Illyricum praetoria idaresi

	Praefectura praetorio per Illyricum; Ἐπαρχότης Ἰλλυρικοῦ ; Illyricum praetoria idaresi
	Roma İmparatorluğu ve sonrasında Bizans İmparatorluğu'na ait Doğu praetoria idaresi
	Prefecture of Illyricum harita üzerindeIllyricum praetoria idaresi (375-379)
Merkez	Sirmium, sonra Selanik
Tarih	Geç Antik Çağ
- Kuruluş	347
- Illyricum'un çoğunluğunun Slav akınlarında kaybı	7. yüzyıl
Political subdivisions	Dioecesis Macedoniae; Dioecesis Daciarum; Dioecesis Pannoniarum(379'a kadar)
Bugün parçası	Sırbistan, Hırvatistan, Bosna-Hersek, Karadağ, Arnavutluk, Kuzey Makedonya, Yunanistan, Bulgaristan, Romanya, Slovenya
	Valentinianus Hanedanı döneminde önem kazanmış idare

Illyricum praetoria idaresi (Latince: Praefectura praetorio per Illyricum, Grekçe: Ἐπαρχότης Ἰλλυρικοῦ, Eparhotis İlliriku), geç Roma İmparatorluğu devrinde teşkil edilen praefectura praetorio. 375-379 yılları arasında valiliğin yönetim merkezi Sirmium iken 379'da Selanik'e taşınmıştır.^[1]^[2] Adını aynı adlı eski eyaletten almıştır. Bu idare, Konstantin sonrası dönemde Valentinianus Hanedanı ve Theodosius Hanedanı dönemlerinde önemini korumuştur.

Bizans İmparatorluğu devrinde de varlığını sürdüren valilik 7. yüzyılda Bizans'ın bölgedeki topraklarını kaybetmesi üzerine tarihe karışmıştır.

Sınırlar

İllyricum praetoria idaresi, Diocesis Macedonia, Diocesis Dacia ve zaman zaman Diocesis Pannoniae bölgelerini kapsıyordu. Kuzeyde Tuna sınırına, güneyde Peloponez'e kadar uzanıyordu. Notitia Dignitatum'da (5. yüzyıl başları) “Praefectus praetorio per Illyricum” unvanı açık biçimde kayıtlıdır.^[3]

Önemi

Praetoria idaresi, hem sivil hem mali işlevleri tek elde toplayan en yüksek düzeydeki bölgesel yönetim birimiydi. Illyricum'daki praefectus praetorio, doğrudan imparatora bağlı olup eyalet valilerini, mali görevlileri ve askeri komutanları denetlerdi. Valentinianus ve Theodosius dönemlerinde bu bölge, özellikle Balkan garnizonlarının ikmal ve askeri lojistik merkezi haline gelmiştir.^[4]

Doğu Roma dönemi

Doğu Roma İmparatorluğu döneminde Illyricum praetoria idaresi, Doğu ve Batı arasındaki idari bölünmenin ardından Doğu Roma'ya bağlanmıştır. 7. yüzyılda Slav akınlarının ardından idari yapı fiilen ortadan kalkmış, yerine Thema sistemi getirilmiştir.

Kaynakça

^ Thessalonica 3 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1910 Catholic Encyclopedia
^ Illyria 21 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1910 Catholic Encyclopedia
^ Notitia Dignitatum, Occ. XI.
^ Matthews, John F. The Roman Empire of Ammianus. London: Duckworth, 1989

[Thessalonica-1] Thessalonica 3 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1910 Catholic Encyclopedia

[Illyria-2] Illyria 21 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1910 Catholic Encyclopedia

[3] Notitia Dignitatum, Occ. XI.

[4] Matthews, John F. The Roman Empire of Ammianus. London: Duckworth, 1989

[1]

[2]

[3]

[4]