Nüremberg Duruşması

*Nüremberg Duruşması*
Judgment At Nuremberg
Yönetmen	Stanley Kramer
Yapımcı	Stanley Kramer
Senarist	Abby Mann
Oyuncular	Spencer Tracy; Burt Lancaster; Richard Widmark; Marlene Dietrich; Maximilian Schell; Judy Garland; Montgomery Clift; Werner Klemperer
Müzik	Ernest Gold
Cinsi	Sinema filmi
Türü	Tarih, dram
Renk	Siyah-beyaz
Çıkış tarih(ler)i	1961, ABD;
Süre	179 dakika
Ülke	ABD
Dil	İngilizce, Almanca
Diğer adları	Nüremberg Duruşması (Türkiye); Jugement à Nuremberg (Fransa); Vincitori e vinti (İtalya); Yom Ha-Dean B'Nirenberg (İsrail); Urteil von Nürnberg (Almanya)

Nüremberg Duruşması^[1] (İngilizce özgün adıyla Judgment At Nuremberg), Stanley Kramer'in yönettiği 1961 ABD yapımı film, gerçek olaylara dayanmaktadır. Film sonraki yıllarda bazı özel televizyon kanallarında Nuremberg Mahkemesi adıyla da yayına verilmiştir.^[2]

Özet

Yıl 1948'dir. Film, II. Dünya Savaşı sonrasında yıkıma uğramış Nüremberg şehrinin görüntüleriyle başlar. Bir zamanlar Nazi Partisi'nin geçit törenleri düzenlediği şehir, Müttefikler'in saldırıları sonucu artık tanınmayacak haldedir. Savaşın galibi Müttefiklerin başat ülkesi olan ABD, bu eski Alman şehrine, Üçüncü Reich (Naziler) döneminde hakim olarak hizmet eden isimleri yargılamak üzere kendi hakimlerini yollar. Bu alışılmadık bir davadır; çünkü davalılar "kanun adına" işledikleri suçlarla itham edilmektedirler. Yargılananlar, Üçüncü Reich'ın adaletini temsil etmektedirler.

Mahkemede, Savcı Tad Lawson, açılış konuşmasını şöyle noktalar: "Yargılananlar, burada, başkalarına vermeyi esirgedikleri adaleti alacaklar."

Duruşmada tüm sanıkların hakime verdikleri yanıt aynıdır: Nicht schuldig (Suçsuzum). Fakat öteki davalılardan farklı olarak Ernst Janning, hakimin hiçbir sorusuna yanıt vermez. Janning, mahkemenin yetkisini kabul etmemekte ve böyle yaparak resmi bir şekilde protesto etmek istemektedir. Ernst Janning'i diğerlerinden daha dikkat çekici kılan bir diğer özelliği de başarılarla dolu mesleki geçmişidir. Janning, hukuk doktoru unvanını almış, Doğu Prusya'da hakimlik yapmış, Weimar Cumhuriyeti liderlerinden ve demokratik anayasanın kurucularından biri olmuştur. Dünyanın birçok ülkesinde ders kitabı olarak okutulan hukuk kitaplarının yazarı olarak dünya çapında ün kazanmıştır. 1935'te ise Almanya Adalet Bakanı olmuştur.

Janning'in avukatı Hans Rolfe, bir Alman milliyetçisidir ve Nazilerin yaptıklarının tüm Alman halkına mal edilmesine şiddetle karşı çıkmaktadır. Bu davayı, aynı zamanda Alman halkının onurunu kurtarma davası olarak da gördüğünden davaya dört elle sarılmıştır. Ona göre, mahkemede yargılananlar salt dönemin hakimleri değil, aynı zamanda Alman halkıdır. Ayrıca Hans Rolfe, ülkesini yargılayan ABD'nin Hiroşima ve Nagasaki'de yaptıklarının göz ardı edilmesinin mahkemede sıkça üzerinde durulan "yüksek ahlak" ve "adalet" ile bağdaşmadığını düşünmektedir.

Başlangıçta, sonu belli gibi görünen bu duruşmalar aylar sürmüş ve gidişat beklenilenin aksi bir şekilde olmuştur. Herr Rolfe gibi çok yetenekli ve zeki bir avukatın yanında yaklaşan Sovyet tehlikesi de davanın gidişatını değiştiren en önemli etmenlerdendir. Mahkeme sürerken SSCB'nin Çekoslovakya'yı işgal etmesi, ABD'yi tedirgin etmektedir. Sovyetler yaklaşmaktadır ve Alman halkı, ülkelerini işgal eden Amerikalılardan son derece rahatsızdır. Berlin'in kaybedilmesini Avrupa'nın kaybedilmesi olarak gören ABD, Ruslara karşı Alman halkının desteğinin kazanılması gerektiğini düşünmektedir. Bunun ise onların liderlerini hapse göndererek olamayacağının bilincindedir. Bu nedenle, Nuremberg sanıklarının, mahkeme sonucunda sembolik cezalarla kurtulmaları için Baş Yargıç Dan Haywood'a baskı yaparlar. Haywood, birdenbire kendisini, yargıladığı Nazi hakimleriyle aynı pozisyonda bulur. Yargılanan hakimler, yaptıkları adaletsizlikleri "ülke çıkarları" gerekçesiyle savunmuşlardı. Şimdiyse Haywood'un, kendi ülkesinin, ABD'nin çıkarları gereği, insanlık suçuyla yargılanan davalılara sembolik cezalar vermesi gerekiyordu. Yaşanan tüm bu vahşetin "adalet"in "ülke çıkarları"na kurban edilmesinin bir sonucu olduğunu düşünen Haywood, kendisinden istenileni değil, olması gerekeni yapacaktır. Bunu yaptığı için büyük tepkiyle karşılaşan Haywood'a ise tek bir kişi destek verecektir: Ernst Janning.

