Mare Nostrum
Mare Nostrum (Latince: Denizimiz), Akdeniz'e Romalılar tarafından verilen addır.
1861'de İtalya'nın birleşmesinden sonra kendilerini Roma İmparatorluğu'nun vârisi olarak gören İtalyan milliyetçileri ve İtalyan faşistleri tarafından kullanılagelmiştir.[1]
Romalıların kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Mare Nostrum Antik Roma'da özgün haliyle Kartaca ile yapılan Pön Savaşları'nın ardından Sicilya, Sardinya ve Korsika'nın ele geçirilmesiyle Tiren Denizi'ne verilen bir addı. MÖ 30 yılına gelindiğinde Romalılar, İber Yarımadası ve Mısır'a kadar hakimiyetlerini genişletmişti. Bu bağlamda mare nostrum ifadesi Akdeniz için kullanılmaya başlanmıştır.[2] Akdeniz için aynı zamanda mare internum (İç deniz) ifadesi de kullanılmıştır. Batı Roma İmparatorluğu'nun çöküşünün ardından Geç Latince mare mediterraneum (Orta deniz) denmeye başlanmıştır.[3]
İtalyan milliyetçisi kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Afrika Talanı sürecinde İtalyan milliyetçiliğinin yükselmesiyle İtalyan İmparatorluğu'nun kurulması çağrıları giderek artmıştır. İfade ilk kez Gabriele d'Annunzio tarafından kullanılmıştır.
Faşist kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Benito Mussolini, Adolf Hitler'in lebensraum fikrinden etkilenerek faşist programını uygulamaya koydu. Mussolini, Akdeniz'deki ülkeleri ele geçirerek güçlü Roma İmparatorluğu'nu diriltmek istiyordu.[4] 20'nci yüzyılın kendi yüzyılları olacağını vurgulayan Mussolini, Akdeniz'de dünyanın en iyi donanmalarından birini yaratmıştı.[5][6]
İkinci Dünya Savaşı'nda Fransa'nın Naziler tarafından ele ele geçirilmesinin ardından Akdeniz'de İtalya'ya karşı çıkabilecek en büyük donanma Britanya Akdeniz Filosu'ydu. Britanya, Cebelitarık, Malta, Kıbrıs, Mısır ve Filistin Mandası'nı egemenliği altında bulunduruyordu. Arnavutluk, Yunanistan, Mısır'ın işgali ve Malta Kuşatması, Akdeniz'de Mihver Devletleri'ne güç kazandırdı. Mussolini, saldırgan tutumunu Türkiye gibi tarafsız ülkelere karşı da takınmıştır. Ancak dönemin cumhurbaşkanı İsmet İnönü, çok büyük bir Sovyet tehdidi olmadıkça Mihver Devletleri'ne katılma taraftarı değildi.
Mussolini'nin muradı Mare Nostrum fikri etrafında kendi Emperyal İtalya'sını yaratmaktı. Hatta bunu Mısır kıyılarından Somali'ye ve Kenya'ya genişletmek istiyordu. O, Akdeniz'i "İtalyan denizi" olarak adlandırıyordu. Ancak bu hayalin karşısında her zaman Müttefik Devletler vardı. Örneğin Yunanistan, zamanında kolayca Roma İmparatorluğu'nun bir parçası olmuştu ama İtalyan işgal girişimlerine karşı oldukça güçlü olduğunu gösterdi ve İtalyanlar'a Alman yardımı gelene kadar bağımsız kaldı. Mare Nostrum rüyası eylül 1943'teki kesin İtalyan yenilgisine kadar bir ihtimal olarak kaldı ve hiçbir zaman gerçekleşmedi.
Günümüzdeki kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Akdeniz Hukuku ve Kültürü Derneği'nin 2012 yılında Cagliari Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde düzenlediği açılış konferansının teması "Mare Nostrum" olarak seçilmiştir. İfade çağdaş kullanımda Akdeniz'de yaşayan halkların çeşitliliğini ve çok kültürlülüğünü vurgular.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Lowe (2002), p.34
- ^ Couperus (1993), p.32
- ^ Online Etymology Dictionary 13 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. "Mediterranean 2 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Accessed 29 Aug 2011.
- ^ Anthony Rhodes, Propaganda: The art of persuasion: World War II, p70 1976, Chelsea House Publishers, New York
- ^ Fleming, Thomas. The New Dealers' War. Perseus Books,2001
- ^ Italian naval operations in the Mediterranean, such as the Battle of Cape Matapan, are included in the Battle of the Mediterranean