Limonit
| Genel | |
|---|---|
| Kategori | Amorf, mineraloid |
| Formül (tekrarlayan birim) | FeO(OH)·nH 2O |
| Strunz sınıflandırması | Sınıflandırılmamış |
| Kimyasal Özellikler | |
| Renk | Kahverengi ve sarı tonlarında |
| Kristal biçimi | İnce taneli agrega, tozlu |
| Dilinim | Yok |
| Kırık | Düzensiz |
| Mohs sertliği | 4–5.5 |
| Luster | Topraksı |
| Çizgi rengi | Sarımsı kahverengi |
| Saydamlık | Opak |
| Bağıl yoğunluk | 2.9–4.3 |
| Yoğunluk | 2.7–4.3 g/cm3 |
| Kaynakça | [1][2][3] |
Limonit, farklı bileşimlerdeki hidratlı demir(III) oksit hidroksitlerinin bir karışımından oluşan bir demir cevheridir. Genel formül sıklıkla FeO(OH)·nH
2O olarak yazılır, ancak oksit/hidroksit oranı oldukça değişken olabileceğinden bu tamamen doğru değildir. Limonit, hematit ve manyetit olmak üzere üç ana demir cevherinden biridir ve en az M.Ö. 400'den beri demir üretimi için çıkarılmaktadır.[4][5]
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Limonit, çayırlarda ve bataklıklarda bataklık demir cevheri olarak bulunmasına bir gönderme olarak, "ıslak çayır" anlamına gelen Grekçe λειμών (leimṓn [leː.mɔ̌ːn]) veya "bataklık gölü" anlamına gelen λίμνη (límnē [lím.nɛː]) kelimesinden adını almıştır.[6] Kahverengi formu, bazen kahverengi hematit[7] veya kahverengi demir cevheri olarak adlandırılır.[8]
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Limonit, 2,7 ila 4,3 arasında değişen özgül ağırlığa sahip nispeten yoğun bir mineraldir.[9] Genellikle orta ila koyu sarımsı kahverengi renktedir. Sırlanmamış bir porselen tabaktaki limonit çizgisi her zaman sarımsı kahverengidir; bu özellik onu kırmızı çizgili hematitten veya siyah çizgili manyetitten ayırır. Sertlik derecesi 1 ila 5 arasında oldukça değişkendir. İnce kesitte kırmızı, sarı veya kahverengi olarak görünür ve 2,0-2,4 gibi yüksek bir kırılma indisine sahiptir. Limonit mineralleri güçlü bir çift kırılma özelliğine sahiptir, ancak tane boyutları genellikle bunun tespit edilebilmesi için çok küçüktür.[10]
Fotoğraf galerisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Limonite (hydrated iron oxide)". 1 Eylül 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2025.
- ^ "Mineral 1.0: Limonite". 3 Eylül 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2011.
- ^ "Limonite (hydrated iron oxide)". 5 Şubat 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2011.
- ^ "Iron Age beginnings north of the Mandara Mountains, Cameroon and Nigeria" (PDF). www.panafprehistory.org. 11 Mart 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2025.
- ^ "ANKH: Egyptologie et Civilisations Africaines". www.ankhonline.com. 10 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2025.
- ^ "Limonite". www.mindat.org. 26 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2025.
- ^ Jackson, Julia A., ed. (1997). "brown hematite". Glossary of Geology (4th ed.). Alexandria, Virginia: American Geological Institute. ISBN 0922152349.
- ^ Jackson, Julia A. (1997). Glossary of Geology (İngilizce). American Geological Institute. s. 368. ISBN 978-0-922152-34-6.
- ^ Northrop, Stuart A. (1959) "Limonite" Minerals of New Mexico (revised edition) University of New Mexico Press, Albuquerque, New Mexico, ss. 329–333, OCLC 2753195
- ^ Nesse, William D. (2000). Introduction to Mineralogy (İngilizce). Oxford University Press. s. 371-372. ISBN 978-0-19-510691-6.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Martin Okrusch, Siegfried Matthes: Mineraloji. Özel Mineraloji, Petroloji ve Cevher Jeolojisine Giriş, 7. baskı. Springer, Berlin [ve diğerleri] 2005, ISBN 3-540-23812-3, s. 22, 36, 39, 282.
- Stefan Weiß: Büyük Lapis Mineral Kataloğu. A'dan Z'ye tüm mineraller ve özellikleri. 7. baskı. Weise, Münih 2018, ISBN 978-3-921656-83-9.