Rol Dağılımı

Spencer Tracy : Baş Yargıç Dan Haywood
Burt Lancaster : Ernst Janning
Richard Widmark : Askeri Savcı Tad Lawson
Marlene Dietrich : Bayan Bertholt
Maximilian Schell : Avukat Hans Rolfe
Judy Garland : Irene Hoffman
Montgomery Clift : Rudolph Petersen
William Shatner : Harrison Byers
Werner Klemperer : Emil Hahn
Kenneth MacKenna : Kenneth Norris
Torben Meyer : Werner Lampe
Joseph Bernard : Abe Radnitz
Alan Baxter : Matt Merrin
Virginia Christine : Bayan Halbestadt
Ben Wright : Bay Halbestadt
Ray Teal : Curtiss Ives

Ödüller

1962 Oscar-En İyi Erkek Oyuncu (Maximilian Schell)
1962 Oscar-En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü (Abby Mann)
1962 Bodil-Avrupalı Olmayan En İyi Film
1963 CEC-En İyi Yabancı Film
1962 David-En İyi Yabancı Film (Stanley Kramer)
1962 Özel David-Marlene Dietrich
1963 Fotogramas de Plata-En İyi Yabancı Performans (Spencer Tracy)
1962 Gümüş Kurdele-En İyi Yönetmen (Stanley Kramer)
1961 NYFCC-En İyi Aktör (Maximilian Schell)
1961 NYFCC-En İyi Senaryo (Abby Mann)
1961 NBR-Top Ten Filmler
1962 Altın Küre-En İyi Erkek Oyuncu (Maximilian Schell)
1962 Altın Küre-En İyi Film Yönetmeni (Stanley Kramer)

Ayrıca bakınız

Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi, filmin dayandığı gerçek olaylar için.

Kaynakça

^ Milliyet, Gazetesi (20 Ekim 1965). "Milliyet Gazete Arşivi". s. 6. 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2012.
^ Milliyet, Gazetesi (27 Nisan 2000). "Milliyet Gazete Arşivi". s. 8. 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2012.

Dış bağlantılar

[1] Milliyet, Gazetesi (20 Ekim 1965). "Milliyet Gazete Arşivi". s. 6. 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2012.

[2] Milliyet, Gazetesi (27 Nisan 2000). "Milliyet Gazete Arşivi". s. 8. 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2012.

[1]

[2]

g t d David di Donatello Yabancı Dilde En İyi Film Ödülü
1958–1969	Prens ve Şovkızı (1958) Gigi (1959) Ben-Hur (1961) Nüremberg Duruşması (1962) En Uzun Gün (1963) Arabistanlı Lawrence (1964) Benim Güzel Meleğim (1965) Acı ve İlham (1966) Doktor Jivago (1967) Beklenmeyen Misafir (1968) 2001: Bir Uzay Destanı (1969)
1970–2000	Kış Aslanı (1970) İrlandalı Kız (1971) Kanunun Kuvveti (1972) Baba (1973) Jesus Christ Superstar (1974) Yangın Kulesi (1975) Nashville (1976) Vahşi Koşu (film) (1977) Üçüncü Türden Yakınlaşmalar (1978) Dilek Ağacı (1979) Kramer Kramer'e Karşı (1980) Mephisto (1982) Gandhi (1983) Fanny and Alexander (1984) Amadeus (1985) Benim Afrikam (1986) Manzaralı Oda (1987) Au revoir les enfants (1988) Yağmur Adam (1989) Ölü Ozanlar Derneği (1990) Cyrano de Bergerac (1991) Kırmızı Fenerler (1992) A Heart in Winter (1993) In the Name of the Father (1994) Ucuz Roman (1995) Nelly and Mr. Arnaud (1996) Gülünç İlişkiler (1997) Anadan Doğma (1998) Train of Life (1999) Annem Hakkında Her Şey (2000)
2001–günümüz	Le Goût des autres (2001) Orada Olmayan Adam (2002) Piyanist (2003) Barbarların İstilâsı (2004) Milyonluk Bebek (2005) Çarpışma (2006) Babil (2007) İhtiyarlara Yer Yok (2008) Gran Torino (2009) Soysuzlar Çetesi (2010) Öteki Dünya (2011) Bir Ayrılık (2012) Zincirsiz (2013) Büyük Budapeşte Oteli (2014) Birdman (2015) Casuslar Köprüsü (2016) Gece Hayvanları (2017) Dunkirk (2018) Roma (2019) Parazit (2020) 1917 (2021) Belfast (2022) Fabelmanlar (2023)