Jüpiter Tapınağı (Split)
Jupiterov hram | |
 | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Şehir | Split |
| Ülke | Hırvatistan |
| Koordinatlar | 43°30′30″K 16°26′22″D / 43.50833°K 16.43944°D |
| Adını aldığı | İmparator Diocletianus |
| Temel atma | 295 AD |
| Tamamlanma | 305 AD |
Jüpiter Tapınağı (Hırvatça: Jupiterov hram), Split'te yer alan ve Antik Roma tanrısı Jüpiter'e adanmış bir tapınaktır. Diocletianus Sarayı'nın batı kesiminde, imparatorluk kompleksinin merkezi meydanı olan Peristyle yakınında yer almaktadır. Sarayın inşası sırasında 295 ve 305 yılları arasında tamamlanmış ve muhtemelen 6. yüzyılda Vaftizci Yahya Vaftizhanesi'ne dönüştürülürken aynı zamanda Tomas'a adanmış mezar odası inşa edilmiştir.[1] Tapınağın girişinde yer alan ve İmparator Diocletian tarafından Mısır'dan getirilen on iki sfenksten biri inşa edilmeden önce konulmuştur.[2] İskoç Mimar Robert Adam, bu tapınağı Avrupa'nın en güzel anıtlarından biri olarak nitelendirmektedir.
Açıklama
[değiştir | kaynağı değiştir]Jüpiter Tapınağı, Diocletianus Sarayı'nın bir parçası olarak 295 ila 305 arasında inşa edildi. Roma tanrısı ve Diocletianus'un "ilahi babası" Jüpiter'e ithaf edildi. Tapınak sarayın batısında, dini kesimde yer almaktadır. İmparator 305'te tahttan beklenmedik bir şekilde vazgeçtiği ve daha önce Nicomedia'dan saraya geldiğinden, sarayın inşasıyla ilgili tamamlama süreci durduruldu, böylece tapınağın bazı bölümleri yarım kaldı.
Tanrıların ve Victoria, Triton, Helios, Herkül, Jüpiter ve Apollon gibi çeşitli kahramanları tasvir eden kabartmalar, girişin üstünde Tapınağın önünde yer almaktadır. Kapı girişleri zengin bir şekilde dekore edilmiştir, özellikle etkileyici Tapınak'ın tonoz kapısı.
Split'in iki Başpiskoposu, Ravenna İvanı (öl. c. 10) ve Lovre'nin (öl. c. 1099) kalıntılarını içeren lahit Tapınağın içinde yer almaktadır. Ayrıca, Ivan Meštrović tarafından yapılan Vaftizci Yahya'nın büyük bir bronz heykeli bulunmaktadır.[3][4] Vaftizhanenin önüne 16. yüzyıldan kalma Jakov Selembrije Rönesans lahdi yer almaktadır.[5]
11. yüzyılda, tonozun üzerine Romanesk tarzı bir çan kulesi inşa edilmiştir. Antik anıtların ve binaların arındırılması için tartışılan o zamanki klasik kaygılara uygun olarak 1840'larda yıkılan Diocletian Sarayı'nın Demir Kapısı üzerindeki Kule Meryem Ana Kilisesi'ne benzemektedir.[6]
Geç Antik Çağ ve Orta Çağ'da Tapınak, Vaftizci Aziz John'a adanmış bir vaftizhaneye dönüştürülürken, mezar odası Aya Thomas'a adanmıştı.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "SPLIT CULTURE • Portal o kulturi u Splitu". Splitculture.hr. 1 Ocak 2011. 11 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2016.
- ^ "Sve splitske sfinge | splitski.portal". Split.com.hr. 20 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2016.
- ^ "Hramovi - Jupiterov hram". Split.hr. 6 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2016.
- ^ "Koliko Palača ima hramova? • infozona.hr - Više od informacije!". Infozona.hr. 12 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2016.
- ^ "Cro Film". Crofilm.hr. 2 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2016.
- ^ "Godišnjak zaštite spomenika kulture Hrvatske" (PDF). Min-kulture.hr. 17 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2016.