Latrotoksin
Latrotoksin, Latrodectus cinsi örümceklerin (dul örümcekler) ve aynı familyadaki Steatoda nobilis cinsinin en az bir türünün zehriinde bulunan yüksek moleküler kütleli bir nörotoksindir.[1] Latrotoksinler, zehrin ana aktif bileşenleridir ve latrodektizm semptomlarından sorumludurlar.
Latrotoksinler: α, β, γ, δ ve ε-latroinsektotoksinler olarak adlandırılan beş böcek öldürücü toksin, bir omurgalılara özgü nörotoksin olan alfa-latrotoksin ve kabukluları etkileyen bir toksin olan a-latrocrustatoksin şeklinde sınıflandırılırlar.[2]
α-Latrotoksin
[değiştir | kaynağı değiştir]En iyi çalışılan latrotoksin, duyusal ve motor nöronların yanı sıra endokrin hücrelerden (örneğin insülin salınımı için) nörotransmiterleri (asetilkolin dahil) salmak için presinaptik olarak etki eden alfa-latrotoksindir.[3] ~130 kDa proteinolan toksin esas olarak dimerize veya tetramerize formlarında bulunur.
α-Latrotoksin (α-LTX), Latrodectus cinsinin dul örümceklerinde doğal olarak bulunabilir. Bu örümceklerden en çok bilineni kara dul örümcekler olan Latrodectus mactans'tır.[4] Dul örümceklerin (Latrodectus) zehiri, seçici olarak omurgalıları, böcekleri veya kabukluları hedef alan birkaç protein toksini içerir. Bu toksinlerden biri α-latrotoksindir ve seçici olarak omurgalıları hedefler. Böceklerde ve kabuklularda etkisizdir. a-LTX, omurgalıların nöronal ve endokrin hücrelerine özgü reseptörler için yüksek afiniteye sahiptir.[5]
Toksisite
[değiştir | kaynağı değiştir]Farelerde α-LTX'in LD50'si (Ölümcül Doz 50) 20-40 μg/kg vücut ağırlığı şeklindedir.[5]
Latrodectus zehirinin çeşitli türler için mg/kg cinsinden LD50'si: kurbağa = 145, karatavuk = 5,9, kanarya = 4,7, hamamböceği = 2,7, civciv = 2,1, fare = 0,9, karasinek = 0,6, güvercin = 0,4, kobay faresi = 0,1 olarak saptanmıştır.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Dunbar (June 2020). "Venomics Approach Reveals a High Proportion of Lactrodectus-Like Toxins in the Venom of the Noble False Widow Spider Steatoda nobilis". Toxins (İngilizce). 12 (6): 402. doi:10.3390/toxins12060402. PMC 7354476
. PMID 32570718.
- ^ Grishin EV (November 1998). "Black widow spider toxins: the present and the future". Toxicon. 36 (11): 1693-701. doi:10.1016/S0041-0101(98)00162-7. PMID 9792186.
- ^ Südhof TC (2001). "alpha-Latrotoxin and its receptors: neurexins and CIRL/latrophilins". Annu. Rev. Neurosci. 24: 933-62. doi:10.1146/annurev.neuro.24.1.933. PMID 11520923.
- ^ Südhof (2001). "alpha-Latrotoxin and its receptors: neurexins and CIRL/latrophilins". Annual Review of Neuroscience. 24: 933-62. doi:10.1146/annurev.neuro.24.1.933. PMID 11520923. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım)
- ^ a b Ushkaryov; Volynski, KE; Ashton, AC (April 2004). "The multiple actions of black widow spider toxins and their selective use in neurosecretion studies". Toxicon. 43 (5): 527-42. doi:10.1016/j.toxicon.2004.02.008. PMID 15066411. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım);
|ad=eksik (yardım) - ^ Jelinek (November 1997). "Widow spider envenomation (latrodectism): a worldwide problem". Wilderness & Environmental Medicine. 8 (4): 226-31. doi:10.1580/1080-6032(1997)008[0226:WSELAW]2.3.CO;2. PMID 11990169. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım)
