Kalecik
| Kalecik | |
|---|---|
 Türkiye'de bulunduğu yer | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Ankara |
| Coğrafi bölge | İç Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Uhut Emre Koyuncu[1] |
| • Belediye başkanı | Satılmış Karakoç (CHP)[2] |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1341 km² |
| Rakım | 750 m |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 13.450 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 12.941 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| Posta kodu | 06870 |
| İl alan kodu | 0312 |
| İl plaka kodu | 06 |
Resmî site Kaymakamlık | |
Kalecik, İç Anadolu Bölgesi'nde Ankara'ya bağlı bir ilçedir.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Kalecik ve çevresi, tarihi MÖ 4000 yıllarına kadar uzanan, çok eski bir yerleşim bölgesidir. MÖ 4000 yıllarında Hititler'in bu bölgede yaşadığına dair bazı kalıntılar bulunmuştur. Daha sonraları bölge,Büyük İskender'in ve ardından Doğu Roma İmparatorluğu'nun hakimiyetine girmiştir. 1071 Malazgirt Meydan Muharebesi ile Türklerin Anadolu'ya gelişinden sonra 1075 yılında Kalecik Kalesi, Selçuklu Türkleri tarafından zaptedilmiş ve onların hakimiyetine geçmiştir. Selçuklu Devletinin yıkılmasından sonra yörede beylikler döneminde Candaroğulları'nın hüküm sürdüğü anlaşılmaktadır. Yıldırım Bayezid zamanında Ankara ile birlikte Kalecik Kalesi de Osmanlılar tarafından zaptedilmiştir. Timur'un çekilmesinden sonra tekrar Candaroğulları yörede yeniden kısa bir hakimiyet kurmuşlar, sonra tekrar Osmanlıların hakimiyetine geçmiştir. Kalecik, Osmanlı döneminde uzun yıllar Çankırı sancağına bağlı bir kaza olmuştur.
Anadolu Tarihi Coğrafyası üzerinde araştırmaları bulunan William Mitchell Ramsay Kalecik'in çevresinde "Acıtorızıacum" isimli bir kentten söz etmiştir. Ayrıca araştırmalarında Ramsay, Kalecik'i "Eçelriga" olarak tanımlamıştır.
Ayrıca yakın tarihimizde Türk Kurtuluş Savaşında nokta hizmeti vermek, Kuvâ-yi Milliye güçlerine lojistik destek sağlamak bakımından hizmet etmiştir.
1925 yılında Mustafa Kemal Atatürk Kastamonu yolculuğu sırasında bölgeyi ziyaret etmiştir.
Coğrafya
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçe, Ankara ilinin kuzeydoğusunda yer alır. İlçenin batısında Akyurt ve Çubuk, doğusunda Kırıkkale ve Elmadağ, kuzeyinde de Çankırı (Şabanözü) bulunmaktadır.
İlçenin batı ve güneydeki dağlık ve engebeli kesimler ile güney-kuzey doğrultusunda Kızılırmak Vadisi'nden oluşmaktadır. Batısını Karbasan Dağı, güneyini de İdris Dağı yer almaktadır. Doğuda Kızılırmak'ın kıyısında ise ova düzlükleri bulunur.
İlçenin yüzölçümü 1.110 km²’dir.[5]
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927[6] | 38.719 | 3.921 | 34.798 |
| 1935[7] | 38.867 | 3.520 | 35.347 |
| 1940[8] | 40.456 | 3.780 | 36.676 |
| 1945[9] | 33.661 | 4.109 | 29.552 |
| 1950[10] | 37.941 | 4.093 | 33.848 |
| 1955[11] | 39.707 | 4.054 | 35.653 |
| 1960[12][a] | 27.702 | 4.112 | 23.590 |
| 1965[13] | 28.665 | 4.022 | 24.643 |
| 1970[14] | 29.784 | 5.804 | 23.980 |
| 1975[15] | 27.871 | 4.707 | 23.164 |
| 1980[16] | 28.446 | 5.035 | 23.411 |
| 1985[17] | 27.349 | 5.540 | 21.809 |
| 1990[18] | 25.043 | 10.051 | 14.992 |
| 2000[19] | 24.738 | 11.965 | 12.773 |
| 2007[20] | 17.007 | 11.767 | 5.240 |
| 2008[21] | 16.071 | 10.318 | 5.753 |
| 2009[22] | 15.142 | 9.809 | 5.333 |
| 2010[23] | 14.517 | 9.450 | 5.067 |
| 2011[24] | 13.969 | 8.959 | 5.010 |
| 2012[25] | 13.648 | 8.730 | 4.918 |
| 2013[26] | 13.678 | 13.678 | veri yok |
| 2014[27] | 13.604 | 13.604 | veri yok |
| 2015[28] | 13.388 | 13.388 | veri yok |
| 2016[28] | 13.251 | 13.251 | veri yok |
| 2017[28] | 12.897 | 12.897 | veri yok |
| 2018[28] | 13.450 | 13.450 | veri yok |
| 2019[28] | 13.234 | 13.234 | veri yok |
| 2020[28] | 12.941 | 12.941 | veri yok |
| 2021[28] | 12.502 | 12.502 | veri yok |
| 2022[28] | 12.794 | 12.794 | veri yok |
| 2023[28] | 13.296 | 13.296 | veri yok |
| 2024[28] | 12.801 | 12.801 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Mahalleler
[değiştir | kaynağı değiştir]Kalecik'in 57 mahallesinin 6'sı merkezde bulunmaktadır. Merkez mahallelerinde 6.452 kişi (%49,7) yaşamaktadır. En uzak mahallesi ise 46,7 km uzaklıktaki Şemsettin'dir. İlçede nüfusu en fazla olan, 2.682 kişi ile Halitcevriaslangil mahallesidir. Kalecik'in nüfusu 2017 yılında %2,67 azalmıştır.
- Afşar
- Ahikemalşenyurt
- Ahiler Yenice
- Akcataş
- Akkaynak
- Akkuzulu
- Aktepe
- Alibeyli
- Altıntaş
- Arkbürk
- Beykavağı
- Buğra
- Cuma Saray
- Çandır
- Çanşa Kale
- Çaykaya
- Çiftlikköy
- Dağdemir
- Değirmenkaya
- Demirtaş
- Elmapınar
- Eskiköy
- Eşmedere
- Gökçeören
- Gökdere
- Gölköy
- Gümüşpınar
- Hacıköy
- Halilağa Tabakhane
- Halitcevriaslangil
- Hançılı
- Hasayaz
- Karahöyük
- Karalar
- Karatepe
- Karkın
- Keklicek
- Kılçak
- Kınık
- Kızılkaya
- Koyunbaba
- Kuyucak
- Mahmutlar
- Samanlık
- Satılar
- Şemsettin
- Şeyhmahmut
- Tavşancık
- Tilki
- Uyurca
- Yalımköy
- Yeniçöte
- Yenidoğan Yeşilyurt
- Yeşilöz
- Yılanlı
- Yurtyenice
- Yüzbey
Yönetim
[değiştir | kaynağı değiştir]Belediye başkanları
[değiştir | kaynağı değiştir]| Seçim | İsim | Parti | |
|---|---|---|---|
| 1984 | Halit Cevri Aslangil | Sosyal Demokrasi Partisi | |
| 1989 | Ömer Çetinkaya | Anavatan Partisi | |
| 1994 | |||
| 1999 | Doğru Yol Partisi | ||
| 2004 | Orhan Benli | Adalet ve Kalkınma Partisi | |
| 2009 | Nevzat Şahin | Cumhuriyet Halk Partisi | |
| 2014 | Filiz Ulusoy | Adalet ve Kalkınma Partisi | |
| 2019 | Duhan Kalkan | ||
| 2024 | Satılmış Karakoç | Cumhuriyet Halk Partisi | |
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçenin ekonomisi tarıma dayalıdır. Hayvancılık ikinci plandadır.
- Bağcılık
- Şekerpancarı
- Buğday
- Arpa
- Elma
- Armut
- Kayısı
- Ekmek Ayvası
- Kiraz
- Un
- Kalecik açık ceza infaz kurumları ürünleri
- Üzüm
- Şarap
İlçe topraklarında bentonit ve mermer yatakları ve krom cevheri bulunmaktadır.
Tarihi eserler
[değiştir | kaynağı değiştir]İlçe merkezinde hakim bir tepede bulunan Kalecik Kalesi Romalılardan kalma olup Osmanlılar zamanında onarım görmüştür. Kalecik Osmanlılar döneminde oldukça gelişmiş bir kasaba olarak bilinmektedir. Evliya Çelebi'nin seyahatnamesinde adı zikredilen yerlerden birisidir. O tarihlerde Ahilik yörede yaygınlık kazanmıştır; tabakçılık, bakırcılık ve kumaş dokumacılığı dönemin gelişmiş el Sanatlarındandır.
Hasbey, Hamdi, Saray, Tabakhane camileri ile Kazancı Baba Türbesi ve Kızılırmak üzerindeki Develioğlu Köprüsü belli başlı tarihî eserlerdir.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Ankara Valiliği Kalecik Kaymakamlığı". 17 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020.
- ^ "Kalecik Belediyesi". 31 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2020.
- ^ "1/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ "[YerelNET] KALECİK İLÇESİ BELEDİYELERİ COĞRAFİ BİLGİLERİ:". 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ "HGM | Harita Genel Müdürlüğü - Ulusal Haritacılık Kurumu". www.harita.gov.tr. Erişim tarihi: 2025-12-03.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f g h i j
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Kalecik Nüfusu - Ankara". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Ankara Kalecik Nüfusu". nufusune.com.
