Kompleks bölgesel ağrı sendromu
| Kompleks bölgesel ağrı sendromu | |
|---|---|
| Diğer adlar | Travma sonrası ağrı sendromu,[1] refleks sempatik distrofi (RSD), kausalji,[2] refleks nörovasküler distrofi (RND) |
| Sol bacak, tibial kemik kırığı sonrasında kompleks bölgesel ağrı sendromundan etkilenmiştir. | |
| Uzmanlık | Nöroloji, anesteziyoloji |
| Belirtiler | Ağrı, şişlik, cilt değişiklikleri, hareket kabiliyetinde kısıtlılık, sıcaklık değişiklikleri görülen bölge[3] |
| Süre | Kısa veya uzun süreli[2] |
| Tipler | Tip I, tip II[3] |
| Nedenleri | Doku hasarı sonrası[3] |
| Risk faktörü | Psikolojik stres[3] |
| Tanı | Diğer olası nedenlerin elenmesinden sonra semptomlara göre[3] |
| Ayırıcı tanı | Nöropati, selülit, eritromelalji, vaskülit, kronik venöz yetmezlik, lenfödem, derin ven trombozu, Raynaud, porfiri[3] |
| Tedavi | Fizyoterapi, ilaçlar, bilişsel davranışçı terapi[3] |
| Prognoz | Değişken[2] |
| Sıklık | Yılda 10.000 kişide 6[3] |
Kompleks bölgesel ağrı sendromu (CRPS), yaşanmış olan yaralanmanın ardından uzun süreli ve aşırı ağrı ve iltihaplanma ile ortaya çıkan ağrıdır.[2] Diğer belirtileri genellikle şişlik, cilt değişiklikleri, hareket aralığının kısıtlanması ve etkilenen bölgede sıcaklık değişiklikleridir.[3] Genellikle bir uzuvda görülse de diğer bölgelere de yayılabilir.[3]
CRPS'nin sebebi bilinmemektedir.[2] Tetikleyici genellikle doku yaralanması olsa da en yaygın olanı kemik kırığıdır.[3] Risk faktörleri arasında psikolojik stres de yer almaktadır.[3] Altta yatan mekanizma anormal nöronal iletimi, otonomik düzensizliği ve merkezi duyarlılaşmadır.[3] İki alt tipi bulunan bir nöropatik ağrı türüdür.[3] Tanı, diğer olası nedenlerin elenmesinin ardından semptomlara dayanmaktadır.[3]
Belirli tedavilere ilişkin kanıtlar genel olarak zayıftır.[4] Farklı önlemler arasında fizyoterapi, bilişsel davranış terapisi, steroidler, gabapentin, duloksetin, lidokain yamaları, opioidler, ketamin, bifosfonatlar ve sinir blokları yer alabilir.[3][4] Fizyoterapinin bileşenleri arasında kademeli motor imgeleme ve ayna terapisi yer alır.[4] Sonuçlar değişkendir.[2]
CRPS her yıl 100.000 kişiden yaklaşık 6 kişide görülmektedir.[3] Kadınlar erkeklerden üç kat daha fazla etkilenmektedirler.[3] Başlangıç genellikle 40 yaş civarındadır.[2] Durum ilk olarak 1864 yılında Silas Weir Mitchell tarafından tanımlanmıştır.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Aburahma, Ali F.; Mousa, Albeir Y. (30 Ağustos 2012). ch74 "Travma Sonrası Ağrı Sendromu: Kompleks Bölgesel Ağrı Sendromu"
|url=değerini kontrol edin (yardım). Haimovici's Vascular Surgery. ss. 932-946. doi:10.1002/9781118481370. ch74|doi=değerini kontrol edin (yardım)16 Eylül 2024. Bilinmeyen parametre|arşiv tarihi=görmezden gelindi (yardım); Bilinmeyen parametre|arşiv url=görmezden gelindi (yardım) - ^ a b c d e f g "Complex Regional Pain Syndrome Fact Sheet | National Institute of Neurological Disorders and Stroke". www.ninds.nih.gov. 1 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2021.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Guthmiller, KB; Varacallo, M (January 2021). "Complex Regional Pain Syndrome". StatPearls. PMID 28613470.
- ^ a b c O'Connell, NE; Wand, BM; McAuley, J; Marston, L; Moseley, GL (30 Nisan 2013). "Interventions for treating pain and disability in adults with complex regional pain syndrome". The Cochrane database of systematic reviews (4): CD009416. doi:10.1002/14651858.CD009416.pub2. PMID 23633371.
- ^ Buschbacher, Ralph M. (2002). Practical Guide to Musculoskeletal Disorders: Diagnosis and Rehabilitation (İngilizce). Butterworth-Heinemann. s. 269. ISBN 978-0-7506-7357-0. 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2021.