Lezgiler - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 Lezgival
  • 2 Türkiye Lezgileri
    • 2.1 Tarih
    • 2.2 Yerleşim
  • 3 Azerbaycan
  • 4 Rusya
    • 4.1 Lezgi milliyetçiliği ve Sadval
  • 5 Galeri
  • 6 Kaynaklar
  • 7 Dış bağlantılar

Lezgiler

  • العربية
  • مصرى
  • Авар
  • Azərbaycanca
  • تۆرکجه
  • Беларуская
  • Български
  • Brezhoneg
  • Català
  • Нохчийн
  • Čeština
  • Чӑвашла
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Eesti
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Gagauz
  • Galego
  • עברית
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • 日本語
  • ქართული
  • Kumoring
  • Қазақша
  • 한국어
  • Kurdî
  • Кыргызча
  • Лакку
  • Лезги
  • Lietuvių
  • Latviešu
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • Ирон
  • Polski
  • پنجابی
  • Português
  • Русский
  • Scots
  • Srpskohrvatski / српскохрватски
  • Simple English
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Tolışi
  • Татарча / tatarça
  • Українська
  • Oʻzbekcha / ўзбекча
  • Tiếng Việt
  • 吴语
  • მარგალური
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Lezgi sayfasından yönlendirildi)
Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. Lütfen güvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin geliştirilmesine yardımcı olun. Kaynaksız içerik itiraz konusu olabilir ve kaldırılabilir.
Kaynak ara: "Lezgiler" – haber · gazete · kitap · akademik · JSTOR
(Şubat 2025) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin)
Lezgiler
Önemli nüfusa sahip bölgeler
 Rusya
  • Dağıstan
473.722
385.240[1]
 Azerbaycan180.000-190.000[2][3]
 Türkmenistan17.000
 Ukrayna4.349
 Özbekistan4.300
 Kazakistan5.300
 Kırgızistan2.603
 Türkiye34.400[4]
 Belarus404
 Letonya280
 Estonya121
 Litvanya82
 Moldova74
 Gürcistan6.988
Diller
Lezgice
Din
İslâm
İlgili etnik gruplar
Dağıstan
Makale serilerinden
Lezgiler
Lezgi
Diaspora
Farklı kimliğini sürdüren Lezgi toplumları
  • Türkiye
  • Azerbaycan
  • Dağıstan
  • Almanya
  • Amerika

Tamamen asimile olmuş Lezgi toplumları

  • Irak
  • İran
Din
  • Sünni İslam
  • Müridizm
Kültür
  • Lezgival
  • Lezgi destanları
  • Lezgi Yas Günü
  • Lezgi atı
  • Lezgi bayrağı
  • Lezgi edebiyatı
  • Lezgi milliyetçiliği
  • Lezgi mutfağı
  • Lezgi müziği
  • Lezgice
  • Jigit
Tarih
Ortaçağ
  • Albanya
  • Albanlar
  • Lekiya

Modern

  • Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti

Günümüz

  • Dağıstan
  • Azerbaycan
Lezgi boyları
Hala var olanlar
  • Agullar
  • Arçiler
  • Buduklular
  • Yergüclüler
  • Kınalıklılar
  • Rutullar
  • Sahurlar
  • Tabasaranlar
  • Haputlular
  • Hırıslar
  • Elikliler
  • Cekliler
  • Udiler

Antik ve ortaçağ boyları:

  • Agvanlar
  • Erler
  • Kaslar
  • Gargarlar
  • Lekler
Kuruluşlar
  • KAFFED
  • Dağıstanlılar Eğitim Kültür Yardımlaşma Derneği
Alakalı etnik gruplar
  • Avarlar
  • Çeçenler
  • Çerkesler
  • g
  • t
  • d

Lezgiler (Lezgice: Лезги/Lezgi), Kuzeydoğu Kafkasya'da Azerbaycan'ın kuzey ve Dağıstan'ın güney kesimlerinde yerleşik halk. Kafkasya'nın yerli halklarından biridir. Konuştukları dil Lezgice olarak adlandırılır. Samurçay civarında yaşamaktadırlar.

Lezgival

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lezgival (Lezgice: Лезгивал/Lezgival), Lezgi halkının töresi, hayat yasası ve dünya görüşüdür. Lezgival kuralların temeli, yaşlılara ve kadınlara saygı, kendinden güçlü olanın karşısında boyun eğmemek, zayıflara merhamet, dürüstlük, onur ve cesaretin önemini içerir.

Türkiye Lezgileri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarih

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kafkas Savaşı'ndan (1817-1864) sonra Lezgilerin, Rus İmparatorluğu tarafından, bir kısmının öldürüldüğü ya da asimile etmek amacıyla Osmanlı İmparatorluğu'na sürgün edildiği bilinmektedir.

