Kabuk programlama
Kabuk betiği (İngilizcesi: shell script), bir Unix kabuğu (bir komut satırı yorumlayıcısı) tarafından çalıştırılmak üzere yazılmış bir bilgisayar programıdır.[1] Kabuk betiklerinin çeşitli lehçeleri komut dili olarak kabul edilir. Kabuk betikleri tarafından gerçekleştirilen tipik işlemler arasında dosya işleme, program çalıştırma ve metin yazdırma yer alır. Ortamı ayarlayan, bir programı çalıştıran ve gerekirse günlükleme veya temizleme işlemleri yapan bir betik, sargı (wrapper) olarak adlandırılır.
Bu terim aynı zamanda, bir işletim sistemi kabuğunun otomatik modda çalıştırılması anlamında daha genel olarak da kullanılmaktadır. Her işletim sistemi bu işlevleri farklı adlarla anmaktadır: toplu işlem dosyaları (MS-DOS-Win95 hattı, OS/2), komut prosedürleri (VMS), kabuk betikleri (Windows NT hattı ve 4NT gibi üçüncü taraf türevleri—makale cmd.exe sayfasında), ve ana bilgisayar işletim sistemleriyle ilişkili çeşitli diğer terimler.
Unix ve Unix benzeri sistemlerde yaygın olarak bulunan kabuklar arasında Korn shell, Bourne shell ve GNU Bash yer alır. Unix tabanlı bir işletim sistemi farklı bir varsayılan kabukla birlikte gelebilir (örneğin macOS'te Zsh), ancak genellikle geriye dönük uyumluluk için bu kabuklar da sistemde bulunur.
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]![[icon]](/wiki/Dosya:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Yorum Satırları
[değiştir | kaynağı değiştir]Betik Dili Seçilebilirliği
[değiştir | kaynağı değiştir]Kısayollar
[değiştir | kaynağı değiştir]Toplu İşler
[değiştir | kaynağı değiştir]Genelleme
[değiştir | kaynağı değiştir]Programlama
[değiştir | kaynağı değiştir]Tipik POSIX betik dilleri
[değiştir | kaynağı değiştir] | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Diğer betik dilleri
[değiştir | kaynağı değiştir] | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Yaşam döngüsü
[değiştir | kaynağı değiştir]Kabuk betikleri, yazılım geliştirme sürecinde genellikle ilk aşama olarak kullanılır ve daha sonra sıklıkla farklı bir temel uygulama biçimine dönüştürülür. Bu dönüşüm çoğunlukla Perl, Python veya C gibi dillere yapılır. Yorumlayıcı yönergesi (İngilizcesi: interpreter directive) sayesinde, uygulamanın hangi dilde yazıldığı dosya uzantısıyla belirtilmek zorunda kalmaz; bu bilgi doğrudan betik içinde tanımlanır. Böylece, betiğin farklı bir dilde yeniden uygulanması son kullanıcıyı etkilemeden mümkün olur.
“.sh” dosya uzantısı genellikle bir kabuk betiğini belirtir; ancak çoğu kabuk betiği herhangi bir uzantı taşımaz.[2][3][4][5]
Avantajlar ve dezavantajlar
[değiştir | kaynağı değiştir] | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Betik dilleri arası birlikte çalışabilirlik
[değiştir | kaynağı değiştir] | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
Diğer işletim sistemlerinde kabuk betikleri
[değiştir | kaynağı değiştir] | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
En çok bilinen kabuklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Kernighan, Brian W.; Pike, Rob (1984). "3. Using the Shell". The UNIX Programming Environment. Prentice Hall, Inc. s. 94. ISBN 0-13-937699-2.
The shell is actually a programming language: it has variables, loops, decision-making, and so on.
- ^ Robbins, Arnold; Hannah, Elbert; Lamb, Linda (2008). Learning the vi and Vim Editors. O'Reilly Media, Inc. s. 205. ISBN 9781449313258.
- ^ Easttom, Chuck (2012). Essential Linux Administration: A Comprehensive Guide for Beginners. Course Technology/Cengage Learning. s. 228. ISBN 978-1435459571.
- ^ Kumari, Sinny (23 Kasım 2015). Linux Shell Scripting Essentials. Packt Publishing Ltd. ISBN 9781783552375. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017.
Rather than using a file extension for shell scripts, it's preferred to keep a filename without extension and let an interpreter identify the type by looking into shebang(#!).
- ^ Taylor, Dave; Perry, Brandon (16 Aralık 2016). Wicked Cool Shell Scripts, 2nd Edition: 101 Scripts for Linux, OS X and UNIX Systems. No Starch Press. ISBN 9781593276027. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2017.
Shell scripts don't need a special file extension, so leave the extension blank (or you can add the extension .sh if you prefer, but this isn't required.)
 | Yazılım ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |