldürüldü. II. Hürmüz'ün diğer bir oğlu olan Hürmüz hapsedilmiş şekilde tutuldu. Taht, cariyesinden olacak olan II. Şâpûr için bekletildi. Bir başka versiyonda, II. Şâpûr, II. Hürmüz'ün ilk karısından olma oğluydu. Halihazırda hamile iken, bebeğin doğar doğmaz kral olması için doğum sancıları başladığında karnının üstüne krallık tacını giydirdiler.
Oğlu Hürmüz, karısının yardımıyla 323 yılında hapisten kaçtı. I. Konstantin'in (324-337) maiyetine sığındı.[1] 363 yılında, Hürmüz, imparator Julianus'ın (361–363) ordusunda İran'a karşı savaştı. Bundan sonra, aynı adlı oğlu, Roma hükûmetinde genel valilik yaptı.[2]
Çocuklar
[değiştir | kaynağı değiştir]II. Hürmüz, karısı Ifra-Hormizd'den ve birkaç başka karısından ve cariyesinden olan en çok çocuğa sahip Sasani krallarından biriydi:
- Prens Adûr Narseh (3. yüzyıl – 309), Sasani İmparatorluğu'nun dokuzuncu kralı.[3]
- Prens II. Şâpûr (309 – 379), Sasani İmparatorluğu'nun onuncu kralı.[4]
- Prens Adurfrazgird (??? – 4. yüzyıl), güney Arbayistan valisi.[5]
- Prens Zamasp (??? – 4. yüzyıl), kuzey Arbayistan.[5]
- Prens Şapur Sakanshah (??? – 4. yüzyıl), Sakastan valisi.[6]
- Prens Hürmüz (??? – 4. yüzyıl), İran soyluları tarafından hapsedildi ve daha sonra Roma İmparatorluğu'na iltica etti.[7]
- Prens II. Erdeşîr (309 – 383), Sasani İmparatorluğu'nun on birinci kralı.[8]
- Prens Narseh (??? – 4. yüzyıl), 330'ların ortalarında kısa bir süre Ermeni tahtını işgal etti.[9]
- Prenses Hormizddukht (??? – 4. yüzyıl), Mamikonyan prensi Vahan ile evlendi.[10]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Ayrıca "İranlı ve İranlı olmayanların Krallarının Kralı" olarak da kullanılır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ Zosimus ii. 27; Antakyalı İoannis, fr. 178; İoannis Zonaras 13–5)
- ^ Ammianus Marcellinus 26. 8. 12)
- ^ Tafazzoli 1983, s. 477.
- ^ Daryaee 2009.
- ^ a b Brunner 1983, s. 478.
- ^ Wiesehöfer 2001, s. 223.
- ^ Şahbazi 2004b, ss. 461–462.
- ^ Şahbazi 2004a, ss. 464–465.
- ^ Lenski 2007, s. 391.
- ^ Shahbazi 2004a, ss. 464–465.
- Genel
- Al-Tabari, Abu Ja'far Muhammad ibn Jarir (1985–2007). Ehsan Yar-Shater (Ed.). The History of Al-Ṭabarī. 40 vols. Albany, NY: State University of New York Press.
- Brunner, C. J. (1983). "Ādurfrāzgird". Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 5. s. 478.
- Daryaee, Touraj (2009). "Šāpur II". Encyclopaedia Iranica.
- Daryaee, Touraj (2014). Sasanian Persia: The Rise and Fall of an Empire. I.B.Tauris. ss. 1-240. ISBN 978-0-85771-666-8.
- Kia, Mehrdad (2016). The Persian Empire: A Historical Encyclopedia [2 volumes]: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO. ISBN 978-1-61069-391-2.
- Lenski, Noel (2007). The Cambridge Companion to the Age of Constantine. Cambridge University Press. ISBN 978-1-139-00084-0.
- Pourshariati, Parvaneh (2008). Decline and Fall of the Sasanian Empire: The Sasanian-Parthian Confederacy and the Arab Conquest of Iran. London and New York: I.B. Tauris. ISBN 978-1-84511-645-3.
- Rapp, Stephen H. Jr (2014). The Sasanian World through Georgian Eyes: Caucasia and the Iranian Commonwealth in Late Antique Georgian Literature. Routledge. ISBN 978-1-4724-2552-2.
- Rezakhani, Khodadad (2017). ReOrienting the Sasanians: East Iran in Late Antiquity. Edinburgh University Press. ss. 1-256. ISBN 978-1-4744-0030-5.
- Schmitt, R.; Bailey, H. W. (1986). "ARMENIA AND IRAN iv. Iranian influences in Armenian Language". Encyclopaedia Iranica, Vol. II, Fasc. 4-5. ss. 445-465.
- Shahbazi, A. Shapur (2005). "SASANIAN DYNASTY". Encyclopaedia Iranica, Online Edition.
- Shahbazi, A. Shapur (2004a). "Hormozd II". Encyclopaedia Iranica, Vol. XII, Fasc. 5. ss. 464-465.
- Shahbazi, A. Shapur (2004b). "Hormozd (2)". Encyclopaedia Iranica, Vol. XII, Fasc. 5. ss. 461-462.
- Shayegan, M. Rahim (2004). "Hormozd I". Encyclopaedia Iranica, Vol. XII, Fasc. 5. ss. 462-464.
- Tafazzoli, Ahmad (1983). "Ādur Narseh". Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 5. s. 477.
- Vevaina, Yuhan; Canepa, Matthew (2018). "Ohrmazd". Nicholson, Oliver (Ed.). The Oxford Dictionary of Late Antiquity (İngilizce). Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-866277-8.
- Weber, Ursula (2016). "Narseh". Encyclopaedia Iranica.
- Wiesehöfer, Josef (2001). Ancient Persia. Azodi, Azizeh tarafından çevrildi. I.B. Tauris. ISBN 978-1-86064-675-1.