Yerleşim

[değiştir | kaynağı değiştir]
Lezgilerin yerleşimi

Türkiye'de Lezgiler gennelikle Dağıstanlı ismiyle tanınır ve Lezgiceyi hâlâ günlük yaşamda konuşurlar ve gelenek, göreneklerini hâlâ sürdürmektedirler. Lezgiler Ortaca (Lezg. Kӏirne), Yaylaköy (Balakesir vilayeti), Dağıstan (Bergama yakınlarında), Güneykin (Yalova yakınlarında), Findicak (İzmir yakınlarında), Kayalipinar, Emilrler, Selimiye, Osmaniye, Sultaniye (Sivas ilinde) ayrıca İrşadiye, Bursa, İzmir, İstanbul, Ankara ve diğer büyük şehirlerde yaşamaktadırlar.

Lezginlerin çoğunlukta olduğu bölgeler

Azerbaycan

[değiştir | kaynağı değiştir]

Lezgiler'in büyük çoğunluğu Azerbaycan'ın kuzeyinde, Kusar, Kuba, Haçmaz, Kebele, İsmayıllı, Oğuz, Kah, Şeki rayonları toprağında toplu bir halde Bakü, Gence, Sumgayıt ve Mingeçevir şehirlerinde yaşıyorlar.

Azerbaycan'da Lezgiler'in sayılarının 190.000 kişi olduğu bilinmektedir.

Kusar'da lezgi mutfağı

Rusya

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rusya'ya bağlı Dağıstan'da Lezgiler'in sayısının 550.000 ve diğer Samur boylarıyla birlikte değerlendirildiğinde 850.000'e eriştiği görülmektedir.

Lezgi milliyetçiliği ve Sadval

[değiştir | kaynağı değiştir]

SSCB'nin dağılmasının ardından, birliğe bağlı birçok halk bağımsızlığını ilan etmişti. Topraklarının Azeriler ve Ruslar tarafından gasbedildiği iddiasıyla Lezgiler 1990'da, Dağıstan/Derbent'te Sadval (‘Birlik’) adlı ayrılıkçı, silahlı bir örgüt kurdular.[5]

Galeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Kafkasya Etnik Dağılım
    Kafkasya Etnik Dağılım
  • Recep Peker
    Recep Peker
  • Süleyman Kerimov
    Süleyman Kerimov
  • Lezgi (1883)
    Lezgi (1883)
  • Lezgi Afar
    Lezgi Afar
  • Lezgiler (1867)
    Lezgiler (1867)
  • Lezgi bayrağı
    Lezgi bayrağı

Kaynaklar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Национальный состав населения Российской Федерации согласно переписи аселения 2010 года". gks.ru. 29 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2011. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2014. 
  3. ^ "The State Statistical Committee of the Republic of Azerbaijan. Population by ethnic groups". 3 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2014. 
  4. ^ "Country: Turkey (Joshuaproject)". 28 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2015. 
  5. ^ "english.pravda.ru". 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Lezgiler ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
  • Türkiye'deki lezgiler турецкие лезгины
  • Lezgi minority of Azerbaijan 5 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • www.lezgi-pages.nm.ru
  • Article from the Centre for Russian Studies about the Lezgin'
  • g
  • t
  • d
Temsil Edilmeyen Milletler ve Halklar Organizasyonu (UNPO) üyeleri
Afrika
  •   Afrikaner
  •   Barotseland
  •   Baster
  •   Berberiler
  •   Güney Kamerun
  •  Haratin
  •   Ogaden
  •   Ogoni
  •   Oromia
  •  Somaliland Somaliland
  •   Tvalar
  •   Venda
  •  Zanzibar Zanzibar
Asya
  •   Açe
  •   Ahvazi
  •   Güney Azerbaycan
  •   Batı Belucistan (İran)
  •   Batı Papua
  •   Chittagong Hill Tracts
  •   Çin (Myanmar)
  •   Degar-Montagnards
  •   Doğu Belucistan (Pakistan)
  •   Doğu Türkistan
  •   Gilgit-Baltistan (Balawaristan)
  •   Güney Maluku Cumhuriyeti
  •   Hmonglar
  •  Igorot
  •   Irak Türkmenleri
  •   İç Moğolistan
  •   Kmer Krom
  •  Kürdistan Bölgesel Yönetimi İran Kürdistanı
  •  Tibet Merkezi Tibet
  •   Morolar
  •   Nagaland
  •   Sind
  •   Süryaniler
  •   Talış-Mugan
  •  Tayvan Tayvan
Avrupa
  •  Abhazya Abhazya
  •   Bretonya
  •   Çerkesya
  •   Kırım Tatarları
  •  Kosova Kosova
  •     Lezgiler
  •  Romanya Macarları
  •   Savoie
  •   Trieste
Kuzey Amerika
  •   Washington, DC
Güney Amerika
  •   Mapuçe
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • LCCN: sh85076376
  • NKC: ph117708
  • NLI: 987007565570605171
  • TDVİA: lezgiler
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Lezgiler&oldid=35478423" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Lezgiler
  • Kafkasya halkları
  • Azerbaycan'daki etnik gruplar
  • Dağıstan'daki etnik gruplar
Gizli kategoriler:
  • Ek kaynaklar gereken maddeler Şubat 2025
  • Ek kaynaklar gereken tüm maddeler
  • Commons kategori bağlantısı Vikiveri'de tanımlı olan sayfalar
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • TDVİA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 12.59, 16 Haziran 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Lezgiler
Konu ekle