Müttefik Devletler
Müttefik Devletler (İngilizce: Allies, Fransızca: Alliés, Çince: 同盟國/同盟国, Rusça: Антигитлеровская коалиция), II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık, Fransa, Sovyetler Birliği, ABD ve Çin Cumhuriyeti başta olmak üzere Mihver Devletler'e karşı oluşturulan blok. Günümüzde ise ABD ve ona destek verip müttefiki olan ülkelere verilen ad.
Özellikle Batı'da I. Dünya Savaşı'nın İtilaf Devletleri de "Müttefik Devletler" olarak adlandırılır.
Kuruluşu
[değiştir | kaynağı değiştir]
1 Eylül 1939 tarihinde Nazi Almanyası'nın Polonya'yı işgal girişimiyle başlayan II. Dünya Savaşı'nın başlangıcında, Müttefikler Fransa, Polonya ve Birleşik Krallık ile Fransız Batı Afrikası, Fransız Ekvatoral Afrikası ve İngiliz Hindistanı gibi bağımlı devletlerden oluşuyordu. Birkaç gün içinde İngiliz Milletler Topluluğu'na üye olan Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve Güney Afrika gibi bağımsız devletler de savaşa katıldılar.[1] Almanların Kuzey Avrupa'yı işgale başlaması ve Balkanlar Cephesi'nin açılmasından sonra ise, Hollanda, Belçika, Yunanistan ve Yugoslavya Müttefikler'e katıldı.
Sovyetler Birliği, Müttefik-Mihver çatışmasında önce tarafsız kalıp, Polonya'yı işgal etmek için ilk dönemde Almanya ile iş birliği yaptı. Fakat 1941 yılında Almanya tarafından savaş ilanı olmaksızın saldırıya uğradıktan sonra Müttefiklere katıldı.[2]
Amerika Birleşik Devletleri, savaş malzemesi ve maddi desteği başından beri sağlamaktaydı, ancak savaşa resmen katılması ancak Japonya'nın 7 Aralık 1941 tarihinde Pearl Harbor'a saldırmasından sonra oldu.[3]
Çin Cumhuriyeti, 1937'deki Marco Polo Köprüsü Olayı'ndan[4] bu yana Japonya ile uzun süredir savaşmaktaydı, ancak Müttefiklere resmen katılması 1941 yılında oldu.[5]
Polonya: 1 Eylül 1939
Avustralya: 3 Eylül 1939
Birleşik Krallık: 3 Eylül 1939
Hindistan: 3 Eylül 1939
Fransa: 3 Eylül 1939
Yeni Zelanda: 3 Eylül 1939
Nepal Krallığı: 4 Eylül 1939
Güney Afrika: 6 Eylül 1939
Kanada: 10 Eylül 1939; Nisan 1940
Danimarka
Norveç
Tuhaf Savaş'tan sonra
[değiştir | kaynağı değiştir]
Belçika: 10 Mayıs 1940
Lüksemburg: 10 Mayıs 1940
Hollanda: 10 Mayıs 1940
Yunanistan: 28 Ekim 1940
Yugoslavya: 6 Nisan 1941
Sovyetler Birliği'nin İşgali'nden sonra
[değiştir | kaynağı değiştir]
Sovyetler Birliği: 22 Haziran 1941
Ukrayna SSC: 22 Haziran 1941
Beyaz Rusya SSC: 22 Haziran 1941
Pearl Harbor Saldırısı'ndan sonra
[değiştir | kaynağı değiştir]
ABD: 7 Aralık 1941
Filipinler Topluluğu: 8 Aralık 1941
Panama: 7 Aralık 1941
Kosta Rika: 8 Aralık 1941
Dominik Cumhuriyeti: 8 Aralık 1941
El Salvador: 8 Aralık 1941
Haiti: 8 Aralık 1941
Honduras: 8 Aralık 1941
Nikaragua: 8 Aralık 1941
Çin: 9 Aralık 1941
Guatemala: 9 Aralık 1941
Küba: 9 Aralık 1941
: Kore Geçici Hükümeti 10 Aralık 1941
.svg){kind=small}
Birleşmiş Milletler'in deklarasyonundan sonra
[değiştir | kaynağı değiştir]
Normandiya Çıkarması'ndan sonra
[değiştir | kaynağı değiştir]
Romanya: 23 Ağustos 1944
Bulgaristan: 8 Eylül 1944
Tayland: 1944
San Marino: 21 Eylül 1944
Macaristan: 20 Ocak 1945
Ekvador: 2 Şubat 1945
Paraguay: 7 Şubat 1945
Uruguay: 15 Şubat 1945
Venezuela: 15 Şubat 1945
Türkiye: 23 Şubat 1945[6][7][8][9][10][11][12][13]
Mısır: 24 Şubat 1945
Lübnan: 24 Şubat 1945
Suriye: 27 Şubat 1945
Suudi Arabistan: 1 Mart 1945
Finlandiya: 3 Mart 1945 (etkin biçimde 15 Eylül 1944)
Arjantin: 27 Mart 1945
Şili: 11 Nisan 1945
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Davies, Norman (2006). Europe at War 1939–1945: No Simple Victory (İngilizce). Londra: Macmillan. ss. 150-151. ISBN 0-333-69285-3.
- ^ Ueberschär, Gerd R. "About the German Invasion of the Soviet Union". Illinois Üniversitesi. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2019.
- ^ Stetson Conn ve diğerleri (30 Mayıs 2002). "Bölüm=7 - Pearl Harbor Saldırısı - Birleşik Devletler'i ve karakollarını korumak" (İngilizce). Washington, D.C.: Birleşik Devletler Ordusu Askeri Tarih Merkezi. 10 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2019.
- ^ "Marco Polo Bridge Incident". Encyclopædia Britannica Online (İngilizce). 29 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2019..
- ^ Linebarger, Paul M. A. (Mayıs 1941). "The Status of the China Incident". American Academy of Political and Social Science (İngilizce). Cilt 215. Sage Publications, Inc. s. 8. JSTOR 1022596.
- ^ Ömer Osman Umar, İkinci Dünya Savaşı Sırasında Türk-Sovyet İlişkileri 10 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Bölüm: Türkiye’nin Müttefik Devletler Yanında Savaşa Girmesi, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı 59, Cilt: XX, Temmuz 2004
- ^ TBMM Tutanak Dergisi, D.7, T.2, Cilt: 15, (23.02.1945)
- ^ Yasemin Çelik, Contemporary Turkish Foreign Policy 7 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Greenwood Publishing Group, 1999, ISBN 0275965902, sayfa 32 (İngilizce)
- ^ Rona Aybay, Turkey's declaration of war on Japan at the end of the Second World War 13 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ankara Üniversitesi, The Turkish Yearbook of International Relations (Milletlerarası Münasebetler Türk Yıllığı), Cilt: 33 Sayı: 0, Yayın Tarihi: 2002, sayfa 296 (İngilizce)
- ^ Japonya-Türkiye İlişkilerinin Kronolojisi 30 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Japonya Büyükelçiliği (Türkiye) - 在トルコ日本国大使館
- ^ Japonya - Türkiye İlişkileri 18 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Türkiye Cumhuriyeti Tokyo Büyükelçiliği
- ^ Attilio Stajano, Research, Quality, Competitiveness: European Union technology policy for the information society 7 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Birkhäuser, 2006, ISBN 0387287418, sayfa 95 (İngilizce)
- ^ Erik Jan Zürcher, Turkey: A Modern History 7 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., I.B.Tauris, 2004, ISBN 1850433992, sayfa 205 (İngilizce)
